İslâm tarihçileri rivayetleri karşılaştıran ve okuyucuya kesin hükümler sunan birer yargıç olmak istemezler. Amaçları, işittiklerini ve okuduklarını toplamak; en küçük bir tahrife yer vermeden gelecek nesillere aktarmaktır. Bir kelimeyle hakikati keşfetmek istemezler. Hedefleri, hakikatin keşfine çalışacaklar için lüzumlu malumat ve rivayetleri gelişi güzel toplamaktır.
Tarihçi, okuyucuya dosyalar sunar. Onu etkilemeye kalkışmaz. Okuyucu, vereceği kararlarda tamamen hürdür.