"Kendini Tanı..."
Ben demiştim ki Niçe abi; kişinin kendi çıkarı söz konusu olduğundan adaletten kendine pay çıkarır ve yine kendi çıkarı kadar hak gözetir, adil olur.
Kültür dayatması gereği suçluya dahi kendini savunmak için avukat tayin edilen bir dünyanın mevcudiyetini savunmak elbette tartışılır. Her şey bir tiyatronun trajikomik sahnesi gibidir. Suçu sabittir, bilirsin, ancak yine de sırf modern insanın çakasını satmak için kendisine vekil görevi üstlenecek avukatı seçersin ve o kişi de bunu bile bile kişiyi savunur. Resmi tiyatro bu olsa gerek...
Her kıyımın, her soykırımın ve hatta her eylemin en derininde mutluluk yatar. Nefret ne kadar ikincil güdü olarak addedilse de nefretin yaptırımları, kişinin mutluluk arayışından ileri gelmektedir. Mutluluk ise unutmakla mümkündür, bunun için size bön bir varlık olun demiyorum, sadece taşıdığınız aklın zekâtını vermeniz yeterlidir.
Bir söyleşi de tesadüfen duyduğum bir cümledir “gençler geçmişi merak ettiği için tarih, yaşlılar ise geleceği düşündüğü için gazete okur.” Nietzsche’nin de aşağı yukarı düşünce tarzı karşıt olarak bu söylemle eş değerdedir. Kitabında da tarihi üç parçaya bölmüş ve bu üç parça üzerinden anlatmaktadır.
Nietzsche kendi zamanına bir haykırışta bulunur bu eserinde, taklitçi olmayın. Yaşamı bilimin önüne koyup, anlık yaşayıp, hazıra konmayın. Bilimin bu denli ilerlemesine ise trajikomik tespitler ile cevap vermekte üstüne filozof tanımadığım kişi der ki; kitaplar kalınlaştıkça, tavuk yumurtaları küçüldü. Ne kadar basit bir cümle değil mi? Aynı zamanda ne kadar da ağır bir cümle.
İlk insandan beri numaralansaydık muhtemelen şuan “İnsan Ver. 2018.04” olarak yaftalamıştık. Bunun nedeni ise yaşamımız bizden öncekilerin mirası olduğundandır. Hep birilerini ve bir şeyleri taklit eder bir yaşantımız vardır. Ki eserin de bağıra bağıra der ki Nietzsche; “Kendini tanı!” Aynı seslenişi bir önce okuduğum tür olarak benzer olan 
İnsan ve ''Herkes'' ‘te de 
José Ortega y Gasset “...her kimsen o olmayı başar,” demişti.
Her iki düşünüre bakınca öncelik her zaman yaşamdır. İnsan kendi yaşamını idame edebilmeli ve akabinde tarihten yardım almalıdır. Hazıra konmak insanı gevşekliğe, rahatlığa ve en sonunda ise hastalığa sevk eder. Özellikle anıtsal tarihe verdiği bir örnekte “Anıtsal tarih örnek alırken de yanıltır insanı; baştan çıkarıcı benzetmelerle yürekliyi atılganlığa, coşkun kişiyi bağnazlığa itebilir.”
Geçmişteki yüce kişileri örnek almak; kişiyi erdemden uzaklaştırabilir ve cesareti – cesaret sadece kendisi dışında bütün canlılar yararına için yapılan eylemdir – atılganlığa (atılganlık ise kişinin sadece kendine yönelik, bencilce yaptığı eylem bütünüdür) dönüştürebilir.
Bütün bunların nihayetinde “gençlik” tarih ile eğitilmemelidir der Nietzsche, yaşamı duyumsayıp, kendi kültürlerini yaratmalı ve bu şekilde devam etmelidir. Kültürü yaratacak olan gençliktir. Ve salınverin gençliğin boyunduruğunu; salıverin ki gençlik önce kendini sonra yaşamı kurtarsın!
Sözü özü; çeviriyi ve konu hâkimiyetini çok beğendim. Gerçekten okur ile yazım birleşiyor ve size bilgiye aç bir okur gibi, bilim, tarih, insan arasına tavassut ile giren Nietzsche dünyasında gezinme hissiyatı veriyor. Kesinlikle okunmalı ve tavsiye edilmeli.
Sevgi ile kalın.
Tarihin Yaşam için Yararı ve SakıncasıFriedrich Nietzsche · İş Bankası Kültür Yayınları · 2018694 okunma
··
448 görüntüleme
Yaşam geriye bakarak anlaşılır, ileriye bakarak yaşanır.
Soren Kierkegaard
“Kendini Tanı” ya da “Kendini Bil” Delphi’de Apollon Tapınağı’nın girişinde yazan Yunanca “Nosce Te Ipsum” veya Latince “Temet Nosce” ile aynı manadadır. Muhtemelen insanlık tarihininde ilk öğretilerindendir.
Bu yorum görüntülenemiyor
Bu yorum görüntülenemiyor
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.