Leyla Erbil'den okuduğum ilk kitaptı. Ne bekleyeceğimi bilmiyordum dolayısıyla ne hayal kırıklığına uğradım ne de beklentimin üstünde çıktı.
Öncelikle kitabın her bölümünde olan biçimsel değişiklik edebi olarak tatmin etse de, okumayı ve anlamayı çok zorlaştırmıştı. Aslında hoşuma gitti dilin anlatımın her bölümde değişmesi, farklı karakterlere odaklanıldığında farklı anlatım olması çok hoş. Fakat özellikle ikinci bölüme geçtiğimde (BABA bölümü) sanki tamamen ayrı bir öykü gibi anlamıştım sonra sonra asıl hikayeyle bağlantısını çözdüm. Zaten zamanında da bir romandan ziyade ayrı öykülerden oluşan bir kitap sanılıyormuş. Neden öyle olduğunu anlayabiliyorum.
Tekrarlamak istiyorum ki şekil olarak çok hoşuma gitti, özellikle ikinci bölümde akışın değişimleri ve ilk bölümün günlük şeklinde yazılmış olması sanatsal olarak beni doyurdu. Keşke bu kadar kopuk kopuk ve alakasız olmasaymış bazı kısımlar. Daha iç içe bir biçim benimsenmiş olsaydı çok daha fazla beğenirdim ve zorlayıcı bir okuma deneyimi olmazdı benim için.
Yazar için büyük bir özgürlük ve tatmin sağlayan yazma alışkanlıkları zaman zaman okurlar için zor olabiliyor.
İçerik olarak beğendiğim ve beğenmediğim yönleri oldu.
Bir kadın karakter olarak etrafındaki "aydın" insanlar tarafından bile girişimlerinin önüne geçilmeye çalışılması. Özgürlük ve eşitlikten bahseden insanların bile onu küçük görmesi, hafife alması, arkasından aşağılaması... Tedavi olmaya gittiği doktor dahil hiçbir yakınlık hissetmediği ve yakınlık belirten davranışta bulunmadığı insanların bile ondan faydalanmayı, uygunsuz imalar ile onu rahatsız etmeyi kendinde hak görmesi... Sırf kadın olduğu için. Buna dikkat çekilmesi çok hoşuma gitti. Bence tam kararında ve tam da gerektiği şekilde yazılmıştı bu taraflar.
Bir de annesi tarafından durmadan "kızlık" kontrolü edilmesi, "zar bekçisi" bir ebeveynle daima namus, namus, namus diye başının eti yenilerek yaşaması onun ahlaki sorgulamasını bitmez bir döngüye sokuyor. Ayrıca tüm bu baskılar yüzünden kendi cinselliğini keşfetmesi ve sağlıklı biçimde yaşaması yıllarını alıyor. Sancılı ve berbat deneyimler edinmeden normal deneyimlere erişemiyor. Bu konuya açıkça değinmesi de çok hoşuma gitti ve takdir ettim.
Özgürlüğüne bu kadar düşkün, kültürlü, sağlam kişilikli ve keskin fikirlere sahip bir kadın karakterin neden tiksindiği (hatta tacizci olduğunu bildiği) bir erkekle evlendiği detayına anlam veremedim. Evet evinde kalmaya devam etmek istemiyor, oradan ayrılmak istiyor, yasal riskleri bile göze alıp kaçmaya bile cesaret ediyor. Yani bunun tek yolu bu adamla evlenmek miydi diye sorguladım. Bu kısımda belki de arkadaşının "istemezsen sana hiç yanaşmaz" telkinlerine inanıyor sanırım. Başka açıklama bulamadım açıkçası.
Ayrıca karakterin dilinden düşürmediği halkı, işçi sınıfını ve onların sorunlarından sonra; daima farkında olarak veya olmayarak hor görmesi hiç hoşuma gitmedi hatta gıcık etti beni. Durmadan her konuşmasında araya bir şekilde halk şöyle aşağılanıyor, işçi sınıfı böyle eziliyor gibi cümleler sıkıştırıyor; hatta insanları bu şekilde bunaltacak kadar. Buraya kadar sorun yok. Ama neredeyse her fırsatta o bahsettiği "halk"ı oluşturan bireylere yok efendim sen akılsızsın zaten ne bilirsin, sen fakirsin zaten bu kafayla fakirliğe devam, sen eğitimsizsin ve benim kadar sinirli değilsin bu sorunlara o yüzden senin çocukların da eğitilmez gibi şeyler söylüyor veya ima ediyor.
Bunun yanında bir de kendisi ile aynı fikirde olan insanlara bile, eğer kendisi ile aynı yoğunlukta bu fikirleri savunmuyor ve yaşamıyorlarsa; onları vatan haini ilan ediyor... Sanırım Türkiye hep böyleydi, umarım hep böyle olmaz...
Belki de anlatılmak istenen zaten budur, dikkat çekilmek istenen budur; ama ben anlamadığımdan böyle görmüşümdür. Yani bu düşüncemin sebebi benim bilgi eksikliğim veya kitabı tam anlayamamam da olabilir.
Emin değilim... Bilmiyorum... Düşündürücü...
Tuhaf Bir KadınLeyla Erbil · İş Bankası Kültür Yayınları · 20212,006 okunma
·
87 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.
