Hani derler ya - ki öyledir de- çeviri, baştan başa bir eser vücuda getirmektir diye. Çevirmen Haydar Rıfat başlı başına bir eser yazmış gibi. Tamamen üslubuna dayanarak bunu söylüyorum. Okuyunca ne demek istediğimi anlarsınız. Le bon'u severek okurum. 1931 yılında vefat etmiş. II. Dünya Savaşı'nın gelmekte olduğundan haberdar. Kitabın sonunda ülkelerin mevcut durumundan bahsediyor. Rusya' nın askeri gücünün ne kadar korkutucu olduğu vs. - Rusya demişken 18 mayısın anlam ve önemi bilginizdedir sanıyorum ki- kitapta tarihi olaylar için - bizim de ders kitaplarımızda olduğunun aksine- birkaç değil birçok sebep olduğuna değiniyor. Bence de öyle iğne ucu kadar bir sebebin bile etkisi olduğunu söyleyebiliriz. Dünya savaşları böyledir. Daha birçok olay... Kitapta en çok hoşlandığım konu şahidlerin sayısının artması ile olayların gerçekliğinin ortaya konulmasının ters orantılı olmasının kanıtlanması. Bilinen gerçek çoğunluğun yanılmayacağı üzerinedir. Bunun kitapta reddedildiğini gördüm. Kitapta katılmadığım birçok cümle var. Bazıları Türkler hakkında. Bilgilendirici bir kitaptı. Umarım okursunuz. Sabırla okuduğunuz için teşekkür ederim.
