"Üç efsane, üç yiğit, üç güzel, bir Yaşar Kemal, bir Anadolu."Sizin canınız hiç Yaşar Kemal çekiyor mu? Benim çekiyor. Tıpkı ilk kez anne olacak bir kadının hamileliğinin 3. ayında mevsim normalleri dışındaki bir meyveyi aşermesi gibi. Hoş, hiç yaşamadım bu duyguyu lâkin bir şeyleri hissetmek için illa yaşamak gerekmez kanımca. Misâl benim geçmiş asırlardaki Anadolu'yu Yaşar Kemal okurken hissetmem gibi.
Herkesin bazı zamanlarda uğradığı bir durak vardır muhakkak. Ruhu yorulduğunda gideceği bir park, derdi bünyeye ağır geldiğinde arayacağı bir dost, kendini anlamsız şekilde bitkin hissettiğinde lambayı kapatıp başını koyacağı bir yastık, canı paça istediğinde gideceği bir çorbacı, kendisini yalnız hissettiğinde yaslanıp ağlayacağı bir duvar kenarı, hiçbir şeyi düşünmek istemediğinde açıp izleyeceği komik videolar ya da geyik yapacağı mizahsever bir arkadaşı ki bu arkadaş her zaman en çok acı çeken kişidir, özlediğinde galerinin en ücra köşesinde sakladığı bir fotoğraf ki bazılarında cüzdanda vesikalık fotoğrafların bulunduğu bölmede fotoğrafların tam ortasında yer alır fotoğrafın renginin bozulması için, bazen de geçmişi gözlerinin önüne getiren bir şarkısı vardır. Benim de bazı zamanlarda uğradığım bazı duraklar var elbet. Mesela canım Anadolu çektiyse Yaşar Kemal'i okurum. Buram buram Anadolu kokan satırları, gözlerinizde canlandırdığı o eşine zor rastlanan Anadolu betimlemeleri ki ben bunları genellikle Yeşilçam filmlerindeki mekanları baz alarak canlandırım, ve o akıcı olay akışları..
Bir yazarda olması gereken her şeyin bir fazlasına sahip Yaşar Kemal. Eserleriyle buna bizi her defasında ikna etmiştir. Basit gibi görünen lakin çok ustaca bir olay anlatımına sahiptir. Bu kitapta misal 3 tane efsanemizi kaleme almıştır. Bir efsane yazmak, bir destanı kaleme alıp okura sunmak zor olmasa gerek diye düşünebilirsiniz. Buna hakkınız var lakin bu sorunun cevabını hemen sayfasının 3. sayfasına geldiğinizde çoktan almış oluyorsunuz. Bir örnek verirken, bir betimleme yaparken bunu konuyla bağdaştırmak öyle kolay değildir. Yaşar Kemal bunu ustaca yapan sayılı yazarlarımızdan birisidir. Betimlemelerle başlar kitapları, bir anda olaya giriş yapar ve bunun farkına öyle hemen varamayız. Bize bunları yaşatır, Yaşar Kemal. Ne güzel ama, değil mi?
Adından anlaşılacağı üzere kitapta üç tane efsane anlatılır. Köroğlu, Karacaoğlan ve Alageyik. Üç ayrı hikaye, üç mücadele, üç yiğit, üç güzel( anlatılan kadınları görmedim, betimlemeleri gözümde canlandırdığımda güzel bir kadın profili oluştuğu için güzel diyorum) üç aşk, bir Yaşar Kemal ve bir Anadolu.
Üç efsane ve kahramanları hakkında kısa bilgiler vermek istiyorum.
Köroğlu, Ruşen Ali’nin Köroğlu adıyla nam salması ve Bolu Beyi ile yaşadığı olayların anlatıldığı efsanedir. Kahramanları Ruşen Ali, Koca Yusuf Ve Bolu Beyi'dir.
Köroğlu: Asıl adı Ruşen Ali’dir. Romanın asıl kahramanıdır. Babası Koca Yusuf’un gözlerine mil çekilip saraydan kovulmasından sonra Ruşen Ali kır atıyla büyük bir nam salar. Babasının işaret ettiği köpüğü içince ölümsüzlüğe ve güce ulaşır.
Bolu Beyi: Çok güçlü bir beydir. Koca Yusuf’un gözlerine mil çektirir. Osmanlı padişahları ile arası pek iyi değildir.
Karacaoğlan Efsanesi'nde konuyu Karacaoğlan’ın Elif’le olan aşkı ve ondan ayrılışı oluşturur. Kahramanları Karacaoğlan, Elif ve Deli Hüseyin'dir.
Karacaoğlan: Saz çalan ve söylediği türkülerle çok sevilen bir şahıstır, insanları tanımak için obasından ayrılır ve Elife âşık olur. Dürüst bir şahıs olan Karacaoğlan, Eliften ayrılınca onun ölümüne kadar onu görmez ve onun ölümünden sonra mezarına gelir.
Elif: Karacaoğlan’a âşıktır. Bey kızıdır. Babası aşkını duyduğunda ondan kaçmak için başka obaya gider ve Karacaoğlan ile evlenir. Halil’in yaptıkları yüzünden Karacaoğlan kendisini terk eder. Ölümüne kadar onu beklese de bir daha göremez.
Alageyik'in konusunu, Geyik avcısı Halil ile Zeynep arasındaki aşk, onları ayırmaya çalışan Karaca Ali’nin sonu ölümle biten yaşamı oluşturur. Kahramanları Halil, Zeynep ve Karaca Ali'dir.
Halil: Romanın başkahramanıdır. Gökdere köyünde yaşayan bir geyik avcısıdır. Geyikler onun için bir tutkudur. Evlendiği gün bile ava gider.
Zeynep: Halil’in nişanlısıdır. Ali tarafından da sevilir. Halil uğruna her şeyi yapar. Kendini kurşunların önüne atacak kadar onu çok sever.
Filmlere de konu olan, her ne kadar şimdi yerini Şeyma Subaşı, Serenay Sarıkaya gibi isimlerin aşk(!) hikayelerine bıraksa da vaktiyle asırlarca dillerden düşmeyen hikayelerin bulunduğu bu kitapta Yaşar Kemal'in yalın ve romantik anlatımıyla
Anadolu topraklarında süregelen geleneklere, törelere, dostluklara, düşmanlıklara ve daha bir çok şeye tanık olacaksınız. Kitabın adından tahmin ediyorum ki bayağı üzüleceksiniz. Nasıl bir milletmişiz, nasıl bir millete dönüşmüşüz diyeceksiniz. Örneğin kitabın 75. sayfasında çok güzel bir alıntı geçer.
"Eskiden, Köroğlu‘nun yaşadığı çağlarda gelenek böyleydi. Bir yiğit bir kızı kaçırırsa evleninceye kadar ona el sürmez, uyurlarken de kılıcını araya koyar öyle uyurlardı. Bu, yiğidin kıza, sana dokunmayacağım demesiydi."
İnsan düşünmeden edemiyor; sevdiği kadına dahi bu denli dikkatli davranan insanlardan, kendisiyle bir alakası olmayan kadınları tecavüz eden, öldüren insanlara ne oldu da döndü bu memleket. Neyse konuyu dağıtmamalıyım.
En çok hoşuma giden hikaye Karacaoğlan'ın hikayesi oldu. Nedendir bilmem daha çok etkilendim. Karacaoğlan'ı kendime benzettiğimdendir belki de.
Ben yavaştan kaçayım. Malûnuz marketler pandemi şartlarından dolayı erken kapanıyor. Hoşça kalın.
Ha bu arada Karacaoğlan'ın Elif'i;
"Bir ayrılık seç, sessizce çal benim için;
yüreğin ellerimde öylece kal benim için.."
