Reşat Nuri Güntekin’in kaleme aldığı “Yaprak Dökümü”, bulunduğu dönemin fikir yapısı, toplumun kendi içinde belirlemiş olduğu yaşam biçimi ve değişmekte olan aile yapısı ile toplumun yaşadığı dönüm noktaları hakkında önemli bilgiler vermektedir. Dönüşümün farkında olan halk, bunun özellikle yanlış Batılılaşmanın etkilerinden biri olduğunu düşünmektedir. Romanda bu toplumun bir ferdi olarak Ali Rıza Bey’in süregelen ahlak ve namus anlayışının bahsedilen bu değişimle çatışması görülmektedir. Ali Rıza Bey, Anadolu’dan İstanbul’a gelmiş emekli bir kaymakam ve hakka, doğruluğa ve vicdana her zaman sonuna kadar değer vermiş biri olarak kendisinden ve de özellikle çocukları için oluşturduğu ahlak kurallarını onlara yeteri kadar yansıtabildiğinden son derece emindir. Çevresinde duyduğu veya şahit olduğu bozulmakta olan ahlak anlayışına dair olayları şaşkınlık ve endişe içerisinde karşılamaktadır. En güvendiği insan olan oğlundan başlayarak, ailesindeki herkes bu değişim rüzgarıyla farklı yerlere savrulacaktır. Ali Rıza Bey’in eşi de bu durumdan etkilenenler arasındadır, çocuklarının arzularını ve istedikleri hayat tarzlarını yaşamalarını olağan görerek destekleyen Hayriye Hanım, Ali Rıza Bey’in ahlak ve namus bakımından sorguladığı ve hoş görmediği olaylara karşı, onu yalnız bırakmıştır. Toplumda önüne geçilemeyecek değişimlerin yaşanmasıyla birlikte Ali Rıza Bey’in namus anlayışı da günden güne değişerek yaşamak zorunda kaldığı her olayla farklı bir boyut kazanmıştır. Ahlaki dönüşüme tamamen karşı duran biri de olsa ailesini koruyamaz ve asla başına geleceğini düşünmediği türlü felaketlerle yüzleşmek, sindirmek ve affetmek zorunda kalır. Toplumdaki değişim rüzgarına kapılan ailesi, ona kendi deyimiyle bir “Yaprak Dökümü” yaşatacaktır. “Yaprak Dökümü”, zamanının sorunlarından biri olarak görülen yanlış Batılılaşmayı aile üzerinden ele alır. Romanda yanlış Batılılaşmanın bir aileyi dağıtabildiği, en güvenilen insanların beklenmedik olayların kahramanları çıkabileceği ve bu durumun aile içindeki etkileri, gerçekçi bir dil ile okuyucuya aktarılır. Ali Rıza Bey, romanda geleneksel ve kalıplaşmış değerleri olan ve bu değerler uğruna mücadele eden bir insanı temsil eder. Romanda bahsedilen en temel özelliklerinden biri de kendisine ve ailesine olan sonsuz güvenidir. Ancak bu muazzam güven onu, hayatının her dönümünde yaralar. Vazgeçemediği ahlaki değerler ise hor görülmeye, dışlanmaya ve itilmeye mahkûm etmiştir. Toplum içindeki bu dönüşüm, her kesimden insanı etkisi altında bırakmıştır. Bunun bir sonucu olarak da ahlaki yaşantının bozulmasından hoşnut olmayan Ali Rıza Bey, hayatının son zamanlarına denk gelen bu dönüşüme karşı direnmeye çalışmıştır. Fakat toplumun yeni değerleri yavaş yavaş benimsemesiyle sıra Ali Rıza Bey’e de gelmiştir. Sonsuz bir kuvvetle karşı çıktığı bu yeni değerleri kabullenmek zorunda kalmıştır.

Yaprak DökümüReşat Nuri Güntekin · İnkılâp Kitabevi · 201625 okunma

·

21 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Spartacus