Deneme "ben" in ülkesidir!
Deneme, yalnız kaldığımız bir saatte yanımıza sokulan, elini omzumuza koyup " Kardeşim, yaşamak denen macerayı deniyen kardeşim! Senin gibi ben de yaşadım, ben de güldüm , ben de ağladım. Dinle benim geçirdiklerimi!" diyen bir kimsenin sesidir. (Nurullah Ataç)
***
Deneme, nam-ı diğer Tercüme-i kalemiyye. Edebiyatımıza Tanzimat dönemi ile giriş yapmış lakin altın çağını cumhuriyetin ilk yıllarında yaşamış düşünce yazısı.
Avrupa menşeili olan denemenin asıl memleketi Fransa'dır. Kurucuları olarak, bu türün babası olarak sayabileceğimiz isimler ise Montaigne ve Bacon'dur. Kurucularından ilhamla bu türü edebiyatta iki farklı gruba ayırdık birisi Bacon tarzı diğeri de Montaigne tarzı. İlki biraz daha ciddi, formal ve bilgi verici niteliktedir. Basit bir anlatımla bu türün yazarları "biliyoruz da konuşuyoruz " dercesine yazılarını kaleme alır. İkinci türde ise samimilik, içtenlik , informal bir anlatım adeta bir sohbet havası hâkimdir. Bu türde eserleri kaleme alanlar ise "paşa gönlüm öyle istedi" diyerek işin içinden çıkar.
Bugünkü ele alacağım yazar 
Nurullah Ataç bu bahsettiğimiz paşa gönlüm bilircilerden. Kendisi edebiyatımızda bu türün en önemli ve yetkin temsilcilerinden biridir. Deneme ben'in ülkesidir; denemeci ise okurlarına açılabilen kişidir diyerek üslubunu en baştan ortaya koymuştur.
***
Karalama Defteri - Ararken , 30' u aşkın, edebiyattan sinemaya, yazarlıktan eleştirmenliğe kadar sanatın birçok dalında yazarın kendi görüşlerini yer yer hicivler yer yer de çeşitli iç sohbetler ile kaleme aldığı başarılı bir deneme kitabı. Kitabı okurken konuyu anlayın ve anlamayın bir an olsun sıkılamıyorsunuz. Ataç sanki karşınızdaymışta , çay kahve eşliğinde lakırtı ediyormuşsunuz gibi bir ortam bekliyor sizi.
***
Deneme çok sevdiğim sık sık okumaya çalıştığım bir tür. Bu eserde deneme açlığımı doyurabilecek nitelikteydi. (Her ne kadar yazarla çoğu yerde ağız dalaşına girsem de ) Zaten kendisinin de bu türde usta olduğu su götürmez bir gerçek. Eğer roman, hikaye dışında bu tarz düşünce yazıları okumayı, edebiyat söyleşileri yapmayı seviyorsanız çok beğenerek okuyabileceğiniz bir eser.
***
Kitapla kalın.
Nurullah Ataç
·
434 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.