Gurur ve Önyargı.. Sizin hayatta evlilikten başka hiçbir gayeniz yok mu yahu dedirten Jane Austen romanı.
İncelememe öncelikle kitabından isminden bahsederek başlamak istiyorum. Bu kitap önceleri Aşk ve Gurur adıyla bildiğimiz kitabın aynısıdır. İnternette dolaşırken gördüğüm kadarıyla farklı kitaplar olduğunu düşünüp farklı yayinevlerinden aynı kitabı alanlar oluyormuş. Açıkçası okumadan önce ben de detaylı bir araştırma yapıp emin olup öyle satın almıştım. Peki Aşk ve Gurur mu yoksa Gurur ve Önyargı mi bu kitaba sahiden isim olmalıydı? Kesinlikle Gurur ve Önyargı diyorum zaten kitabın orijinal ismi de bize bunu söylemekte. Bir kitabın adı ile bu kadar uyumlu olması onu gerçekten daha kıymetli yapıyor gözümde. Mesela bir karakterin ismini kitabın ismi yapabilirsiniz ancak bunun dışında bir isim verirken detaylı bakış açıları ile değerlendirme yapmak gerek. Jane Austen kitabın ismi çerçevesinde hareket ederek, sahiden gurur ve önyargılari konuşturarak bize harika bir dünya klasiği bırakmış.
Sığ bir bakış açısıyla kitabın konusunu kısaca vermek istiyorum. Kızlarının evlilikleriyle kafayı bozmuş bir anne, sevecen ama alaycı dünyayı pek umursamayan kütüphanesinde yaşayan bir baba, birbirinden farklı karakterlerde beş genç kız ve bunlardan birinin gözünden bize aktarılan olaylar silsilesi. Tam bir pembe dizi olacak kitap desem abartmış olmam. Bu paragrafa başlarken sığ bakış açısı dedim çünkü kitaba dümdüz bakarsak evet konu bu, ancak kitabı okuduğumuzda bizi ona bağlayan elimizden bırakamayacağımız hale getiren bir sempatisi var. Bana çok şey öğreten, hayat dersleri barındıran ve empati yeteneğimi geliştiren tarafları olduğunu düşünüyorum. Hayattaki olağan şeyleri bize böyle güzel bir dil ile büyülü bir şekilde okutturan Jane Austen'a bence minnet borçluyuz. Aynı zamanda bu kitapta ilk verdiğimiz kararların her zaman doğru olmayabileceğini, üzerine düşünülünce doğru karara varıp ilk karardan vazgeçmenin bizden hiçbir şey alıp götürmediğini görmüş oluyoruz. "İlk bakışta bir insan bize fazla gururlu, kibirli, soğuk gelebilir; ama onu tanıdıkça bu önyargılarımızın yersiz olduğunu görürüz" cümlesi ile kitap konusunu noktalamak istiyorum.
Ufak eleştiriler:
Kızların evlilik dışında başka hayalleri de olmalı. Bir ideali olmalı. Dünya görüşünü bir kenara bırakalım çünkü hiç fark etmez; ideal dediğimiz üst seviye okullar okuyup kariyer sahibi olmak da olabilir, islami ilimlerde ilerleyip hafız olmak da olabilir ama mutlaka bir ideali olmalı insanın. Evlenmek, eş olmak, anne olmak bunlar elbette mühim ama bir ideal değil ki. Bunlar hayatın gerekleri zaten. Bize ideal lazım, bize uğraş lazım. Kadın değişirse dünya değişir (bkz:kamu spotu)
Mirasın kızlara kalmıyor oluşu, mutlaka bir erkek evlat gerekliliği ve eğer erkek evlat sahibi olunamadıysa bütün mal varlığının akrabalarından bir erkek kişisine verilecek olması gibi o döneme ait kadın haklarının berbatlığını görmek de hayli üzdü. Kitabın bir bölümünde mirasın kalacağı o erkek kişisinin miras sahibi adamın kızlarından birini nikahıma alayım da bari hepten mağdur olmasınlar tavrı fazla midemi bulandırdı.
Böyle güzel bir kurguyu okurken başta Mr. Mrs. Miss gibi tabirleri öğrenmenizi sonrasında da eğer hafızanıza güvenmiyorsanız yanınıza bir kağıt kalem alıp okuduğunuz karakterleri not etmenizi şiddetle tavsiye ediyorum. Kitaptaki karakter sayısı oldukça fazla ve haliyle karışık ama zamanla sindiriyorsunuz. Örneğin şuna dikkat etmek lazım evin kızı Miss Özdemir Mrs. Çelik'in oğlu Mr. Çelik ile evlenince Mrs. Çelik oluyor. Bu durumda kayinvalide Mrs. Çelik ile aynı isme sahip oluyor hadi ayıkla pirincin taşını :)
Okunmaya değer harika bir klasik, seve seve tavsiye ediyorum. Okuyun, okutun.
