6. yüzyılda Bizans ve İran arasında sürekli yenilenen savaşlar çoğu halde sıkıcı ve tekrarlanan bir hikâyedir. Bu savaşlar aynı zamanda Yunanlılarla Persler arasında bin yıl önce başlayan mücadelenin son raundu olarak görülebilir. Bunun tepe noktası antikçağların son dünya savaşında, 7. yüzyılın başında cereyan etmişti. Savaşın yarattığı yıkım pekâlâ Yakındoğu'daki Hellenistik kent uygarlığına öldürücü bir darbe indirmiş olabilir. O dönemde, son büyük Sasani olan II. Hüsrev İran'ı yönetmekteydi. İtalya elinden çıkmıştı ve Volga bölgesinden gelen halklar olan Slavlar ve Avarlar Balkanlar'a doğru akarken zayıflayan Bizans, iyi bir imparatorunu isyancıların öldürmesiyle kaybedince, İran'ın aradığı fırsat önüne çıkmış oldu. İran orduları Ermenistan, Kapadokya ve Suriye'yi istila etti, kentlerini yıktı ve 515 yılında Kudüs'ü yağmalayarak buradaki kutsal emanetler arasında en meşhur hazineyi, Gerçek Haç'ı' götürdüler. Bir sonraki yıl Mısır'ı işgal eden İranlıların öncü kolları ertesi yıl Konstantinopolis'e bir mil mesafeye kadar ilerledi. Hatta denize açılarak Kıbrıs'a akın yaptılar ve Rodos'u imparatorluktan aldılar. Akdeniz'in öbür ucunda Bizans İspanya'daki son varlığını yitirirken Darius'un imparatorluğu tekrar eski halini alıyor gibiydi. Romalıların Iran ile uzun mücadelesinin en karanlık anında yeni bir asker imparator kurtarıcıları oldu. Ermeni kökenli olan Heraclius birkaç yıl önce tahta çıkmıştı ve şimdi özelliklerini ortaya koyuyordu. İran ordusu Avar müttefikleri tarafından kente yapılan bir saldırıyı desteklemek üzere nakledilemeyince Konstantinopolis'i kurtarmak için deniz gücünü kullandı. Ertesi yıl Heraclius Yakındoğu stratejisinin eskiden beri çekişme alanı olan merkezine, yani Suriye ve Mezopotamya'ya girdi. Iran ordusu isyan etti, Hüsrev öldürüldü ve halefleri barış yaptı. Sasani gücünün büyük günleri sona ermişti. Gerçek Haç veya o olduğu söylenen şey Kudüs'e geri götürüldü. Roma ile İran arasındaki uzun düello sona erdi.
Sayfa 172 - İnkılap KitabeviKitabı okudu
·
39 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.