Mevlâna Hazretleri buyurur ki:
"Şeytanın aklı kadar aşkı da olsaydı, bugünkü İblis durumuna düşmezdi."
•
Tefekkür (اَلتَّفَكُر), kelime mânâsı bakımından; "ibret alarak bir şey üzerinde teksîf olmak ve derinleşmek" demektir.
•
°
İslam nazarında îman; kalp ile tasdik, dil ile ikrar suretinde gerçekleşir. Yani îmânın asıl tecelli mekânı akıl değil, hissiyat merkezi olan kalptir.
°
Kalben...
"...aklın çıkmazlardan selâmeti; onun vahiyle terbiye edilmesine ve hududunu aşan hakikatlere karşı kalben teslim olmak gerektiğini kavramasına bağlıdır."
"Nitekim hakikate ulaşma hususunda aklı hudutsuz bir kudrete sahip telâkkî eden rasyonalist filozoflar, tesir edebildikleri insanları saâdet yerine ancak sefâlete sürüklemişlerdir."
"Bütün mahlukâtın "Lisân-ı hâl" denilen bir ifâde şekli vardır ki, her şey onunla açık ve net bir beyan halindedir. Bu beyanları lâyıkıyla idrak edebilen mü'minler için, nasıl ki bedenin kıblesi Kâbe ise gönlün kıblesi de Cenâb-ı Hak olur."