Item: Ateşten Gömlek
Rating: 9 puan verdi
Author: Deren Albayrak

Deren Albayrak

@drnalbyrak·

26 Oca 2022

224 syf.

· Kitabı okudu

9/10 puan verdi

YABAN VE ATEŞTEN GÖMLEK

Milli Mücadele’de Kadının ve Erkeğin Rolü GİRİŞ Yazımda Yakup Kadri Karaosmanoğlu’ndan Yaban (1932) ve Halide Edib Adıvar’dan Ateşten Gömlek (1923) kitaplarını inceleyeceğim ve Milli Mücadele’de kitapta kadının ve erkeğin rolünün nasıl anlatıldığını yazacağım. Kitaplardaki karakterleri ve kitabı eleştirdikten sonra yazımı tamamlayacağım. Kurtuluş Savaşı’nda Kadının ve Erkeğin rolü Kurtuluş Savaşı kadın ve erkeklerle milletin topyekûn bir kurtuluş mücadelesidir. Kadınlar sadece cephe gerisinde değil cephede de görev almışlardır. Gençler, yaşlılar, kadın ve erkeğiyle herkes her şeyini ortaya koyarak savaşı başarıya ulaştırmışlardır. 1.YABAN Çanakkale Cephesi’nde bir kolunu kaybetmiş Ahmet Celal subayın, kolunu kaybettikten sonra duygusal bir çöküş yaşamasıyla huzur bulmak ve Mehmet Ali’nin de ısrarlarıyla köye taşınmasıyla oradaki yaşamını anlatmaktadır. Kitap, bence toplumumuzun en büyük problemi olan cahilliği konu alıyor. Halk ne kadar cahil olsa da karakterimizin orada hala neden kalmak istediğini okurken anlam vermedim ve halka göre ise Ahmet cemal bir yabancı, yani yabandır. Nerdeyse yüzyıllar geçmesine rağmen ne yazık ki hala aynı sorunla savaşmaktayız ve Atatürk’ün de dediği gibi “En büyük savaş, cahilliğe karşı yapılan savaştır.” Kitapta halktaki bu cahilliğin sorumlusunu Türk aydınında bulmaktadır ki bence de haksız sayılmaz. Cemal bir gün düşüncelerle beraber yürüyüşe çıkar ve bir dere bulur. Bu derede de Emine ile karşılaşır ve ona ilgi duymaya başlar fakat emine Mehmet alinin kardeşi İsmail ile evlenir. Günler sonra köy işgal edilir halk toplu olarak katledilirken Emine ve Cemal gizlice kaçmayı beceriler ikisi de kaçarken vurulurlar ve zorla köyün mezarlığına kadar gelirler. Emine bacağından vurulduğu için hareket edemez ve Cemal anı defterini Emine’ye vererek yola çıkar. 1.1. Milli Mücadele’de Erkeğin Rolü Milli mücadelede askeri ve siyasi olarak kesinlikle erkeklerin çok büyük bir rolü vardır. Cephenin dışında kalan erkekler cephenin arkasındaki kadınlara yardım etmiş hem de halkın ümidini yitirmemesi için yanlarında olmuşlardır. 1.2.Yaban’da Erkeğin Rolü Ahmet Celal, Çanakkale’deki görevini tamamlayarak bir köye taşınan ve buradaki cahil köylülerin bakış açısını değiştirmeye çalışan bir karakterdir. Kolunu kaybetmiş olmasına rağmen içindeki vatan sevgisi onu halen cephede savaşa gitme isteği uyandırıyordur. Salih Ağa, köyün muhtarı ve zenginidir ancak köylüye kendini inandırmış yalancı bir insandır. Köye gelen düşmanları misafir gibi karşılamış ve kendi çıkarlarını göz önünde bulundurmuştur. Mehmet ali, Ahmet Celal’in askeridir ancak savaşa yeniden çağrılmak en büyük korkusudur. İsmail, Mehmet alinin kardeşi ve yaşına göre çok ukala davranmaktadır. Emine ile evlenmiş fakat bu sevgisi karşılıksız kalmıştır. Süleyman, karısının onu aldatmasına rağmen karısını hala sevmekte ve ona bağlı bir karakterdir. 2.ATEŞTEN GÖMLEK Kitapta iki bacağını kaybetmiş Peyami’nin anı defterini anlatmaktadır. Kitabı okurken hiçbir beklentim yoktu hatta çevremdekilerden dolaylıda önyargılıydım, bundan dolayı olsa gerek ki kitabın başları gerçekten çok sıkıcı geldi fakat kitap ilerledikçe daha ilginç bir hal aldı ve sonu kesinlikle beni şok etti. İzmir’in işgalinde kocasını ve çocuğunu kaybetmiş olan Ayşe İstanbul’da akrabası olan Peyami’nin yanına gelir. İkisinin arasına birde Binbaşı İhsan katılır ve Kuvayi-Milliye’ye hizmet etmek amacıyla üçü birden Anadolu’ya geçerler. Hem Peyami hem de ihsan Ayşe’ye âşık olurlar ve bu iki aşk onlar için ateşten bir gömlek olur. İhsan ve Ayşe cephede ölür ve Peyami yaralanarak hastaneye yatırılır ve bacaklarını kaybeder bu sırda kafasında çıkarılmayı bekleyen bir kurşunla bu anı defterini yazmaya başlar. Kafasındaki kurşun çıkartılırken şehit olur ve aslında anı defterine yazdığı şeylerin kafasındaki mermiden dolayı kurgusal olduğu ortaya çıkar. 2.1. Milli Mücadelede Kadının Rolü Milli Mücadele’de kadının rolü çok önemlidir. Cephenin hem arkasında olsun hem de cephede olsun başarılı birçok mücadele örneği vardır. Kadınların cephe arkasında silah ve cephane üretmesi, yiyecek giyecek hazırlaması, yaralı askerlere hemşirelik ve bakımında yardımcı olma gibi birçok yardımları dokunmuştur. Tatbiki de sadece bunlarla yetinmemiş ve cephede de savaşan birçok kadın vardır. 2.2. Ateşten Gömlek’de kadının rolü Ayşe, İzmir’in işgali sırasında kocasını ve oğlunu kaybeder. İçinde çok büyük bir milli mücadele duygusu vardır ve bu kitapta çok güzel anlatılmıştır. Savaşa katılmak ve katkıda bulunmak için elinden ne gelirse yapmış ve savaşta hemşire olarak görev almıştır. Kezban, Karadenizli olan kızın ailesi savaşta katledilmiştir ve sevdiği adam ihsan yüzünden milli mücadeleye katılır. Salime hanım, Peyami’nin annesidir ve İstanbul zengin sayılabilecek saygın ailelerinden birisidir. SONUÇ İki kitapta milli mücadele döneminde yazılmış çok güzel kitaplardır. Akıcılık olarak yaban bence çok daha akıcı bir kitaptı ve bunun nedenini ateşten gömleğin daha ağır bir dille yazılmış olmasını görüyorum. Kadının ve erkeğin Milli Mücadele’deki yerini bu kitaplarda açıkça görebiliriz. KAYNAKÇA 1.Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Yaban, İletişim Yayınları, İstanbul, 2017 2.Halide Edib Adıvar, Ateşten Gömlek, Can Yayınları, İstanbul, 2017

Ateşten GömlekHalide Edib Adıvar · Can Yayınları · 201923,7bin okunma

108 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Deren Albayrak