Muhammed b .Tayfur es-Secâvendî ' ye göre vakflar beş kısma ayrılır :
1. Lâzım Vakf : İşareti mîm (م) harfidir. Vakf yapılmazsa mana bozulabilir.
Meselâ , Bakara sûresinin 8. ayetinde ( وَمَا هُمْ بِمُؤْمِن۪ينَۢ) durulmaz da 9. ayete ( يُخَادِعُونَ اللّٰهَ ) devam edilirse mana , “Allah'a hile edenlere inanmıyorlar” olur ki, tam bir zıt anlam çıkar.
Hâlbuki asıl mana,"(O kâfirler) iman etmezler. (Onlar) Allah'a ve iman edenlere hile ediyorlar.” şeklindedir. Lâzım vakflar , Kur'ân-ı Kerîm'de 84 yerde bulunmaktadır.
2.Mutlak Vakf : İşareti tâ (ط) harfidir. Vakfı, lâzım veya caiz ol maksızın , mutlak olarak vakf alâmetidir. Vakf yapılması evlâ olmakla beraber , vasıl da caizdir .
3.Câiz Vakf : İşareti cîm (ج) harfidir . Hem vakf hem vasıl caiz, fakat vakf evlâdır .
4.Mücevvez Vakf : İşareti zây (ز) harfidir. Vakf caiz olmakla birlikte, vasıl evlâdır .
5.Murahhas Vakf : İşareti sâd (ص) harfidir . Zaruretten dolayı nefes yetmeyince vakf yapılırsa geriden alınmaz. Önündeki kelime den başlayıp okunuşa devam edilir.
6.Lâ Vakf: işareti (لا) harfidir. Vakf yapmak uygun değildir. “Durma” demektir. Vasıl yapılır, durulmaz. Durulursa geriden alınıp devam edilir.
İbn Cezeri, “Vakf-ı Lâ’lar (لا), hiç durulamaz anlamına gelmez, durulabilir. Durulursa Vakf-ı Hasen olur. Ancak sonrasından başlanmaz, geriden almak gerekir.” der.
Bu lâ (لا) secâvendi âyet sonunda olursa durulabilir ve durulursa geriden alınmaz. Ayet sonlarında durmak sünnettir. Bazı durakların üstünde ص ve لا birlikte konulmuştur. Bu durumda mana tamam olmadığı için geçilebilir veya nefes yetmiyorsa durmaya ruhsat verilmiştir, demektir.
وَالشَّمْسِ وَضُحٰيهَاۙۖ ﴿١
وَالْقَمَرِ اِذَا تَلٰيهَاۙۖ ﴿٢
وَالنَّهَارِ اِذَا جَلّٰيهَاۙۖ ﴿٣
Ayrıca Fatiha suresinde اَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْۙ de لا secavendi varsa da ayet sonu olduğu görüşünden dolayı burada vakıf yapılabilir ve geriden alınmaz. Burada durmamak içim gayret sarfetmeye gerek yoktur.
Çünkü Hanefi mezhebine göre burası durak olarak kabul edilmekte ise de diğer bazı mezheblere göre durak değildir.
·
20 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.