Türkiye'nin Bitmeyen Hürriyet Sorunu
Çocukluktan beri TV ekranlarında haberlerde polis-öğrenci çatışması izliyoruz. Polisi savunan bir siyasi parti (muhtemelen iktidar), öğrenciyi savunan başka bir siyasi parti (muhtemelen muhalefet) mutlaka bulunur. Siyasi partiler kendi aralarında hararetli şekilde tartışır; yüce mecliste küfürler edilir, sandalyeler havada uçuşur, yumruk yumruğa gelinir... Öğrencilerin ne istediği, niçin sokağa çıktığı unutulur; zaten öğrenciyi DİNLEMEMİŞTİR iktidar da muhalefet de. Onların derdi "showmenlik, oy toplamak"; "sorun çözmek" değil.
Ülkenin geleceği olan hatta belki gelecekte ülkeyi yönetecek olan öğrencilerin bir kısmı da aslında neden sokakta olduğunu, niçin slogan attığını bilmez; bildiği tek şey slogan atmakla (dünyanın en etkili sloganı da olsa "bence" son derece gereksiz ve anlamsız) isteklerinin gerçekleşmeyeceği, egemen sınıfın öğrencilerin dertlerine çözüm üretmeyeceği. Slogan dinleyecek kişiler tepede olsa zaten o yürüyüşe bile gerek kalmayacak zira. Hem halk (bizdeki gibi olanlar) kitlelerin bağırarak söylediği sloganlara aldırmaz, tabelalara yazılmış sözlere de bakmaz; onlar için bir anlam ifade etse bu yürüyüşü taa başından onlar sahiplenirdi.
Birkaç bilinçli genç vardır kitlenin içinde gerçekten ne istediğini bilen; gerisi heyecana gelip kaptırmıştır kendini yürüyen selin akışına. Karşısında asker, polis gördüğünde; silah sesi duyduğunda kaçmayanlar işte o bilinçli gençler, gerçek mücadeleciler. Çünkü gerçekten inanmışlardır davalarına. "Gerçek devrimci, yolunu hiç sapıtmadan bitirendir. Bir devrimci ölmeden, yani son sözünü söyleyip de kavgadan çekilmeden yargıya varılmaz." (s. 290)
Kitap Kenan ve Günsel arasındaki yasak aşk etrafında şekilleniyor. Dönem Adnan Menderesli Demokrat Parti (Demir Kırat, Temıgrat) dönemi. Kenan, Nermin'le mutsuz bir evlilik sürdürmekte, bu evlilikten bir çocuğu da bulunmaktadır. Bir gün tesadüfen oturulan bir içki sofrasında Günsel ile tanışır ve hayatı, fikirleri karmakarışık olur. Günsel'e ilk anda aşık olmuştur [gerçi Kenan Günsel'e değil cinsel tutkulara aşıktır] ve aslında bu aşk karşılıksız da değildir. Kenan'ın arkadaşı Rasim ve karısı Nermin hükümetten yanadır. Günsel ise devrimcidir; ezilir, dövülür, dayak yer. Kenan, Günsel'e yakın olabilmek adına emekçilerin yanında bulunur fakat zihni bu davaya çok da inanmamaktadır; arada kalmıştır. Doğu ile Batı arasında kalmış aydınlarımız gibidir. Ne emekçi ne burjuva. Onun kimliğinde "küçük burjuva" yazmaktadır, sıyrılamaz bundan. Başı ne zaman sıkışsa Rasim'den yardım alır. Hatta Rasim'in metres ilişkisi için kullandığı garsoniyerini de kendisinin Günsel'e olan bedensel tutkuları için kullanır. (Burada Günsel de tutkuları ve fikirleri arasında kalıyor; bu garsoniyeri kullanması nedeniyle devrimciliğinden ödün vermekte, kızmadım değil.)
Kitapta olayların zirveye tırmandığı yürüyüş Adnan Menderes hükümetinin anayasaya karşı kararlar alması nedeniyle gerçekleşiyor. Polis ve asker şiddeti de bu ayaklanmalar sırasında ve sonrasında bize yansıtılıyor. İşçi sınıfın hakları üzerine yapılan tartışmalar, halkın uyanması üzerine okunan şiirler, küçük öğrenci toplantıları: "Eziliyoruz" diyen neslin ortaya çıkışı. Tefeci-bezirgan, finans-kapital sınıfın oluşması, polis devletinin güç kazanması, anayasanın çiğnenerek tahkikat komisyonunun kurulması: Diktanın yükselişi.
Baba, Günsel, Hasan, Sermet, Şevket... Her ne kadar işçinin, emekçinin hakkı üzerine konuşmalar kavgalar yapsalar da işçi sınıfı uykudadır. Gerçi bizde böyledir bu, neden bilinmez ama hakkı savunulan, "egemen güç" tarafından ezilen vatandaş hakkını savunanın karşısında yer alır; "hak"tan değil "güç"ten yana olur.
Düşünüyorum neden tüm dünyada vatandaşı koruması gereken polisle vatandaş çatışır? İktidarlar neden ülke vatandaşının gelişmesi için değil de kendi ideolojilerinin ve koltuklarının güçlenmesi için çalışır? Talepleri dinlemek, herkes için daha yaşanılabilir dünya yaratmak neden daha da ütopik bir hal alır gün geçtikçe? Coplar, biber gazları, göz yaşartıcı gazlar da "insanlığın ölümü" değil midir? Neden sessizce akan büyük bir güç olmak yerine gürültülü, kimsenin dinlemeyeceği sloganlara başvurulur? Ve neden her gelen iktidar daha önce savunduğu bu öğrencilerin karşısında yer alır gücü eline alınca? Demek ki samimi değiliz, samimi olunamıyor siyasette.
Kitapta tüm çabalarına rağmen evliliğini kurtaramayan Nermin ile hiç suçu olmayan kızı Zeynep'in yaşadıkları; Günsel ve arkadaşlarının hemen hiç dinlenilmeden (dinleseler bile şiddet şiddettir) şiddete maruz bırakılmaları, Günsel'in yeğeni Turgut'un sahipsizliği en çok hüzün yaratan kısımlardı. Yazarın zaman zaman yöresel dili kullanması, bilinç akışı ve iç monologları metne yerleştirmesi gayet ustacaydı. Vedat Türkali'yle böyle bir eser sayesinde tanışmış olmak da benim için güzel bir şans oldu. Bu şansı elde etmemi sağlayan Günsel aşığı 
Büşra B. 'ya çok teşekkür ediyorum :)
Daha doyurucu ve etkili incelemeler okumanız için:
#104927199
#100425779
Keyifli okumalar!
··
6,9bin görüntüleme
Sizin incelemenizi de gayet doyurucu olmuş, kendinize haksızlık etmeyiniz...Emeginize sağlık:))
Daha duyguya dönük oldu, araştırmadan. Belki duygu anlamında doyurucudur :) Teşekkür ediyorum :)🍀
Okumayacağım bir kitap(kafa dolu kafa, ciddi mevzular az geride kalıyor) ama sayende okumuş gibi oldum, yormadan. İnceeleme kesinlikle doyurucu, alıntılardan kaçırdığım yerleri tamamladı. Yüreğine, kalemine, düşüncene sağlık..
Teşekkür ederim Gökçen, sakin ve güçlü bir kafa lazım. Bir de üst üste acı hikayeler okumamak lazım :)
Bu yorum görüntülenemiyor
Benim tavsiyeme önem verip okuduğun için asıl ben teşekkür ederim 😊 Günsel hepimizde derin bir yara değil mi 😀
Ah Günsel, yarıda kaldı, bizi de yarım bıraktı :/
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.