Item: Karlsbad'da Geçen Günlerim
Rating: 10 puan verdi
Author: S. Ali

S. Ali

@aynabeyan

30 Ekim 2018 17:35

Tarih

97 syf.

· Kitabı okudu

10/10 puan verdi

Beğendi

3 günde okudu

Karlsbad'da Geçen Günlerim

Bu kitap Mustafa Kemal Atatürk'ün 1918 yılında şu an da Çek Cumhuriyeti sınırları içersinde yer alan ve günümüzde adı Karlov Vary olan yerde sağlık sorunları yüzünden kaldığı dönemde tuttuğu notlardan oluşmaktadır. Yıllar önce Afet İnan tarafından hazırlanan ve Türk Tarih Kurumu yayınları arasında çıkan kitap, uzun yıllardır piyasada olmamasına istinaden gözden geçirilmiş ve düzenlemeler de yapılarak tekrar yayımlanmış. İyi ki de yayımlanmış. Bu kitaptan şunu öğreniyoruz ki, Atatürk ta 1918 ve öncesinde de hem okumuş hem de çeşitli notlar almış. Kitap 30 Haziran 1918 Pazar günü tutulan ilk yazıyla başlar. Burada Karlsbad istasyonuna ulaşılması ve buradan hareketle kendisini karşılayanlar hakkında bilgiler veriyor. Kalacağı ev, kendisiyle ilgilenecek doktor, doktorun yapılması gerekenler listesi, doktorla yapılan yarı şaka yarı ciddi konuşmalar sayesinde bölgenin ekonomik yapısı hakkında da bilgi sahibi oluyoruz. Siyasi ve askeri değerlendirmeler yapmadan duramaz. Balkan Savaşları sonucu çizilen sınırın ve savaşsız verilen toprak parçası konusunda neler yapılması gerekir diyerek düşüncelerini de belirtir. Savaş anılarını da yanına gelen kişilerle paylaşır ve özellikle Muş cephesinde yaşadığı o askeri başarı olan Ricat (geri çekilme) sonunda düşman askerini şaşırtıp, daha sonra nasıl bozguna uğrattığını anlatır. Arıburnu hatıralarını anlatır. Orada 'kumandan cesaretsizliğin' nelere mal olacağına dem vurur. Bir kumandanla yaşadığı ricat olayını tartışır ve komutanı ikna ederek, askerin başında kalmasını sağladıktan sonra o birliğin elde ettği başarıyı da anlatır. Buradan hareketle Mustafa Kemal 'Komutanın' cesareti, bilgisi, azmi, kararlılığı hakkında görüş bildirdikten sonra eğer yönetici (komutan) korkarsa zaten baştan olaya mağlup başlar diyerek 'cesaret' örneği dersi verir. O mahalde kaldığı sürece günlük rutin yapılan işler haricinde ziyarete gelen veya karşılaştıkları zevatla yapılan görüşmeler de günlük içersinde yer almaktadır. Hatta bir seferinde Cemal Paşa'ya tuttuğu notları da gösterip, okutur. Mustafa Kemal o dönemde hem Osmanlıyı bilip hem de Avrupa'yı görünce aradaki farkı da anlar ve biz okuyup belli bir seviyeye gelmiş kişiler hiç okumayan kişiler seviyesine inemez diyerek bir durum tespiti de yapar ama sonra devamında şunu da söyler: "onları kendi mertebeme çıkarayım..." Mustafa Kemal'in 1918 yılında tuttuğu hayata dair düşüncelerini okuyoruz. Evlilik, kadın, erkek ilişkileri, eğitim, sosyal hayat içinde bulunma gibi çeşitli düşüncelerini notlar halinde bize aktarıyor. Yabancı dil öğrenmeden bahseder ve kendisine Almanca bir eğitmen bulunmasını ister ama anlaşamaz. Devamında bazı düşünceleri daha sonra kurulacak Cumhuriyet ve yeni devletin içinde yer alır. "Günlerim" okunduğunda sadece askeri görüşleri ya da orada yemek yemesi, davetlere gitmesi yok. Çok daha büyük bir düşünceyle içtimai hayatla ilgili görüşlerini de okuyoruz. Kitabın boyutu küçük ama içerik boyutundan daha geniş sayılabilir. Açıkçası hiç beklemediğim kadar etkili, güzel bir çalışma. Sürekli kitap okuyan, notlar alan, Fransızca bildiği halde Fransızcasını daha da ilerletmek için Fransızca hoca tutması ve ondan özel ders alması ama hocanın 'Fransızca ders almanıza gerek yok, sadece biraz lügata bakmanız yeterli' diyerek Fransızcasının iyi olmasını da buradan öğreniyoruz. Balkan Savaşları, Trablusgarb savaşı gibi savaşlarla ilgili düşüncelerini de notlarına alır. Ezcümle: Tavsiye ederim Notlar: + Bu kitabı yeniden basarak bizleri sunan yayınevine ve yayıma hazırlayan Selma Günaydın'a teşekkür ederim. + Sunuş kısmında kitabın yazım süreci hakkında bilgiler yer alıyor. + Kitabı yeniden basarken eski baskının temel alındığını bazı yerlerde sadeleştirme yapıldığı bilgisi veriliyor. + Eski baskıda Fransızca tutulan notlar bu baskıda tercüme edilerek okuyucuyla buluşturuluyor. + Kitabın kapak tasarımı, yazı tipi ve arka kapak tanıtım yazısı güzel hazırlanmış. + İçindekiler ve dizin olması da doğru. - 'Sunuş' kısmında 'Karslbad'da niçin bulunduğuna dair kısa bilgi notu eklenebilirdi. Belki daha sonraki baskılarda bu dikkate alınır. Bu sayede Mustafa Kemal'in niçin orada bulunduğu daha anlaşır hale gelir. Ben bu eklemeyi şu şekilde yapıyorum: "İstanbul’a geldik, fakat muvasalâtımız (Bir yere ulaşma, varma) zamanında, kendimce feci bir ıstırap hissettim. Doktorlar sol böbreğimden rahatsız olduğumu söylediler. Bir ay kadar yatağımı terkedemedim. Doktor arkadaşların tedavisi, ıstırabımı bir türlü esasından menedemiyordu. Bir aralık iyileşir gibi oldum, fakat tekrar yattım. Nihayet doktorlar Viyana’ya gitmekliğim lüzumunda ısrar ettiler. Viyana’da müracaat ettiğim profesör benim sanatoryumda yatmaklığımı zaruri gördü. Bir ay kadar Viyana civarındaki (Kotaj Sanatoryumu) da bizzat bu profesör tarafından tedavi olundum. Sonra yine aynı profesörün tavsiyesiyle, Karlsbad’a gittim. Rahatsızlığım henüz tamamıyla zail olmamış (ortadan kalkmamış-geçmemiş) bulunduğu bir tarihte (Gazi Paşa Karlsbad’da aldığı notlara bakarak bu tarihi buldu) 1918 Temmuzunun 5’inci cuma günü Karlsbad’daki ikâmetgâhıma İzmir’de tanıdığım bir zat, diğer bir arkadaşıyla geldiler. " (Falih Rıfkı Atay - Mustafa Kemal'in Ağzından vahidettin / Atatürk'ün Bana Anlattıkları / Bateş Yayınları -İstanbul 1998 S.44) #32697370 - 19.sayfada geçen "Ya, ya!" diye seslendim. Şimdi buradaki Türkçe "Ya, ya!" mı yoksa Almanca "Ja, ja" nın Türkçe okunuşu olan "Ya, ya! mı bence Atatürk, Almanca bildiği için Evet anlamında yazılışı "Ja" ama okunuşu "Ya" demiştir düşünüyorum. - 25.sayfada geçen Lektür ve resitasyon'un Türkçeleri dipnot olarak verilebilirdi. - 84.sayfa da geçen "Trop de Zel" ne anlama geliyor bu da dipnot verilebilirdi. + 28-30 Ekim 2018 tarihleri arasında okunup, notlar çıkarılmış ve 30 Ekim 2018 tarihinde yazıya dökülüp, siteye eklenmiştir.

Karlsbad'da Geçen GünlerimMustafa Kemal Atatürk · Kopernik Kitap · 2018600 okunma

··

1 artı 1'leme

183 görüntüleme

Murat Ç

@muratcepni ·

30 Ekim 2018 23:04

Elinize sağlık bu güzel inceleme için. Tüm seri var ben de yakında okurum. :) Kopernik yayınlarını takip edin. Bu ay iki yeni kitap daha çıktı. Ayrıca Çin de yayınlanan ilk biyografi çıktı. Kopernik Yayınları ilginç bir şekilde tarihe yönelmiş durumda. :))

S. Ali

@aynabeyan ·

30 Ekim 2018 23:08

Teşekkürler. Birşeyler karalama çalışıyoruz. Evet, bu Kopernik yayınları yeni faaliyete geçti ama güzel kitaplar çıkardı. Bende takip ediyorum.

Adem YEŞİL

@Adem_YESiL ·

30 Ekim 2018 22:45

Emeğinize sağlık Ali Bey. Gayet güzel bir inceleme çıkartmış ve hakkını vermişsiniz. Benim de İlber Hoca'dan son okuduğum kitabında, Karlsbad anılarından ve başarılı ricat etmesinden bahsediyor, ama tam detayına girmiyordu. Sizin okumuş olduğunuz bu eserde konuyu daha geniş ele aldığına eminim. Bazen sizin de gözlediğiniz gibi, bazı ecnebi kelimelerin Türkçe'ye çevirisi pek mümkün değil ve olsa da çok mantıklı bir şey çıkmadığı için aslına uygun bırakmayı daha yerinde görüyor yayınevleri ya da çevirmenler. Kaleminize, emeğinize ve yüreğinize sağlık. Hayırlı akşamlar.

S. Ali

@aynabeyan ·

30 Ekim 2018 23:10

Teşekkürler. Ecnebi kelimelerin TR'ye çevrilmesi bazen sıkıntı yaratıyor doğru ama hiç olmazsa dipnot olarak verilse iyi olurdu. İyi akşamlar

1 sonraki yanıtı göster

Nilüfer

@WLily ·

10 Kasım 2018 17:40

Elinize emeğinize sağlık. Aydınlatıcı bir inceleme olmuş.

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

S. Ali