İkinci Dünya Şavaşı zamanında 1944'de baskın tehlikesine karşı önlem olarak geceler karartılmaktadır. Karartma Geceleri, Mustafa Ural ismindeki bir öğretmenin, ikinci şiir kitabı 'Sınıf'tan dolayı hakkında çıkan tutuklama kararı sonrasındaki kaçış serüveninin öyküsüdür. Atilla ilhan'ın "Fedailer Mangası'nın demirbaşı" olarak adlandırdığı 1940 kuşağı toplumcu-gerçekçi şairlerinden Rıfat Ilgaz'ın kendi hayat hikayesinden yola çıkarak yazdığı Karartma Geceleri, bir anı-roman değildir; eser yazarın, anılarını yeniden bir zaman kurgusunda buluşturması ile ortaya çıkmıştır. Romandan uyarlanan, yönetmenliğini Yusuf Kurçenli'nin yaptığı ve Tarık Akan'ın başrolünde yeraldığı Karartma Geceleri filmi de, ülkemizde ve uluslararası yarışmalarda birçok birincilik ödülü alarak büyük bir ilgi görmüştür. Karartma Geceleri, Türkiye'nin aydınlığı arama çabasına yol gösteren önemli bir eserdir. Bir zamanlar sakıncalı bulunup, yasaklanmış Karartma Geceleri 2004 yılında MEB 100 Temel Eser listesine girmiştir. Rıfat Ilgaz'ın oğlu Aydın Ilgaz Cumhuriyet gazetesindeki bir yazısında romanı şöyle anlatır: "Romanın başkişisi Mustafa Ural, babam gibi,kitabı toplatılan bir öğretmen-şairdir. Onun polisten iki buçuk aylık kaçma serüveni, romanın çatısını oluşturur; ancak özellikle vurgulamak istediğim, o çatının altında yaşananlar salt babamın değil, o kuşağın yaşadıklarıdır. Fedailer Mangası’nın çektiği sıkıntılardır, romanda anlatılan; ki bu, toplumun sıkıntılarından ayrı tutulamaz." Rıfat Ilgaz Ilgaz yaşadığı dönemi karartma gecelerinde şöyle tanımlar: "Her şeye dayanmaktan başka çıkar yol yoktu. Çağ belliydi, kendisi gibi düşünmeyenleri, batı sınırının ötesinde rahatça kurşuna dizebiliyorlardı. Bu pirelerle, özgürlüğünün içine tükürülmek, bir bakıma cezaların en hafifi sayılmalıydı. Sınırların ötesinde kalan uygar dünya, şimdi, aydınların boğazlandığı bir tutsaklar ülkesiydi. Bu topraklar üstünde kelepçe vardı, pranga vardı, türlü işkenceler de vardı ama, henüz ölüm kampları, fırınlar, kurşuna dizilmeler yoktu." Karartma Geceleri romanından uyarlanan aynı isimli filmin aldığı ödüller: 1990 Antalya Altın Portakal Film Festivali En İyi İkinci Film Ödülü Halk Jurisi Özel Ödülü En İyi Aktör Ödülü En İyi yönetmen ödülü 1990 İspanya Volla Dollit Jüri Özel Ödülü 1990 İstanbul Film Festivali En İyi Film Ödülü 1990 Cumhuriyet Gazetesi Yunus Nadi En İyi Film Ödülü 1990 Sinema Yazarlar En İyi Yönetmen Ödülü 1992 Kültür Bakanlğı En İyi On Türk Filmi Ödülü 1992 Adana Altın Koza Film Festivali En İyi Film Ödülü En İyi Yönetmen Ödülü En İyi Oyuncu Ödülü

Karartma GeceleriRıfat Ilgaz · Çınar Yayınları · 20174,528 okunma

·

44 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

•Onur Özkan•