Kitabın ana konusu siyasi otorite ve güç. Zor teorisi derken aslında bir grubun bir diğer grup üzerinde kurduğu tahakkümden bahsediliyor. Kitabın güzel ve açıklayıcı bir giriş bölümü var. Fakat o zamanki Alman sosyalistlerinij politik tartışmalarının üzerine yazıldığı için bu giriş yazısı yer yer sıkıcı ve anlaşılmaz olabiliyor. Sonuçta o dönemi ve aralarındaki ikilikleri net olarak bilemeyebilir okur. Ama yine de kitabın içeriği, konusu ve kapsamı hakkında yeterli bilgiler veriliyor. Sonraki bölümler kitabın ilk üç bölümü. Bu bölümler aslında Engels'in Alman ütopik sosyalisti Eugen Dühring'e reddiye olarak yazdığı "Antidühring" adlı eserden alınma. Eugen Duhring sınıfsal sömürünün ekonomik koşullardan değil otorite ediminin kendisinden doğduğunu söylüyor. Yani ona göre birilerinin köle birilerinin efendi, birilerinin proleter birilerinin burjuva olmasının temeli tarihin evvelinde Robinson-Cuma ilişkisi misali bir insanın bir diğerini zorla alıkoymasıdır. İnsanın haris, bencil, çıkarcı ve otoriter güdülerine, Engels'in tabiriyle ilk günahına, teslim olup yekdiğerini zor yoluyla kendine bağımlı kılması ekonomik sömürünün ana nedenidir. Engels buna karşılık sınıfsal ilişkilerinin üretim araçlarının özel mülkiyetinden kaynaklandığını anlatıyor. Robinson'un Cuma'yı köleleştirmesi için kendisine yeten maişetinden öte bir üretim elde etmesi ve bu üretiminin arpalık bir kısmını Cuma'ya yedirerek onu kendi emrinde çalıştırması gerekmektedir. Bu artı üretim olmadığı takdirde Robinson'un genç Cuma'yı zor yoluyla kendi emrine koşturması muhtemel değildir. Nitekim antik yunanda köleler efendilerden çoktu, ortaçağda köylüler toprak sahiplerinden çoktular, modern dönemde ise proleterler burjuvalardan çokturlar. Bu halde nasıl olur da bu azınlıklar bu çoğunluklara sadece güç yoluyla hükmedebiliyorlar? Bu mantıksızdır. Hakimiyeti sağlayan üretim araçlarının, üretim güçlerinin ve üretim araçlarının sahipliği ve niteliğidir. İşte Engels Dühring'e özetle böyle karşı çıkar. Sonraki bölümlerde Bismark yönetimi, onun zor kullanma yöntemleri, hakimiyeti ve Almanya'daki burjuva devriminin niteliği tartışılır. Engels burada liberal demokrasiye vurgu yapmaktadır. Son ek bölümü ise Engels'in Marx ve Bebel ile mektuplaşmalarından oluşur. Kitap başta müstakil bir kitap değildir. Çevrenin ısrarıyla Engels'in bizzat derlediği bir eserdir. Lakin bütün bölümleri aynı konulara, otorite, zor, güç, tahakküme ayrılmıştır. Bu yüzden bir kitap mahiyeti taşır.

Tarihte Zorun RolüFriedrich Engels · Sol Yayınları · 197486 okunma

·

29 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Muhammed