Balkan Harbi Hatıraları
Ömer SeyfettinEn Yeni Balkan Harbi Hatıraları Sözleri ve Alıntıları
En Yeni Balkan Harbi Hatıraları sözleri ve alıntılarını, en yeni Balkan Harbi Hatıraları kitap alıntılarını, etkileyici sözleri 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
15 Nisan 1913 tarihinde Çatalca’da yapılan ateşkes ve 22 Nisan 1913’de İşkodra’nın Karadağlılara teslim olması I. Balkan Harbi’ndeki çatışmaları sona erdirir.
Kayıp korkunçtur. Tunaya’nın deyişiyle ‘6 milyonu çok az aşkın nüfuslu, 173.000 km2 ‘lik Koca Rumeli, Osmanlı aile albümünde bir hatıra fotoğrafı olarak kalmıştır artık.'
23 Ocak 1913 baskını, İttihat Terakki’nin ipleri tamamen eline almasının başlangıcıdır.
Harbiye Nâzırı Nazım Paşa da çıkan çatışmada öldürülür. İlginçtir; bakanlar kurulundaki herkes korkudan sinerken Kâmil Paşa, Enver Bey’in uzattığı istifa dilekçesini ‘cihet-i askeriyeden gelen baskıyı’ belirterek (‘halktan’ ifadesi de tehditle ekletilerek) imzalayacaktır.
Bab-ı Ali Baskını (23 Ocak 1913)
İstanbul Antlaşması (1913)
Antlaşmanın ardından 5 adet protokol de imzalanmıştır. Osmanlı Devleti ile Bulgaristan arasında imzalanan ilk protokol, sınırlar konusunu kapsamaktadır. İkinci protokolde ise müftülük konusunda alınan kararlar yer alır.
Buna göre Müslüman halka müftülerini ve baş müftüyü seçme hakkı verilmiştir.
İstanbul Antlaşması (1913)
13. Madde: Bulgar topraklarında kalan Osmanlı padişahına veya hanedan üyelerine ait özel mülklerin tüm haklarının saklı kalması kararlaştırılmıştır.
Yunanistan ve Sırbistan’ın Bulgaristan’a karşı ittifak kurması üzerine, Bulgarlar önce Sırbistan’a ardından da Yunanistan’a saldırınca Haziran 1913’te II. Balkan Harbi başlamıştır.
II. Balkan Harbi
Batı Trakya Geçici Hükümeti
Osmanlı Devleti gerek iç siyasi yapısı gerekse Avrupalı devletlerin baskısı ile bu devletle ile ilgilenememiş, onlar üzerinde baskı kurarak ve Batı Trakya’yı boşalttırmıştır.
Batı Trakya Geçici Hükümeti
Garbî Trakya Hükümet-i Müstakilesi / Batı Trakya Bağımsız Hükümeti olarak anılan devlet, Edirne’yi ve Batı Trakya’yı Osmanlı Devleti’ne bağlamak için 31 Ağustos 1913 tarihinde Batı Trakya’da kurulmuştur. Başkenti Gümülcine, resmi dili ise Osmanlıcadır. Cumhuri idareyi benimsediğini açıklayan devletin Cumhurbaşkanı Hoca Salih Efendi, Genelkurmay Başkanı ise Süleyman Askeri’dir.
Bu devlet 25 Ekim 1913 tarihinde yıkılmıştır.
Balkan Göçmenleri
Göçmenler öküzlerin çektiği kağnı arabalarıyla İstanbul’a akın etmişlerdir. Onların içinde, düşman elinde kalmasın diye, ölülerini bile getirenler olmuştur.
Osmanlı Devleti, bir yandan Balkan Harbi’ndeki yaralıların ve hastaların bakımı ve salgın hastalıklarla mücadele ederken, diğer yandan savaş sırasında göç eden muhacirler için aşhâneler açarak yoksul insanları doyurmuştur.
Başlangıçta büyük devletlerin ihtimal dahi vermediği Balkan devletlerinin galibiyetleri neticesinde ilerleyen Bulgar ordusunun, İstanbul’u ele geçirip Ayasofya’da ayin yapacağı hatta bu amaçla çevre ülkelere davetiye bile yollandığı haberleri İstanbul’a gelmiş, böyle bir durumda, Ayasofya’nın önceden yerleştirilmiş bombalarla ayin düzenlenirken havaya uçurulması yönünde düşünceler dahi konuşulmaya başlanmıştır.
Balkan Harbi bir kere daha göstermiştir ki, ülkelerin dostluğu yoktur, menfaatleri vardır.
Osmanlı Devleti’ne savaşın çıkmayacağı ve savaş çıksa bile savaş öncesi haritalara bağlı kalınacağı açıklamasını yapan devletler, I. Balkan Harbi’nde öngörülerinin dışında bir sonuç çıkınca, eski açıklamalarının zıttı bir açıklama yaparak yeni oluşan sınırlara saygılı olduklarını ifade etmişlerdir.
Ömer Seyfettin
Biz Leskovik’ten cephane alacağız. Yolda kaybolan hayvanımı aramak için geri kalmıştım. Bir çalılığın içinde doktoru, eczacıyı, Birinci ve İkinci Taburlardan birkaç zabiti gördüm. Yeri kazıyorlardı. Meğerse açlıktan bir nefer ölüyormuş. Ağzından köpükler akıyordu.
Zavallı daha tamamıyla nefesi bitmeden, kazılan mezarının kazma seslerini işitiyordu.
Savaşı izleyen Fransız gazeteci Stephane Lausanne ‘Abdullah Paşa’nın zabitleri mısır köklerini tırnaklarıyla kazıyarak, biraz unla kaynatıp kumandanlarına veriyorlardı.’ diye yazar. 175.000 kişilik bir kuvvet kumandanının yiyecek ekmeği yoktu...
24 Ekim’de Kumanova’da Sırplar karşısında dağılan Vardar Ordusu’nun Komutanı Ferik Zeki Paşa yenilginin nedenini subayların görevlerine karşı kayıtsız kalmalarına, askerlik dışındaki işlerle meşgul olmalarına bağlar. Şüphesiz örnekleri çoğaltmak mümkündür. Balkan Harbi öncesi Osmanlı ordusu birçok yönden eksiktir, savaşa hazır değildir.
İşin ilginç yanı Genelkurmayın ileri gelen üst düzey subaylarının bu acı gerçeği bilmeleridir.
Fethi Okyar
“Hatırladıkça elem duymamak mümkün değildir. Savaş içinde öylesine olaylar cereyan etti ki tüyler ürpertir.
Bazı zabitlerin kalpaklarındaki şekil İttihatçılığını, bazılarınki ise İtilafçılığını belirtiyordu. Kimler sokmuştu bu korkunç uçurumu ordunun içine... Kalbinde vatan muhabbeti ihtiraslarının üzerine çıkabilmiş hangi kişinin havsalası böylesine ihaneti alabilirdi?”
Yenilginin İşareti: Ordunun Siyasallaşması