Çanakkale kara muharebelerinin safhaları şöyle özetlenebilir: 25 Nisan'da Boğaz ağzının Anadolu köşesinde başlayıp tutunamayan çıkartmadan sonra, ilk esaslı çıkartma Boğaz'ın Rumeli ağzı köşesinde (Seddilbahir-Eskihisarlık Tekeburnu) 6 kilometrelik bir sahaya yapıldı. 28 Nisan'da yapılan ve "Birinci Kitre Savaşı" adını alan bu çarpışmada düşman 300 kayıp verdi ve kıyı hattına sığındı. Aynı zamanda yarımadanın Batı kıyısında da Arıburnu çıkartması yapıldı. Her iki cephede düşmanı denize dökmek için Türkler üç gün içinde dört taarruz yaptılar. Fakat tam başarı alınamadı (Arıburnu'nda Mayıs ve Seddilbahir'de 1-2 Mayıs taarruzları), 6-9 Mayıs'ta düşman Seddulbahir'den Alçıtepe'yi hedef tutan ikinci Kitre savaşını açtı. Buna 50.000 kişi ve donanma iştirak etti. 20.000 kişinin kaybına mal olan bu harekâtta düşman ancak yarım kilometre ilerleyebildi. 11 Mayıs'ta Enver Paşanın teftişinden sonra ve yazıldığına göre, hazırlıksız yapılan bir taarruzda, 300 şehit, 6000 yaralı verdik, 4-5 Haziran Üçüncü Kitre Savaşı, iki gün bir gece sürdü. Düşman 9000 kayıp veriyor. Türk zayiatı 7.900. 28 Haziran-5 Temmuz arasında sekiz gün süren ve yarımadanın ucunun iki tarafına yöneltilen taarruz: Düşman zayiatı 14.000. Düşman takip ediliyor. 12 Haziran: Kerevizdere'de düşmanın en kanlı taarruzlarından biri. Bizim zayiatımız 10.000, düşmanın 3.340. 6 Ağustos: Hem Arıburnu, hen Seddülbahir cephelerinde savaşlar. Sonra 13 Ağustosa kadar bizim karşı saldırılarımız. Bilhassa Arıburnu cephesinde…
7.500 zayiat Arıburnu'nda 10 Ağustos'ta ve Mustafa Kemal'in emriyle açılan taarruz: 5 gün süren harpte 6950 zayiatımız var. Bu arada daha kuzeyde düşman Suvla'ya asker çıkararak üçüncü cephe "Anafartalar Cephesi" açılmıştır. Düşmanın hedefi, yarımadanın en yüksek tepesi olan Kocaçimen tepesidir. 7 Ağustos'ta başlayan bu taarruzlar 10 Ağustos'a kadar fasılasız 4 gün devam ediyor. Karşılıklıı saldırılarda Türk zayiatı 20.000 ve Ingiliz zayiatı 25.000 hesap edilmektedir. Fakat düşman ilerleyişi durdurulmuştur. Kocaçimen tepesi korunmuştur. Yalnız o halta bağlı ve daha güneye düşen Conkbayırı'nda iki tarafta 8-30 metre ara ile siperlerinde tutunmaktadır. İşte bu vaziyette ve Mustafa Kemal'in yönettiği 10 Ağustos taarruzundadır ki düşman Conkbayırı'ndan atılır ve sahile kadar kovalanır. 13 Ağustos'ta ve takviyeler alan düşman ikinci Anafartalar muharebesini açar. Sonuç başarısızlıktır. 21-22 Ağustos'ta son Anafartalar saldırısını yapar. Gene netice alamaz. Ondan sonradır ki muharebeler siper, lâğım muharebeleri halini alır. Muharebeler bu şekilde 1915 Aralık ayı sonlarına kadar devam eder. Sonra düşmanın boşalmaları başlar. 19-20 Aralık gecesi Suvla (Anafartalar) ve Arıburnu cepheleri boşaltılır. 3-9 Ocak arasında Seddulbahir cephesinden son kuvvetler çekilir. Bu suretle 8 ay 14 gün suren Çanakkale muharebeleri sona erer.
Sayfa 218 - Remzi KitabeviKitabı okudu
·
55 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.