Gustave Le Bon
Yazar
BEĞEN
TAKİP ET
8.1
623 Kişi
2.225
Okunma
267
Beğeni
7,6bin
Gösterim
Tam adı
Charles-Marie-Gustave Le Bon
Unvan
Fransız Sosyolog, Antropolog ve Yazar
Doğum
Nogent-le-Rotrou, Fransa, 7 Mayıs 1841
Ölüm
Marnes-la-Coquette, Fransa, 13 Aralık 1931
Yaşamı
Fransız sosyolog ve antropolog. Toplum ve kitle psikolojisi üzerine yaptığı çalışmalarla tanınır.
Hayatı ve Düşüncesi
7 Mayıs 1841 tarihinde Nogent-le-Rotrou 'de dünyaya geldi. Tıp eğitimi aldığı halde sosyal bilimlere yöneldi.1895 yılına kendisine büyük ün kazandıran ve alanının öncü çalışmalarından biri olan "Kitleler Psikolojisi" adlı eserini yayınladı.
Devrimlerden ve bilhassa Fransız devriminden nefret eden Le Bon her türlü topluluk gibi temsil işlevi gören meclislerin de kitle psikolojisini yansıtan bir "kalabalık" olduğunu savunuyordu. Ona göre bireyin zekâ seviyesiyle orantılı kararlar almasını önleyen "yığın psikolojisi" sendikaların, siyasî partilerin ve bilhassa meclislerin çalışmasına egemen olarak batı uygarlığının çöküşünü hazırlıyordu. Bu süreci tersine çevirmenin tek çaresi seçkinlerin inandıkları dönüşüm programlarını bu tür temsilî yapılara karşın taviz vermeden uygulamalarıydı. Bu programları kitlelere benimsetmenin yolu ise bunları onların onayına sunmak değil, bunların kendilerinin yararına olduğunu onlara sürekli biçimde tekrarlayarak içselleştirilmelerini temin etmekti.
13 Aralık 1931'de Marnes-la-Coquette'te ölmüştür.
İncelemeler
208 syf.
·
8 günde
·
Puan vermedi
Kitlenin Gücü
Fransız sosyolog Le Bon’un yazmış olduğu güzel bir kitap. Yazarı ve kitabı tavsiye üzerine okumaya başladım. Halkları, ırkları ve olayları psikolojik ve sosyolojik yönden ela almış ve incelemiştir. Irkların toplumların ortak özelliklerini ve fikirlerindeki derin fikir ayrımlarını çok güzel bir şekilde anlatıyor. Özellikle homojen ve heterojen grupları ve bunların işlevlerini güzel anlatmış. Açıkçası kitleleri ben böyle bilmezdim. Yönlendirilmeleri falan çok kolay zannederdim ama öyle değilmiş, belirli bir süreç gerekiyormuş. Kitabın son cümleleri ise aslında olan biten her şeyi özetliyor. “Bir idealin peşinden gitmek suretiyle barbarlıktan uygarlığa geçmek, bu idealin gücünü yitirmesiyle birlikte ise çöküşe geçerek nihayet ölmek: İşte bir halkın yaşam döngüsü.” Bu cümle tamamı ile tüm kitabı özetliyor. Detaylar ise; bu döngü içerisinde ırkların, liderlerin etkilemiş olduğu kitleler ya da yapmış olduğu uygulamalardan kaynaklanan farklılıklardır.
Fransız devrimi ve daha birçok olay ve dönemle ilgili çok şaşırtıcı analizler var. Yazar Fransız olmasına rağmen, Fransız Devrimi’ne de karşı çıkmıştır. Çağının en ses getiren yazarlarından olmayı başarmıştır. Kısacası okunması gereken güzel bir kitap. Okuyup araştırma ve sorgulama gibi yetilerini geliştirmek isteyenler için şiddetle tavsiye ederim.
Keyifli okumalar!
Okuyacaklarıma Ekle
184 syf.
·
8 günde
Kitle psikolojisi uzun zamandır merakımı celbeden ilginç bir konu. Gerçekten de belli bir amaç için geçici de olsa bir araya gelen insanların oluşturduğu kitle, onu oluşturan insanların bireysel kişiliğinden tamamen ayrı bir vücut meydana getiriyor.
Kitle içerisinde insanların davranışlarında gözlemlediğim değişimleri anlamakta hep güçlük çekmişimdir. Normal hayatta sakin, sağduyulu ve iyi bir insan diyebileceğimiz bir kimse kitle içinde tamamen farklı bir kişiliğe bürünüyor, kendisinden beklenmeyen davranışlar sergiliyor, hatta bir canavara dönüşebiliyor. Örneğin iki farklı futbol takımı taraftarları bir caddede karşılaştığında hiçbir neden olmaksızın nefretle birbirine vahşice saldırabiliyor. Bir siyasi parti mitingi, ya da bir protesto gösterisi için bir araya gelen insanların oluşturduğu kitleler akıl ve sağduyudan uzak eylemler yapabiliyor. Yukarıda futbol takımı örneğine dönersek, belki birbirini çok seven Baba-oğul, abi-kardeş ya da samimi arkadaşlar farklı takımların taraftarı olabilirler. Yani nefretle saldıran kitle bireylerinden birinin çok sevdiği kişi o anda ya da başka bir sefer karşı tarafta olabilir.
Tüm bu mantık dışı durumlara çok daha fazla örnek verilebilir. O halde tüm bu çelişkileri ve soru işaretlerini bünyesinde barındıran ve adına kitle denilen muammayı çözmeye gayret etmek , kitlenin psikolojisini , ayrıca kitle-lider ilişkisini anlamaya çalışmak benim için gerçekten önemli bir sorundu. Bu konuda yaptığım araştırmalar beni çeşitli kitaplara götürdü. Bu kitaplar arasından ilk aşamada 3 kitap seçtim ve evveliyatla bu 3 kitabı okumaya karar verdim. Seçtiğim kitaplar şunlar olmuştu: 1-Gustave Le Bon/Kitleler Psikolojisi, 2-Sigmund Freud/Kitle Psikolojisi, 3- Elias Canetti/Kitle ve İktidar . Bu kitaplardan ilk ikisini okudum ve sonuncusu(Elias Canetti) kitaplığımda olmadığı için sonraya bıraktım.
Kitlelerin şuursuz hareketlerinin, fertlerin şuurlu faaliyetleri yerine geçmesi çağımızın başlıca vasıflarındandır diyor Le Bon 1895 yılında yayımlanan Kitleler Psikolojisi eserinde. Kitlelerin genel özellikleri, zihin yapısı, duyguları, inançları, kitlenin yapısı ve önder ile ilişkisi vs. hususlar o kadar güzel ifade edilmiş ki, gerçekten altı çizilerek okunması gereken harika bir eser ortaya çıkarmış Le Bon.
Le Bon'a göre ,kitle onu oluşturan bireylerden çok farlı özellik gösterir, herkesin duygu ve fikirleri telkin ve bulaşma yoluyla aynı yöne döner, ayrıca bireylerin bilinçli kişilikleri kaybolur. Bireyin kendine özgü karakteri kitle içinde silinip gider. Oluşan kollektif ruh sebebiyle her birey tek başınayken duyumsayacağı, düşüneceği ve davranacağından bir başka türlü duyumsar, düşünür ve davranır. Birey kitle içinde karşı konulmaz bir güce sahip olduğu hissine kapılır. Haliyle kendini kontrol altında tutmaya daha az eğilimli olur. Ayrıca kitle anonim ve sonuç olarak sorumsuz olduğundan, bireyleri her daim kontrol eden sorumluluk hissi bütünüyle kaybolur. Kitle çok kolay cinayet vb. bir suçu işleyebilir. Hafif bir antipatiden azgın bir nefret doğabilir. Tüm aşırılıklara eğilimlidir. Kitle içinde bireylerin entelektüel eğilimleri zayıflar , zeka düzeyleri düşer. Hipnotize olmuş kimse gibi, birey davranışlarının bilincinde olmaz. Kitle sözlerin büyülü gücünün egemenliği altında olup, mantıksal söz ve kanıtlara başvurarak kitlesel sloganlara karşı çıkılamaz. Kitle hakikate aç değildir; hep illüzyonlara kucak açar. Ayrıca uysal bir sürü gibi efendisiz duramaz. İtaate susamıştır.
Le Bon kitlenin zeka seviyesinin düşüklüğüne bağlı olarak aldığı kararların ortalama düzeyin altında olduğunu belirtmiş ama bu konuda farklı kitleler arasında ayrım yapmamış. Örneğin uzman kurullar, komisyonlar , meclisler gibi toplulukların aldığı kararların da bu kapsamda değerlendirilmesi zorlama bir yorum olur kanaatimce.
Freud da Kitle Psikolojisi kitabında Le Bon'un Kitleler Psikolojisi kitabındaki görüşleri yorumluyor. Kimi noktalarda eleştiriyor. Ayrıca Freud diğer kitaplarındaki kuramlarını da kitle psikolojisi açısından ele alıyor. Örneğin Libido, Oedipus Kompleksi gibi kavramları. Bu açıdan örneğin Totem ve Tabu , Psikanalize Giriş vb Freud'un bazı kitaplarını önceden okuyup daha sonra bu Kitle Psikolojisi kitabını okumak daha faydalı olur diye düşünüyorum. Ayrıca benim gibi önce Le Bon'u sonra Freud okumanızı öneririm.
Okuyacaklarıma Ekle
184 syf.
·
5 günde
·
Beğendi
·
10/10 puan
KARARLARIMIZDA ÖZGÜR MÜYÜZ?
Kitap için söylenecek, yazılacak birçok şey mevcuttur. Ancak bir toplumun bireyden kitlelere dönüşmesini göz ardı etmek mümkün değildir. Birey, kitlenin içine dahil olduğunda, kendi aklını, fikrini, düşüncelerini kullanamaz hale gelmesi kaçınılmazdır.
Sürü psikolojisi kavramının eş anlamlısı olarak karşımıza kitleler psikoloji çıkar. Kitlelerin hareketleri, düşünceleri, eylemleri hangi sebep ve nedenler ile yaptıkları, sonuçlarının neler olacağı gibi birçok soru ve cevaplar bulunmaktadır.
Hepimiz her ne kadar birey olarak hayatımızı sürdürsek bile, bir kitleyi, toplumu temsil etmemiz sebebiyle, herkesin bu kitabı okuması gerektiği görüşündeyim.
Okuyacaklarıma Ekle
208 syf.
·
2 günde
·
Beğendi
Yazar, insanlığın üzerine bina olduğu köklü temellerin yıkılmaya başladığı 19. yy'da yaşamış ve bu yıkımın nedenlerini yakından gözlemleyip analiz etmiştir. Bu köklü temeller uygarlıkların oluşumunu sağladığını ifade ettiği dini, politik ve toplumsal inançlardir. Bunlar uzun zaman içinde oluşmuş ve kitlelerin bilinçaltında yer etmiş ve onların hareket zemini oluşturmuştur. Bu zeminin değişimi de yine yavaş yavaş meydana gelmiş ve 'eşitlik, kardeşlik ve özgürlük' sloganı ile ortaya çıkmış Fransız Devrimi ile vücut bularak dünyaya yayılmıştır. Sanayi devrimi ile de birlikte insanlığı tamamen dönüştürmüştür. Bu zamana kadar elit bir kadro eliyle birtakım inançlar doğrultusunda yönetilen kitlelerden oluşan uygarlık düzeni tersyuz edilerek, 'kitleler çağı' başlamıştır.
Yazar, bu kitlelerin içindeki bireyin temel özelliğinin bilinçli hareketin kaybolmasi ve tamamen bilinçaltı ile hareket etmesi olarak ifade eder. Kitlelerde görülen temel karakteristik özellikler de şunlar olmaktadır:
● Yargılama gücü yoktur.
● Düşünceleri bütünüyle red ve kabule dayanır; kesin doğrular ve kesin yanlışlar vardır.
● Münakaşa ve itiraza dayanma gücü yoktur.
● Kendilerine uygun telkin olunan şey uğruna canlarını feda ederler.
● Telkin olunan şeylerle tüm kavrama güçlerine hakim olunabilir
● Yalnız şiddetli ve aşırı duygulara sahiplerdir
● Kısa zamanda sever ve sevdikleri kısa bir zamanda kral yaparlar; aynı kişiden kısa zamanda nefret edebilir ve onu rezil edebilirler
● Akılla, kanıtla değil hayallerle düşünür ve basit olup duygularına hitap edene riayet eder, bunlara değer verirler
● Çabuk kışkırtılirlar, çabuk kizarlar
● Fikirlerine taassub hakimdir, baskıcıdirlar ve muhafazakâr yapıya sahiptirler
Genel olarak bu özelliklere sahip kitle bir koyun sürüsü gibidir ve her daim kendisine bir çoban arayışı içindedir. Bu çobanın zeki ve akıllı olmasi da gerekmez. Nüfuz sahibi olması ve itibarı yüksek olması elzemdir. Yani güçlü olması gerekir. Kitle yani sürü, güce itibar eder ve onun nazarinda ideal yönetici tipi Sezar, Napolyon vs karakteri tipidir. Asla özgürlük arzusunda degildirler aksine 'esirlik gereksinimi' duyarlar. Haliyle bu yapıya sahip bir kitlenin de gerçeğe duyduğu bir arzusu da yoktur. Aksine kendisine bulduğu Sezar'ın kendisine hayaller sunmasıni, geleceğe ait hedeflerle kendisini beklentiye sokup birlik duygusunu pekistirmek isterler. Böylelikle birey olabilmekten ve kendi başına düşünmek ve karar vermek zorlugundan kurtulmak isterler.
Çobanın bunları yaparken kullandığı temel araçlar da 'iddia, tekrar ve sirayet'tir. Çoban sürüye oldukça basit, onun duygularını costuracak ama asla arkasını doldurmayacagi iddialar one surmelidir. Bu iddiaları sürekli tekrar ederek kitlenin bilinçaltına yerlesmesini sağlamalıdır. Nitekim tarihin önemli çobanlarindan Napolyon "biricik ciddi söz sanatı tekrardir" demiştir. Bundan sonra ise oluşturulan bilinçaltına uygun telkinlerle ortak duygu, hedef, hayaller kitle içinde sirayet edebilmelidir. Napolyon demişken onun gibi bir model kitlenin önünde bulunmalıdır. Kitle kendisinde bulunan ve bunlardan dolayi ezikligini duyduğu eksikleri, yanlışları vs onda görmemelidir. Bu model, kitleye uzak durarak onlara hukmetmelidir ve asla kendisini ve konumu tartışmaya açmamalidir. Yazarın dediği üzere "Bir büyük inancın değeri münakaşa edilmeye başlandığı gün, o inancın ölüm günüdür." Nitekim bu söz model için de geçerlidir, nitekim kitleye inancı veren temel unsur bu modellerdir. Yine yazarın sözüyle "Kitle, çobanindan vazgeçemeyen bir sürüdür".
Yazar bundan sonra su an günümüze hakim olan ama o zamanlar emekleme aşamasında olan parlamento, demokrasi ve seçimlerin aslında birer kitle özelliğinde olduğunu ifade ederek, seçmen kitlesinin de değerlendirme, tenkit gücünün zayıf ve aklına değil duygularına hitap eden adayları seçmeye dönük olduklarını söylemiştir.
Kitabı yani yazarın tespitlerini okurken, günümüz dünyasındaki toplumları görmüş gibi oldum adeta. Bu da yazarın ne kadar iyi bir gözlem ve analiz yaptığını ve iddialarında ne kadar haklı olduğunu gösteriyor diye düşünüyorum. Sonuç olarak herkesin okumasını tavsiye edeceğim çok önemli bir eser oldu Kitleler Psikolojisi.
İyi okumalar.
Okuyacaklarıma Ekle
176 syf.
·
11 günde
Seninle benim aramda kocaman bir fark var
Bir kitleye dahil olduğumu bilinçli olarak 3-5 saniye düşününce ilk anladığım zaman bundan iki üç sene önceydi Eskişehir Sivrihisar hava gösterilerindeyken. SOLOTÜRK'ü izlerken alçak uçuş yaparak kalpleri gümleten F-16'nın akrobatik hareketleri ve o kudretli sesi, sunucunun Türk milletinin gururu, onuru ve şanlılığı hakkındaki tiradı, yanımdaki yüzlerce insanın kırmızı bayraklarıyla coşku dolu haykırışları derken, farkettim ki 'vur de vurayım' kıvamına gelmişim.
Kitle rastgele insan topluluğu anlamına geliyor. Bazen yıkıcı bir kuvvet, bazen kahraman. Baudrillard'a göre "insanı bezdiren bir suskunluk". Gustave Le Bon'a göre bir kitlenin en belirgin ve niteleyici özelliği bireylerin kendi bilinçli düşüncelerinden ve iradesinden sıyrılıp, genellikle bir liderin etrafında silikleşerek içgüdüleriyle harekete eden bir yaratığa dönüşmesi. Bu kitle telkinle ve yoğun tekrarla ikna edilebilir, hayalgücüne abartılı bir eğilimde ve akılla tartışmadan ziyade eyleme meyilli.
İşin vurucu kısmı şu aslında, tek tek bireylerin bilgin, cahil, bilim insanı, işçi, x ya da y olması farketmiyor. Ötekileştiriyoruz her fırsatta bilerek ya da bilmeden ama uygun atmosferde kolektif ruh ele geçiriyor kitleyi. Etkileniyoruz. Duygular ön planda olduğu için bir askerin ağlaması, bir bebeğin kıyıda cansız yatması hepimizi etkiliyor bir şekilde. Ünlülerin mağaza yağmalamasının arkasındaki psikoloji ile ( google.com/amp/s/m.haberturk.c... ) katliamların arkasındaki psikoloji örtüşüyor. Yani seninle benim aramda o kadar da fark yok.
Son bölümlerden biri seçim kitleleri ile ilgili, bir adayın seçim kampanyasında kulağına küpe edinmesi gereken mini bir rehber gibi. Kelimelerin sihirli etkileme gücünden bahsediyor yazar, 'demokrasi, milli beraberlik, dış güçler' falan işte. Evrensel sabitler. Neden çobanların oyu ile okumuşların oylarının denk olduğunu da anlayabiliyorsunuz kitap bitince.
Yazar bugün yaşasaydı sosyal linci de eklerdi eminim. Hem hakim hem cellat olup asıyoruz insanları, burnumuz yere düşse almıyoruz, etrafımızdaki herkesten bir kusursuzluk beklentimiz var. Ezkaza yanlışa düşmesinler "organ nakli yapmaya çalışmadan doku uyuşmazlığını çözmeye çalışıyoruz", hemen yükleniyoruz.
Herkese tavsiye ederim, ama benimki 2009 Alter Yayınevi basımı, göz kanatıyor, imlası ve yazım yanlışlarıyla. #68720060 etkinliği sebebi ile şüheda ya teşekkürler.
Okuyacaklarıma Ekle
208 syf.
·
52 günde
·
8/10 puan
Bu aralar pek zaman ayıramadım okumaya ama bu kitap acele etmeden, iyi sindirilerek okunacak bir kitap olduğu için denk gelmiş oldu. Özellikle Türkiye’de yaşayan ve mevcut düzenden memnun olmayan herkesin okuması gereken bir kitap olduğunu düşünüyorum. Başımızdaki 20 senedir bitmek bilmeyen illetin, onu takip eden insanların ne zaman ve nasıl bu konuma gelebildiğini psikolojik açıdan anlamak kesinlikle önemli. Yer yer kendinizi de sorguluyorsunuz tabii; acaba bağımsız bir birey değil miyim diye fakat söz edilen kitlelerin özelliklerini anladıkça karşı karşıya olduğunuz şeyi anlıyorsunuz. Kitabı okudukça açıkçası bu düzenin bir şey yapmasak bile doğal yollarla değişeceği hususunda umutlarım yeşerdi. Kitapta sıkça bahsedilen “itibar” azaldıkça ki şu anda akp cephesinde etkilerini görmeye başladığımızı düşünüyorum, bir şekilde bu güce ulaşmış herkes birer suçlu olarak karşımıza çıkacaklar. Kesin okuyun.
Okuyacaklarıma Ekle
172 syf.
·
2 günde
·
Beğendi
·
8/10 puan
Kitlelerin nasıl organize edilip kullanıldığı ve yönetilmesi
Yazar toplumun yani kitlelerin yönetilmesi mantıkla değil duyguları kullanarak yönetmenin mümkün olabileceğini ayrıca toplum üzerinde uygulanmış ve uygulanmaya devam edilen olayları ,düşünce ve duyguları kullanacak neler yapılabileceğini gerçekten çok iyi açıklamış izah etmiş bu bakımdan tüm insanların okuması gerektiğini düşündüğüm bir kitap ...
Okuyacaklarıma Ekle
© 2022 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.19.58