Anafartalar Muharebatı'na Ait Tarihçe
Mustafa Kemal AtatürkSözler ve Alıntılar
Düşmana katiyen tüfenk ve bittabi top ateşi yapılmıyacaktı. Efrat süngü takacaklardı. Tekarrür edecek anda, saffi harb nizamındaki asker hücum yürüyüşiyle düşmana atılacak ve önündeki aver hattı da ana iştirak edecekti.
Bir dakika sonra mesele halledilmiş olacaktı. Ondan sonraki safha için şimdiden bir karar veremezdim.
Sayfa 52 - Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2. Baskı: 1990 | Sekizinci fıkranın Conkbayırı - Şahinsırt'taki taarruzundan. Mustafa Kemal karargâhın başında.
Düşman tayyaresinin takibi altında hayvanlarımızı dört nal sürerek Kocaçimentepesi yolunu takip ettik. Kocaçimentepesi'nin cenup yamaçlarından, Kurtgeçidi'ni geçerek Conkbayırı tepesine gitmek istiyordum. Kurtgeçidi'ne tekarrüp ettiğimiz zaman, Conkbayırı tepesinden ve onun daha şimalindeki Boyun noktası civarından düşmanın piyade ateşiyle karşılandık. Düşman buraları tahtı işgalinde bulunduruyordu. Kocaçimentepesi'nde bize mensup hiç bir muntazam kıta yoktu. Derelerde, şurada burada bir takım perakende, bozgun efrat görüyordum.
Sayfa 47 - Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2. Baskı: 1990 | Çamlıtekke ile Conkbayırı arasında
"Biz ferdî kahramanlık sahneleriyle meşgul olmuyoruz. Yalnız size Bombasırtı vak'asını anlatmadan geçemiyeceğim. Mütekabil siperler arasında mesafemiz sekiz metro, yani ölüm muhakkak, muhakkak... Birinci siperdekiler, hiçbiri kurtulmamacasına kâmilen düşüyor, ikincidekiler, onların yerine gidiyor. Fakat ne kadar şayanı gıpta bir itidal ve tevekkülle biliyor musunuz? Öleni görüyor, üç dakikaya kadar öleceğini biliyor, hiç ufak bir fütur bile göstermiyor; sarsılmak yok! Okumak bilenler ellerinde Kur'anı Kerîm, cennete girmeğe hazırlanıyorlar. Bilmiyenler kelime-i şehadet çekerek yürüyorlar. Bu, Türk askerindeki ruh kuvvetini gösteren şayam hayret ve tebrik bir misaldir. Emin olmalısınız ki Çanakkale muharebesini kazandıran, bu yüksek ruhtur."
Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2. Baskı: 1990 | Giriş | Ruşen Eşref Ünaydın - Anafartalar Kumandanı Mustafa Kemal ile Mülâkat
Conkbayırı cephesinde bulunan kuvvet, 23 üncü ve 24 üncü alaylardan ibaret idi. Taarruz için istinat ettiğim iki alay da henüz gelmemişti. Gece hulûl etmişti. Bu alayların yollarını şaşırıp hiç gelmemeleri, ihtimal dahilinde idi.
Sayfa 49 - Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2. Baskı: 1990
Saat zevale yaklaşıyordu. Askerlerimiz sekiz saatten beri ölümle pençeleşmekten bittabi yorulmuşlardı. Arazinin vaziyeti, düşmanın göz açtırmayan keşif ateşleri boğuşan askerlerimize geriden her türlü muaveneti adimülimkân kılıyordu. Zayiatımız da mühim idi.
Düşmanı mağlup eden faikiyetimiz olmayıp müthiş ve seri' bir darbe halinde vuku bulan savletimiz olduğunu takdir ediyordum. Binaenaleyh saat 12.15 te sekizinci fırka kumandanına âtideki emri verdim:
"Taarruzu kat'ediniz. Conkbayırı ve Şahinsırt'ın garba en hâkim noktası daima elde bulundurulacak surette kıtaatınızla işgal ettiğiniz hattı tahkim ediniz."
Anafartalar Gurubu Kumandanı
M. Kemal
Sayfa 57 - Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2. Baskı: 1990
Bazı kumandanlarca mesuliyet yükünü başkalarına yükletmek cihetlerine sapılmağa başlandığı zehabına bile düşüldü. Hakikaten mesuliyet yükü her şeyden, ölümden de ağırdır.
Sayfa 24 - Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2. Baskı: 1990
Tarih ne güzel aynadır. İnsanlar, bahusus ahlâkta mütekamil olmayan kavimler, en büyük mukaddesat karşısında bile hasis hissiyata tâbi olmaktan men'i nefs edemiyor. Tarihin sinesine geçen büyük hâdisatta, bu hâdiseler içinde âmil ve fail olanların etvar ve harekât ve muamelâtı onların ahlâk seciyelerini ne bariz gösterir.¹
Sayfa 25 - Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2. Baskı: 1990 | ¹Bu paragraf sonradan kırmızı kurşun kalemle çizilmiş