Birinci Dünya Savaşı’nda bir kolunu kaybeden Ahmet Celal’in, Anadolu’nun bir köyünde inzivaya çekilmeye karar vermesi sonrası yaşadığı içsel süreçleri anlatır Yaban. Onun, içinde bulunduğu ama hiçbir yönüyle ait olmadığı bu yepyeni dünyaya dair gözlemlerini ve ufak tefek günlük meselelerin anlatımını saymazsak, kitabın, tümüyle bir iç konuşma ve muhasebeden ibaret olduğunu söylersem yanlış olmaz sanırım. Zaten sonradan Yakup Kadri de gelen eleştirilere karşılık yazdığı satırlarda romanın tam anlamıyla bir kurgusunun bile olmadığını söylemiştir. Tabii bu durum kitabın etkileyiciliğini ya da sürükleyiciliğiniz azaltan bir dezavantaj değildir elbette. Tüm o içsel iniş çıkışlar, buhranlar, sorgulamalar, umutlar ve umutsuzluklar o kadar net ve gerçek anlatılıyor ki, onunla birlikte anbean aynı şeyleri hissediyorsunuz adeta. Ait olmadığı o ortamda bir yandan bağ kurma ihtiyacını anlamlandırmaya çalışırken, bir yandan da tamamıyla yapayalnız ve farklı olduğunu görüyor her geçen gün. Bir yanıyla o insanlardan umudunu kesmeden var gücüyle anlatmak, aydınlatmak istiyor, bir yanıyla tümüyle umutsuzluğa kapılıyor. Nihayetinde ülke büyük bir mücadelenin ortasındayken kendi küçük dünyalarındaki, inanç ve menfaatlerinin ötesini görmemekte kararlı olan insanlara sesini duyurmayacağına ikna oluyor. Ve biz de tüm bunları Sakarya Savaşı sonrası düşmanın kaçarken yakıp yıktığı viranelerden birinin enkazından çıkan Ahmet Celal’in kendi günlüğünden okuyoruz. Kitapta anlatılan dönem ve tarihsel süreçler bir yana, anlamak istemeyene hiçbir şey anlatamamanın, gözünün önünde ayan beyan bir şekilde dursa da görmek istemeyene bir şey göstermenin mümkün olmadığının, ne kadar bağırırsanız bağırın bazı insanlara sesinizin asla ulaşamayacağının çok gerçek bir şekilde hissettirilmesi, kitabın beni en çok etkileyen yönüydü. Ve iyi ki bu aklımla, bu bakışımla okumuşum dediğim kitaplardan biri oldu.

YabanYakup Kadri Karaosmanoğlu · İletişim Yayınları · 202144,8bin okunma

·

12 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Kübra