Zorunlu değer, asla yanlış olamayan ifadelerde görülür, Mesela “bir parayı havaya atarsanız ya yazı gelir ya tura” ifadesi kesin olarak doğrudur, çünkü paranın sadece iki yüzü vardır. İmkânsız değer ise asla doğru olamayan ifadelerdir. Mesela, “bir parayı havaya atarsanız, hem yazı gelir hem tura” ifadesi kesin olarak yanlıştır, çünkü yazı ile tura yüzeyleri birbirini dışarlar (birinin olduğu durumda diğer olamaz). Bu durumda, zorunlu ifadeye “1”, imkânsız ifadeye ise “0” olasılık değerini veririz. Peki, yazı ya da tura gelme olasılığı nedir? Paranın iki yüzü olduğu için 1'i 2'ye bölerek sonucu buluruz: Sözel olarak ifade etmek istersek; yazı gelme olasılığı da tura gelme olasılığı da yarı yarıyadır. Aynı şekilde, bir zarı attığınızda “2” gelme olasılığı 1/6'dır. Bu da yaklaşık 0,16 eder. Dolayısıyla her olasılık, yüzdeyle veya kesirle gösterilse de, nihayetinde O ile 1 arasında bir değerin karşılığıdır.
Akşama yağmur yağma olasılığının O ile 1 arasındaki değerini bulmak için gerekli paydaya nasıl ulaşacağız peki? Neticede anlamaya çalıştığımız şey, yazı ve tura gibi sadece iki mümkün durumdan oluşmuyor. Bu tür durumlar için olayın gerçekleşme sıklığını kullanarak bir pay ve paydaya ulaşırız. Mesela, Kars'ta önceki 100 yılın 21'inde nisan ayının ilk on gününde kar yağmış olduğunu tespit ettiysek, bu yıl da kar yağma olasılığının 21/100, yani 9621 olduğunu söyleyebiliriz (elbette hava tahminleri sadece geçmiş yıllardaki kar yağış oranı ile yapılmıyor, farklı değişkenlerin sıklıkları ve bu yılın hava gidişatı da göz önüne alınıyor). Aynı şekilde, şu âna kadar bütün insanların ölmüş olmasından hareketle, sizin de 0,99999... olasılıkla öleceğiniz söylenebilir. Dolayısıyla olasılık, bir orana olduğu kadar bir olayın olma sıklığına da bağlı olabilir.
8 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.