Gönderi

Amerikan Tarihçi Sean McMeekin'in kaleminden Atatürk'ün zaferi; 7 Eylül 1922'de İngiliz Bakanlar Kurulu, meclise ve müttefiklerine danışmadan, Anadolu'da İngiliz işgalci kuvvetlerinin başı olan General Charles Harrington'a Çanakkale'ye asker çıkartıp, Türk ilerleyişini durdurma emri verdi. Churchill bunu destekledi, çünkü ona göre Çanakkale ve Konstantinopolis (İstanbul) Türklerin eline düşerse, İngilizler savaşın ganimetlerini kaybetmiş olurdu. Churchill, Anadolu'da mahvolmuş ve tamamen geri çekilmiş, Yunan ordusunu tekrar kullanabileceklerini düşünüyordu. İtalya ve Fransa, Trakya ve İstanbul'un Avrupa'da bulunan kısmına asker göndermeyi kabul ederken, Harrington'u Asya'ya (Anadolu'ya) takip etmeyi reddettiler. Churchill, Yeni Zelanda, Avustralya, Güney Afrika ve Kanada başbakanlarına telgraf çekip, yardım istedi. Yeni Zelanda bir tabur göndermeyi kabul etti, Avustralya ve Kanada bu harekâta katılmaya reddetti ve Güney Afrika cevap bile vermedi. Daily Mail Gazetesi başlık olarak "Yeni Savaşı Durdurun" başlığını seçti. Fransız Başbakanı Raymond Poincare, daha İngilizlere bildirmeden önce, Kemal'e (Mustafa Kemal Atatürk) İngilizlerin boğazlar seferine katılmayacaklarını bildirdi. 18 Eylül 1922'de bütün Fransız askerleri boğazlardan geri çekildi. Bakanlar Kurulu'nun izni ile Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı Lord Curzon Paris'te yardım için yalvardı, ama Fransız Başbakanı Raymond Poincare onu öyle azarladı ki, eski Hindistan Genel Valisi Curzon gözyaşları döktü. Lord Curzon, Kemal'e bütün isteklerini vermeyi kabul etti. Kemal sadece Yunan İzmir'i fethedip, bütün Yunanları Asya'dan atmadı, o Britanya Imparatorluğu'nu parçalara böldü ve Paris ve Londra arası bulunan siyasi kibarlığı yıktı. Ama İngiliz Başbakanı George Lloyd'un başka fikirleri vardı. General Harrington'a orda dayanmayı ve Türklere karşı savaşmayı emretti. George Lloyd bu savaşı kazanacaklarına emindi. Ona göre Yunan ordusu yenilmemiş, ama Kral Konstantin/Constantine ve Başkomutan Hatzianestis (kendisi bundan dolayı idam edilmiştir) tarafından ihanete uğramıştı. Lloyd, Yunan Başbakan Venizelos ve Venizeloscular ile Yunanistan'ın tekrar savaşa katılacağına emindi. 28 Eylül'de İngiliz Başbakanı George Lloyd, İngiliz işgal orduları komutanı General Harrington'a, Mustafa Kemal'e bir son uyarı verip, geri çekilmezler ise onlara saldıracaklarını bildirmesini istedi. Ama beklenilen yaşanmadı. General Harrington, ve Konstantinopolis (İstanbul) Yüksek Komiseri Sir Horace Rumbold, Kemal'i uyarıp da bir savaşa neden olmak istemediler. Yunan yandaşlığına dayalı siyaset başarısız oldu. 15 Kasım 1922'de yapılan seçimlerde George Lloyd ve Liberal Partisi yok oldu. George Lloyd ve partisi, Mustafa Kemal tarafından, siyasi cehenneme atıldı. Itilaf Devletleri'nin kuklası olan Padişah V. Mehmet de Kemal'ın kurbanı oldu. Saltanat kaldırıldı. İki hafta sonra padişah değil vatandaş olan Vahdettin bir İngiliz savaş gemisi ile Malta'ya gitti. Padişahın gitmesi ile Osmanlı padişahlarının imzaladığı bütün antlaşmalar ve kapitülasyonlar geçersiz oldu. 6 yüzyıl sonra Osmanlı Imparatorluğu I. Dünya Savaşı gerginliğinden dolayı çöktü. Anka kuşunun küllerinden yeniden doğduğu gibi bu imparatorluk da Türkiye Cumhuriyeti olarak yeniden doğdu. Kaynak; Tarihçi Sean McMeekin, "The Ottoman Endgame", Penguin Books, 2016, s.477-481
·
96 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.