İnsan Bilinci Nasıl Gelişti?
Bu, psikologların sevdiği bir sorudur. Aslında cevap gayet basittir: Hayvan bilincinden gelişmiştir. Bilincin, sadece insana özgü bir özellik olduğuna dair yaygın varsayımın haklı bir nedeni yoktur. Hayvan davranışlarını inceleyen öğrenciler, bilincin hayvanlar arasında ne kadar yaygın olduğunu gösteren çok miktarda kanıt toplamışlardır. Köpeği olan herkes, köpeğin, sahibi yokken yaptığı bir şeyden dolayı cezalan dmlmayı beklediği zaman gösterdiği "suçluluk duygusunu" gözlemleme fırsatını bulmuştur. Hayvanlar aleminde bilincin izlerinin ne kadar "aşağıya" indiği tartışılır. Bu izler bazı omurgasızların ve hatta protozoaların kaçınma reaksiyonunda bile bulunabilir. Bununla birlikte insan bilinci, tam olarak insan türüyle birlikte ortaya çıkmamıştır ama uzun evrim tarihinin en gelişmiş son noktasıdır.
·
1.044 görüntüleme
Büyük bir olasılıkla insan bilinci, yani kendi bilincinin farkında olma durumu olan özbilinç, başka bir deyişle bize ne yapacağımızı ya da yapmayacağımızı söyleyen ve sürekli konuşan “ben”, toplumsal yaşama zorunluluğunun bir getirisidir. Genelde tersi söylenir ama bana göre atalarımız olan insansı kuzenlerimiz birlikte yaşamaya devam ettikçe ve bunu hayatta kalmanın bir gerekçesi haline getirdikçe, özbilinç kavramı kaçınılmaz olarak doğal ve cinsel seçimin bir sonucu olarak gelişmiştir. Sonuç olarak toplum olarak yaşamak sorumluluk bilincini, hesap verilebilirliği, aile dışına taşan bir mülkiyet terminolojisini (benim, senin, annemin vb) getirecektir. Bu dili ve bilinç düzeyini yakalayabilen bir topluluk da uzun erimde aynı düzeye erişemeyen topluluklara galebe çalacaktır. (Öğlen yemeğinden sonra vakit buldum, uzunca yazdım.)
Bu konuda Saffet Murat Tuna’nın kitaplarına bakmanızı tavsiye ederim. Biraz ağırdırlar ama özellikle rasyonalite, öznesiz bilinç ve dil-bilinç ilişkilerini incelemesi açısından eşi benzeri olmayan yapıtlardır.
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.