Dört bir yanını beton yığınların imha ettiği metropol kentlerde yaşamını idame eden bireyler olarak, şehrin yorgunluğunu tüm hücrelerimizde hissettiğimiz zamanlar hiçte az değildir. “Seferde sıhhat vardır” düsturu üzerinden satırlar arasında yurdumuzu yeniden keşfedeceğiniz seyahata hazırsanız, Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “Beş Şehir” adlı eseri bu yolculuk için tercih edilebilecek donanımlı bir mihmandardır. İlk baskısı 1946 yılında yayınlanan eser, mazi ve atiyi tek bir mürekkep izinde buluşturup; tarihten kültüre, medeniyetten mimariye, muaşeretten insana, sayfalar arasında kalan sevgiden iliklerimize kadar işlenen ve sökülmesi için uğraşılan samimiyete kadar, bir iç hesaplaşma ihtiyacına binaen ele alınmıştır. Tanpınar’ın bu eserini diğer gezi yazılarından ayıran farikası; kalemini tarihe dil, kelamını mukaddesatımıza hürmetle taçlandırmış olarak yaptığı betimlemelerle hayal dünyamıza hitap etmesidir. İlk olarak Ankara’nın geçmiş medeniyetlerle hercümerç tarihini naif bir terkiple istifademize sunarken, Erzurum’un başına kar yağmış dağlarına üç kere ayrı sebeplerle gidip herbirinde muhtelif değişikliklerin kendisini nasıl karşıladığına şahit tutar bizi. Konya’nın bozkırın çocuğu olduğuna vurgu yapıp, “bir başkent daima başkenttir. Ne kadar susturulursa susturulsun yine konuşur.” ifadeleri ile geçmişimizi taptaze bir şekilde tahayyül etmemize yardım eder. Bursa’dan bahsederken, Evliya Çelebinin; “ruhaniyetli bir şehirdir.” yakıştırmasına ayna tutarak evliyalar şehrinin manevi başkent oluşunu aşkla anlatır, adeta hayran kalalım diye. Ve son durak olarak Yahya Kemal’in deyimiyle Aziz İstanbul’u seçmiştir yazar. “Ecdadımız, camii ve külliyelerle, han ve hamamlarla, çeşme ve türbelerle, adeta safları sıklaştırmış.” diyerek İstanbulun inşadan imhaya geçiş sürecini, zaman ve tarih mefhumunu son derece nazik bir edebi uslûpla işleyerek eserini hitama erdirmiştir. Beş Şehirde beş mevsimi hissetmenizi temenni ederek, iyi okumalar dilerim.

Beş ŞehirAhmet Hamdi Tanpınar · Dergah Yayınları · 201911,6bin okunma

5 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

suedanuryazıcı