Kültür taşıyıcı bir kitap
İsveççe bir sözcük vardır: Kulturbâer. 'Kültür taşıyıcı' diye çevrilebilir ama ne demek olduğu hâlâ pek açık sayılmaz.
Kültür taşıyıcı bir kitap, kültürü, bir katır gibi sırtında taşır. Kimse oturup da kültür taşıyıcı bir kitap yazayım dememelidir. Kültür taşıyan kitaplar, borsadaki ani değişimler gibi, nerdeyse kazara ortaya çıkar.
Kültür taşıyıcı kitaplar kültürel değer varsayımlarına meydan okurlar ve bunu kültürün, verdikleri savaşımın amaçladığı yönde değişim göstermekte olduğu bir zamanda yaparlar genellikle. Bu kitapların yüksek nitelikli olması gerekmez.
Tom Amca'nın Kulübesi edebi bir başyapıt değildi ama kültür taşıyıcı bir kitaptı. Tüm kültürün köleliği reddetmek üzere olduğu bir anda çıktı: İnsanlar onu kendi yeni değerlerinin bir portresi olarak gördüler ve olağanüstü bir başarı haline geldi. Zen ve Motosiklet Bakım Sanatı'nın başarısı da bu kültür taşıyıcılığı fenomeninin sonucu gibi görünüyor. Bu kitapta anlatılan zorunlu şok tedavisi bugün yasaklanmış durumda. Bu, insan özgürlüğünün çiğnenmesi olarak görülüyor artık. Kültür değişmiştir.
Bu kitap, maddi başarıya karşı kültürel bir ayaklanmanın baş- gösterdiği bir zamana da rastlamıştır. Hippiler maddi başarıyı tamamen reddediyorlardı. Muhafazakârlar şaşkındı. Maddi başarı, Amerikan rüyasıydı. Milyonlarca, Avrupalı köylü tüm yaşamları boyunca onun özlemini çekmişler ve sonunda kendilerinin ve gelecek soylarının bundan nasibini alacağı -Amerika denen- bir dünyaya gelmişlerdi. Şimdi şımarık torunları tüm bu rüyayı, kötü bir şey olduğunu söyleyerek suratlarına atıyordu. Ne istiyorlardı? Hippilerin kafasında, istedikleri bir şey vardı ve buna ‘özgürlük' diyorlardı; ama ‘özgürlük', son analizde tümüyle negatif bir amaçtır. Yalnızca, bir şeylerin kötü olduğunu söyler. Hippiler aslında kısa vadeli renkli öneriler dışında bir alternatif getirmiyorlardı ve bu önerilerinin bazıları yozlaşmadan başka bir şeye benzemez oluyordu gittikçe.
Sayfa 361 - Ayrıntı, 2013, Çev: Süha SertabiboğluKitabı okudu
·
4 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.