Müslüman Dünyasının Duraklamasının Bazı Sebepleri
Bütün bunlarla beraber İslam dünyasında Osmanlı, Babürlü, Sefevi gibi büyük imparatorluklar canlılıklarını ve iddialarını 19. Yüzyıl sonlarına kadar sürdürmüşlerdir.
Ancak İslam medeniyetinde genel durgunluk 1700'lerden sonra belirginleşmiştir. Bu durgunluğu izah için ileri sürülen, “İslam'ın gelişmeye engel olduğu” iddiası gerçeği yansıtmamaktadır. Zira o takdirde İslam medeniyetini izahta güçlük çekilecektir. Duraklama aşamasında görülen başlıca zaaflar, iç ve dış etkenler şunlardır:
1. Değerler sisteminin canlı/dinamik tutulamaması ve gelişen şartlara göre yorumlanamaması
2. Bilimsel faaliyetlerin toplumun müşterek uğraşı gösterdiği alan hâline getirilememesi, bir başka deyişle bilim havuzu oluşturulamayışı
3. Müslümanlar arasındaki yoğun iç çekişmeler
4. Keşifler sonucu ticaret yollarının güney denizlerine kayması ve bunun sonucunda İslam dünyasının doğu-batı arasındaki ticaret güzergâhı dışında kalması
5. Batı'nın, geliştirdiği teknoloji ile İslam dünyasının üzerine gelişi
6. İslam dünyasının teknolojinin farkına geç varışı, bir başka deyişle teknolojinin geç gelişi
7. Hızlı bir değişim ve dönüşüm geçiren Batı ile rekabet edememesi
8. İslam dünyasının önemli bir bölümünün sömürge hâline gelişi
Bütün bunlar İslam medeniyetini duraklatmış ve hatta varoluş mücadelesiyle karşı karşıya bırakmıştır.
Sayfa 337-338
122 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.