Batı Düşüncesi - Felsefi Temeller
Ahmet CevizciBatı Düşüncesi - Felsefi Temeller Sözleri ve Alıntıları
Batı Düşüncesi - Felsefi Temeller sözleri ve alıntılarını, Batı Düşüncesi - Felsefi Temeller kitap alıntılarını, Batı Düşüncesi - Felsefi Temeller en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.Kopernik
Bilindiği üzere, Copernicus'e kadarki Batı düşüncesinde dünya merkezli bir evren tasavvuru hüküm sürmekteydi; bu tasavvurda, Aristo'nun ay altı âlem-ay üstü âlem dünya ayırımına bağlı olarak, teleolojik bir mahiyete sahip olan evren, mükemmelliğin yukarıdan aşağıya doğru hiyerarşik bir biçimde belirlendiği bir görünüm arzetmekteydi. Buna karşın Copernicus, dünya merkezli evren anlayışının yerine, güneş merkezli evren anlayışını ikame etmiş ve klasik kozmoloji anlayışının yıkılmasını sağlamıştır. Aynı şekilde metafizik gerçeklik yerine fiziksel gerçekliği koyan Copernicus, yeryüzü ile gökyüzünün tamamına aynı dairesel hareketi yüklemek suretiyle, yerin fiziksel yapısı ile gök cisimlerinin yapısını özdeşleştirmiş ve hiyerarşik varlık telakkisinin yıkılış sürecini başlatmıştır. Bu noktada asıl önemli olan husus, Aristo'nun hiyerarşik bir karakter arzeden "kozmos"unun yerine, Copernicus'in "evrenin birleştirilmesi" anlamında, aynı yasalarla yönetilen evren anlayışının ikame edilmesidir.
Ortaçağ'da tanrının inâyeti ve koruması altında güvende hisseden insanın, kendisini bilimsel devrim ve keşiflere paralel olarak büyüsü bozulan ve sonsuzluğa açılan bir dünya içerisinde bulması, gerçekliğin bilim yoluyla kontrol altına alınıp, insanın hizmetine sokulabileceği bir var oluş tarzını da beraberinde getirmiştir. Bunun açık sonucu ise modern düşünce açısından bilginin, kendisi için istenen bir şey olma özelliğini kaybedip, sağladığı yarar için istenen bir değer halini alması olmuştur.
Eflâtun'a göre yalnızca gerçek anlamda var olan nesnelerin bilgisi söz konusu olup, gerçek anlamda var olmayan ve gelip geçici bir dünyaya ait olan deneyim konusu nesneler hakkında ise sadece kanaat veya inanç düzeyinde yargıda bulunmak mümkündür.
Aristo
Aristo için insanı insan yapan öz, onu diğer canlılardan ayırt eden ve insanî düşünüm ve davranışın yönünü tayin eden şey olan, aklın ilkelerine göre davranmaktır. Onun teolojik karakterli etiğinde ahlak " insan olmanın anlam ve amaçları" ile bağlantılı bir biçimde ele alınır. Buna göre insan olmanın anlam ve amacı, basit ve geçici olan nefsani haz ve isteklerde değil, kalıcı olan ve insan için ulaşılması gereken bir amaca karşılık gelen mutluluktur. Haz veya maddi zenginlikle ilişkili olmayan mutluluk, akla uygun erdemli bir faaliyet tarafından belirlenen iyi hayattan başka bir şey değildir.
Sayfa 73Kitabı okudu
Modern dünyada bilgi, Ortaçağ'da olduğu şekliyle
tanrının dünyaya amaçlılık ve düzen sağlayan planını keşfetmekten ziyade, sağladığı güç ve fayda için istenir
olmuştur.
Sayfa 138
Galileo
Aristo'nun, varlık-düşünce özdeşliğine bağlı olarak mantıksal ve sözel sebepleri bulmayı amaçlayan niteliksel yaklaşımına karşıt bir biçimde, Galileo'nin, modern bilim anlayışı bakımından en önemli başarısının, matematiksel akılcılığı ve niceliksel yaklaşımı merkeze alması olduğu söylenebilir.