Mustafa Reşit Paşa'nın aydın mutlakiyetçiliğiyle başlayan Tanzimat dönemi, Mithat Paşa'nın anayasacılığıyla noktalandı. 1860'larda Osmanlı düşünce hayatının en önde gelen üç kişisi, laik-ulusçu düşünceli olan Şinasi, onun yanı başında modernleşmeci-İslamcı Namık Kemal ve İslamcılıkla laiklik, Türkçülükle Osmanlıcılık arasında gidip gelen Ali Suavi idi.