“ Bir öğle vakti bağlanan telefonda karşıma Oğuz Atay çıktı. Söze derhal sen diye başladı:
-“Sen rakı içer misin?”
+“Arada evet...”
-“Peki şalgam suyuyla birlikte içtin mi ?”
+“Hayır”
-“Güzel. O halde bu akşamüstü saat altıda Atlas Sineması’nın girişinde ol. Seni bir yere götüreceğim. ”
Dediği saatte buluştuk. “bir yer” dediği, Ağa Camii’nden sapınca gidilen, “kendin pişir kendin ye” tarzı bir meyhaneydi. O güne kadar meyhanenin böylesine hiç gitmemiştim. Oturup etlerimizi seçtik. daha doğrusu Oğuz Atay seçti. Benimle yıllardır tanışıyormuşuz gibi konuşuyordu. O güne kadar yaptığım çevirilerin neredeyse hepsini okumuştu. Bu arada şalgam suyu ile rakı da enfes gidiyordu. Bir ara çantasından Elias Canetti adlı bir yazarın "auto da fe" başlıklı romanını çıkardı. “Bu romanın aslı Almanca. Ben İngilizce çevirisini bir solukta okudum. Şimdi sen en kısa zamanda romanın Almancasını getirtiyorsun ve yine en kısa zamanda çeviriyorsun. Müthiş bir yazar, romanı da öyle. ”
Bu olaydan sonra romanın Türkçe çevirisi Ahmet Cemal tarafından 7 senede yapıldı. 13 Aralık 1977'de Oğuz Atay aramızdan ayrıldı. Romanın ilk baskısı 1981'de yapıldı. Oğuz Atay belki görmedi ama bizi güzel bir eserle tanıştırmış oldu..
Canetti bilinç akışı yöntemine sıkça başvurmuş eserinde. Okuması kolay bir kitap değil iki defa yarım bıraktıktan sonra bu defa bitirmeyi gözüme almıştım. Yarım bırakma sebeplerim puntonun küçük olması ve Profesör Kien'in davranışlarına katlanamayışım. Gözünüzü korkutmak istemiyorum ama gerçekler bunlar.
Kitabın ismine gelecek olursak Körleşme, Profesör Kien kör olmaktan, kitaplarından ayrı düşmekten çok korkuyor.-Ben o kadar kitaba(servete) sahip olsam uyumazdım.- Korkuyor korkmasına ama bir yandan da bilinçli bir şekilde de kullanıyor bunu. Nasıl mı? Görmek istemediği problemlere, çirkinliklere göz yumarak.
Bir adam düşünün ki hayatının dibe vuruşuna göz yumarak baş kaldırıyor. Bu nasıl bir direniştir bu nasıl bir mücadeledir!
Hepimiz Kien'iz belki olup biteni izliyoruz, olup bitene göz yummuyoruz belki bizimki bir başkaldırış değil ama hepimiz Kien'iz. Neden mi? Çünkü bırakın toplumda olup bitenleri bizler bazen aile içinde olup biten ufacık problemlere bile göz yumuyoruz. Problemi çözmek için kendimizde güç bulmuyoruz. Şimdi daha toplumsal düşünecek olursak; (aslında düşünmek bile istemiyorum) açlığa, çocuk ve kadın istismarlarına, adaletsizliklere, tecavüzlere, ölümlere, savaşlara gelecek olursak. Bu saydığım toplumsal problemleri haberlerde okuyoruz, televizyonda izliyoruz. Sanıyoruz ki bunlardan haberimiz olunca duyarlı insan oluyoruz. Hayır efendim duyarlı insanın tanımı değildir bu. Bakmak ve görmek evet bakmak ve görmek ayrımına burda varıyoruz. Biz bunlara karşı körleştirildik, eylemsizleştirildik. Yaşıyoruz, sıranın bir gün bize de geleceğinden habersizce.. Yaşıyoruz...
Kafka'nın "Eğer okuduğumuz bir kitap bizi kafamıza vurulan bir darbe gibi sarsmıyorsa, niye okumaya zahmet edelim ki?" sözünü haklı çıkaran bir kitap. Tabir yerindeyse kafamıza darbe alsak bu kadar sarsılmayız.
Kitap o aptalca hırslarımızı, cahilligimizi, doyumsuzluğumuzu, aç gözlülüğümüzü tokat gibi yapıştırıyor yüzümüze sarsılmamak elde değil yani.
Kitap üç bölümden oluşuyor;
1-) Dünyasız Bir Kafa
2-) Kafasız Bir Dünya
3-) Kafadaki Dünya
En çok son bölümü sevdim Profesör Kien’in başından geçenlerin mitolojik hikayelerle anlatılğı ve kardeşinin psikolojik çözümlemeler yaptığı kısmı çok sevdim.
Daha söylenecek çok şey var eser hakkında ama siz eseri okuyun yine de :)
Şiddet içermeyen bir şiddetle tavsiye ediyorum.
Keyifli okumalar...
