Dan Brown'ın "da Vinci Şifresi" kitabının akımına kapılıp satın alınan, sonra da kitaplıkta değişim amacıyla okunup kurtulmaya çalışılan kitaplar projesinin bir yansımasıydı bu kitap da. Kitabın kapak içi, arka kapak ve bilumum not düşülecek yerlerinde yazılanlar hikaye bir kere. Onu baştan söyleyeyim. Nelson DeMille ise bu yazılanların üstüne sıva çekmiş resmen. Ne demek, "Eğer Scott Fitzgerald, Umberto Eco ve Dan Brown roman yazmak üzere bir takım oluştursalardı ortaya çıkan eser 4'ün Kuralı olurdu." ??? Yani kitabı yazan arkadaşları öveceğim diye kimlerin çıtasını aşağı çekmişsin be Nelson, bir farkına var be yahu! Bir ara bu tarz yakıştırmalar modaydı ve kitabı satın alması muhtemel kitle üzerinde de acayip etkili oluyordu. Şimdi de var mıdır bilmem, umarım yoktur. Mesela bir felsefe kitabı mı yazılmış, "Heidegger bu kitabı görse oturur ağlardı, Hegel kavuğunu bu yazara devrederdi, Rousseau önünde ceketini ilikler, Marx tövbe edip ayaklarına kapanırdı..." tarzı güzellemeler kapağa yapışıverirdi. Gerek yok bunlara, abartmayın. Bir başka geçer akçe de "cinsellik". Kitapta, Hypnerotomachia içinde geçen çizimler ve bazı tablolar haricinde tasvir edilen ve değinilen hiçbir cinsellik unsuru yok. Ki bunlar da "inanılmaz derecede cinsel zevkler, korkunç bir vahşet" tanımına uymuyor, ya da ben psikopatım :) Ama ne demişler? Cinsellik varsa, sattırır arkadaş.
Pek bir yergili giriş yaptık, biraz ortamı yumuşatalım. Hikayeye baktığımızda, özellikle beni etkileyen, üniversite ortamı, baş karakterimiz ve anlatıcımız Tom ile arkadaşları Gil, Paul ve Charlie'nin başlarından geçenler oldu. Bir araya gelme hikayeleri olsun, birbirlerine bağlılıkları olsun, her durumda birbirlerini kollama gayretleri olsun, gayet hoş detaylardı. Tabii her güzel şeyin de bir sonu var, oraya değinmeme gerek yok. Bunu sadece, ölene kadar birlikte olacağınızı sandığınız arkadaşlarınız konusunda sizi ayıktırmak için yazıyorum, böyle bir dünya yok. Yalnız, yatılı olarak veya evden uzakta üniversite okumak, hele ki Princeton'da okumak... Hey yavrum hey.
Gelelim Hypnerotomachia'ya (ikidir bakmadan yazıyorum, çünkü kitapta adı geçe geçe ezberledim)... Kitap aslında Tom'un babasının üniversitedeki hocasının halt yemesi ile giriyor Tom'un babasının hayatına. Kitabın sırrını çözmeye adanan hayatlar, onun çekiminde heba olup gidiyor ve bence bu gayet gereksiz bir aşk. Ama, insanoğlu bu. Bilinmezin peşinden koşmazsa olur mu hiç? "Hatunların efendi adam yerine piç tercihi" adlı meşhur ekşisözlük başlığında olduğu gibi, bunlar da piç bir kitabın peşinde koşup duruyorlar. Öyle çetrefil, öyle acayip bilmeceli bulmacalı bir kitap ki bu, insana kafayı yedirecek düzeyde. Ayrıca bu kitabı çözmek için gereken bilgi birikimi de gözardı edilemeyecek boyutta. Zaten kitabın içinde geçen edebi ve sanatsal detaylar, onu güzel kılan unsurlardan. Neyse efenim, Tom'un babası bu kitapla cebelleşedursun, akranı iki dayı daha giriyor işin içine. Bunlar da Taft ve Curry. Aralarında geçenlere değinmeyeyim, kitabın akışı esnasında öğrenilecek detaylar bunlar. Sonra kitaba duyduğu aşkla, oğluna ikinci ad olarak, Hypnerotomachia'nın yazarının adını koyuyor. Okulda Hypnerotomachia meraklısı bir arkadaşı da, listede görüp "bu nadide ismin sahibi kim ola?" diyerek bu bizim Tom'u buluyor ve arkadaş oluyorlar.
Kitabın çözümü esnasında pek bir sırlı, da Vinci Şifresi ile kapışacak düzeyde bir konu ve olaylar bekliyorsanız hüsrana uğrayabilirsiniz. Ama sırrın amacı ve bağlandığı sonuç, beni tatmin etti açıkçası. Girolamo Savonarola diyeyim, gerisini kitaptan öğrenin.
Sonuç olarak, kitaptan büyük beklentiniz olmasın. Ama okursanız ucundan kıyısından hoşunuza gideceğini düşünüyorum. Anlatımı da gayet güzel olan bu kitaptan ben, üniversite hayatı ile beni maziye götürdüğü için zevk aldım. Size de bir şekilde dokunur belki.
