Cahil Kadı ve Hocasının Çilesi
Kazvin’de âlim ve dindar bir kadı vardı. Vefat ettiğinde babasının hatırına Kazvin kadılığını oğluna verdiler. Ancak, kadı’nın çeşitli ortamlardaki cahilce sözleri nüktedanların diline düştü ve alay konusu yapıldı. Bazı akrabaları bu durumdan rahatsız oldular. Hiç olmazsa biraz okusun düşüncesiyle nahiv ilminde uzman bir hoca bulup, kadıya ders vermek için tayin ettiler.
Hoca ders vermeye başladı: “Kadı efendi şu cümleyi ezberle: “darabe Zeydün Amran. Darabe fiildir. Zeyd onun faili. Amran mefulüdür. Bu cümlenin anlamı. Zeyd Amr’ı dövdü demektir” dedi.
Kadızade, “Amr Zeyd’i niçin dövdü. Amr’e had mi lazım gelmiş?” dedi.Hoca, cevaben, “Bu cümle dilbilgisinde bir misaldir,onunla o ilmin kaidelerini tespit ederler. Yoksa burada döven ya da dövülen kimse yoktur” diye açıklama yaptı ise de kadı umursamayıp, “Zâbit gitsin, döven kişiyi kadı’nın huzuruna getirsin. Çünkü Zeyd’in Amr’ı dövdüğüne senin gibi salih bir kişi şahitlik ediyor” dedi.
Hoca; “Kadı Efendi, bu Zeyd denen kişiyi Allah henüz yaratmadı. Amr da mevcut değil ; bu soyut olarak dilbilgisi kaidelerini tespit için kurgulanır” dediğinde, kadı kızdı ve “Sen bu Zeyd’den rüşvet almışsın ki, böyle büyük bir haksızlığı örtbas etmek istiyorsun. Benim kadılığımda böyle zulümler olmasına izin veremem” diyerek görevlilere, “Hocayı zindana atın, ta ki, durumu araştırayım” dedi. Hocanın akrabaları, bin bir zahmetle hocayı zindandan çıkarıp medresesine gönderdiler.
·
2 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.