Es-Selam!
Zemahşeri..Arap belağatı açısından zirve isim...
Fars veya diğer bir görüşe göre Türk kökenli çok yönlü Mutezile alimi...
Mekke'de araplar kendisiyle arapça bilmediği noktasında eleştirince yıllarca bedevilerle arapça eğitimine önem veriyor, tekrar Mekke 'ye dönüyor ,Ebukubeys dağına çıkıyor ve araplara meydan okuyor;
--Gelin hadi “Atalarınızın dilini gelin benden öğrenin..
Ve devrin arapları bu meydan okuma neticesinde anlıyorlar ki Zemahşeri artık“şeyhü’l-Arabiyye” ve kabulleniyorlar üstadlığını...
İtikadi olarak Mutezile Mezhebine bağlıdır.
Eseri Keşşaf, Arap Dili ve Edebiyatı açısından zirve olup lügat, nahiv ve belagat ilkelerini en güzel şekilde inceleyen dirayet tefsiridir.
Bu nedenle;
arapça öğrenmek isteyen , arapçasını pekiştirmek isteyen veya Kur'an arapçasına vakıf olmak istiyorum diyenler için tefsir olmanın yanında SARF ve NAHİV eseridir diyebiliriz rahatlıkla.
Ayrıca bir tefsirin nasıl bir yöntemle ele alındığı, kelimelerin nasıl değerlendirildiği güzel bir şeklide ele alınmış.Böylelikle kelimelerin cümledeki konuları ve ayrıca kök olarak asılları da tespit edilmiş.
Eserimizde; önce ayetlerin meali verilmiş ve meallerde Elmalı,Piriş,Diyanet Komisyonu ve Esed in eserlerinden faydalanılmış, verilen hadislerin de kaynakları dipnot şeklinde yazılmış.
Zemahşeri'nin tefsirinde Dirayet tefsirlerinin özelliklerine binaen İsrailiyat ile ilgili hususlara yer verilse de Zemahşeri, '' Bu rivayetin sahih olup olmadığını ancak ALLAH bilir'' veya ''gerçeği en bilen değerli islam bilginleri , bu rivayeti kabulden sakındılar'' gibi ifadeler kullanarak konulara açıklık getirmeye çalışmış.
Eserde en çok geçen ibareler ise; Arap Dili ve Belağat açısından dil bilimsel bir eser olduğu için );
''Mazmum, Mansup,Nekra,Mecrur,Merfu, Muzaf,Muzafun ileyh ve benzerleri...
Ancak tefsire yoğunlaştığımız zaman bu ifadelere takılmamamız gereğini anlıyorsunuz.
Diğer bir husus ise;
özellikle şiirle aram iyi diyenler için Zemahşeri bol bol şiirlerden örnekler vermiştir:)))
Bizim için önemli olan ve öğrencilerime mutlaka anlattığım hatıratı var bahsetmek istediğim BEDDUA ile ilgili..
''Bir gün bir kuşun ayağına ip bağlıyor ve ipi asılırken kuşun ayağı kopuyor.Annesi de;
-Oğlum ! ALLAH da bu yaptığının karşılığını misliyle versin diye beddua ediyor.
Neticede Zemahşeri bir ilim yolculuğu esnasında atından düşüyor,bacağı kangren oluyor ve kesiliyor.
İşte anne ve babanın duası kadar bedduası da çok önemli,delili de benim diyerek ısrarla bedduadan uzak durmamızı nasihat ediyor.
Kısaca;
Zemahşerinin Tefsiri bahsettiğimiz özellikler bağlamında genel olarak ( Ehli Sünnete ters görüşleri olsa da ) tüm tefsirlerin kaynağını teşkil etmektedir diyebiliriz.
Keyifli okumalar...
