"Ölçüye, tartıya gelmez bir şey. Bir alâmet. Bir illüzyon. Bir mıknatıs demir kırıntılarını salıveriyormuş da bu kırpıklar iç içe giriyormuş gibi. Bir yumağın ipleri dağılıyormuş gibi. Bir trenin vagonları gevşemiş gibi. Bir orkestra yanlış çalmaya başlıyormuş gibi. Doğrusu eskiden de mümkün olmayacak hiçbir detayın varlığı ispat edilemezdi ancak tüm şartlar biraz temelinden sarsılmış gibiydi. Hükümleri eskiden cılız kalan tasavvurlar semirdi. Eskiden umursanmayan kimseler şan şöhret kazandı. Kabalıklar yumuşadı. Ayrılanlar yeniden birleşti, bağımsızlar alkış toplamak için tavizler verdi, oturmuş zevkler konusunda yine tereddütler başladı. Bütün keskin sınırlar her yerde belirsizleşip yeni
ve tarifi imkânsız bir hısım olma kabiliyeti, yeni insanlar ve tasavvurlar meydana getirdi. Bunlar kesinlikle kötü değildi; hayır, yalnızca iyiliğe fazlaca kötülük, hakikate yanılgı, mânâya da bir uyum sağlayış karıştı. Bu karışımda dünyada en çok revaç bulan âdeta tercihe şayan bir yüzde oranı vardı sanki; nasıl ki bazı insanlara göre belli bir miktar incir veya hindiba kahvesi ilave etmek kahveye asıl kıymetli kahve niteliğini bahsediyorsa, bu meselede de esas, dehayı dâhiyane ve kabiliyeti ümit gibi gösteren küçük ancak yeterli miktarda bir tamamlayıcının kullanılmasıydı; derken birdenbire zihnin yeğ tutulan tüm önemli konumları bu tip insanlarca işgal edildi ve her karar onlara göre verildi. Elde
bu olanlardan sorumlu tutulabilecek hiçbir şey yoktu. Her şeyin nasıl bu hâle geldiği de açıklanabilir gibi değildir. İnsan ne şahıslara, ne fikirlere ne de belli tezahürlere karşı mücadele verebilir. Eksik olan ne yetenek, ne iyi niyet ne de karakterdir. Tek eksik hem her şey hem de hiç bir şeydir. Adeta kan veya hava değişmiş de esrarengiz bir hastalık eski devirlerdeki küçük deha alametini tüketmiştir ama yine de her şey yeniliğin ışığıyla parlar, en nihayetinde artık dünya mı kötüleşmiştir yoksa yalnızca kişinin kendisi mi yaşlanmıştır, anlayamazsınız. İşte o zaman kesinkes yeni bir devir başlamış demektir."
Sayfa 81Kitabı okudu
·
11 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.