Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur

Milyonların Hayatını Kurtaran 10 Önemli Buluş

Büyük Buluşlar

Jon Queijo

Büyük Buluşlar Gönderileri

Büyük Buluşlar kitaplarını, Büyük Buluşlar sözleri ve alıntılarını, Büyük Buluşlar yazarlarını, Büyük Buluşlar yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Tıp alanındaki en önemli on dönüm noktasının sürekli olarak gösterdiği gibi, bilgili olmak tehlikeli bir iştir. Bilgi, peşine düştüğümüz keşiflerle ilgili olarak gözlerimizi kör edebilir. Geleneklerin elçinde öylesine aşınır ki başkalarını da körleştirebilir. Ve ne denli birikim sağlamaya çalışırsak çalışalım, bilgi talihin cilveleriyle başa çıkamaz.
Sayfa 269Kitabı okudu
Aristo'nun kendine özgü düşünceleri vardı; çocukların fiziksel özelliklerini annelerinin aybaşı kanamalarından, ruhlarını ise babalarının spermlerinden aldığını ileri sürüyordu.
Sayfa 175Kitabı okudu
Reklam
Yok edilmiş bir hastalığa karşı yeni bir aşı da neyin nesiydi? Kuşkucuların buna yanıtı, insanlığın tamamen yok edemediği tek bir ölümcül tehdit bulunduğu idi: kendisi.
Sayfa 143Kitabı okudu
Bu yanlış anlamalar sonucunda şehvet düşkünü kişilerin X ışınları ile çalışan "kameraları" ile sokaklara çıkıp masum yayaların açık saçık resimlerini çekmesinden korkulmaya başlandı. Bu nedenle, keşfin üzerinden daha birkaç hafta geçmişti ki Londra'daki bir firma "özellikle hassas hanımlar için üretilmiş, X ışınlarını geçirmeyen iç çamaşırlarının" reklamına girişti. Aynı yanlış anlamadan kaynaklanan ve posta ile kendisine aktarılan iki garip istek kuşkusuz Edison'u çok şaşırtıcı mıştır. Bunlardan biri Edison'dan gönderdiği opera dürbününe "X ışınları takmasını" istiyordu. Öbürü ise sadece, "Lütfen bana faturanızla birlikte yarım kilo x ışını gönderin." diye yazmıştı.
Sayfa 102Kitabı okudu
Anestezinin şimdi unutulmuş metodunda doktorlar hastalarının boğazını öldüresiye değil, ama onu bayıltıncaya kadar sıkarlardı. Bu metot Asurlular tarafından çocuklarının sünnetlerinde - tabii önceden yazılı izin alınmadan- ve 1600'lerin sonuna kadar İtalya'da uygulanmaktaydı.
Snow ve Cahdwick'in çalışmaları tam olarak birbiriyle kesişmiyordu, ama yüz binlerce insanın aniden ortaya çıkıp birkaç gün ya da saat içinde bütün bir aileyi yok eden salgınlar karşısında savunmasız ve dehşet içinde kaldığı bir dönemde birbirini tamamladı. Ayrı, ama birbirine bağlı olarak yaşlı bir dünyanın yeni bir dönemin eşiğinde "yoğunlaşmasına" yardımcı oldu. Bilinci arttırarak isteksiz davranan insanlığı yaşamak için çağdaş temizliğin şart olduğu kentsel uygarlığın yeni bir dönemine doğru iteledi.
Reklam
2000 yılda bazı şeyler hiç değişmiyor
Hipokrat döneminden önce tüm hastalıkların nedenleri çoğunlukla tek ve basit bir açıklamaya dayanıyordu: Cezalandırma. Kimi kötü ya da ahlaksızca davranış sonucu tanrılar ya da kötü ruhlar suçluları hasta ederek cezalandırıyorlardı.
İlk ve en yıkıcı çiçek salgınlarından biri olan Antonine salgını M.S. 165 yılında başladı ve M.S. 180 yılına kadar sürdü. Üç ila yedi milyon kişinin ölümüne yol açtığı için Roma İmparatorluğunun düşüşüne neden olduğu ileri sürülür. Yüyıllar gelip geçerken virüs öldürücü dünya gezisini Haçlı Seferleri ve Arap istilasına katılarak sürdürdü. 1500'lerde medeniyetlerin tümünü tehdit etti, hatta yok olmalarına yol açtı.
Sayfa 121
Anesteziya niyə bu qədər gec kəşf olundu?
Bu esrarın ipuçlarından biri "pain" (acı) kelimesinin içinde yatar. Yunanca poine ya da penaltı kelimesinden alınmış olan bu kelime kul farkında olsun olmasın, Tanrının onun işlediği bir günaha karşılık verdiği ceza şeklinde algılanır. Bu nedenle, acının ilahi bir ceza olduğuna inanlar, bunu engelleme çabalarının tümüyle ahlak dışı buluyor ve bunlara şiddetle karşı çıkıyordu.
Sayfa 71
Aslında on dokuzuncu yüzyılın ortalarına kadar bir hasta cerrah seçerken onun elinin çabukluğuna bakardı. Bu nedenle ameliyat masanızın başında William Cheselden ya da Dominique -Jean Larrey gibi birinin bulunmasını isterdiniz. İngiliz cerrah olan birincisi bir böbreği 54 saniye içinde alabiliyordu. Napolyon'un ordusunda baş cerrah olan ikincisi ise bir organı 15 saniye gibi kısa bir sürede kesebiliyordu
Sayfa 68
Reklam
Anesteziyanın kəşfindən əvvəl
Anestezinin şimdi unutulmuş metodunda doktorlar hastalarının boğazını öldüresiye değil, ama onu bayıltıncaya kadar sıkarlardı. Bu metot Asurlular tarafından çocuklarının sünnetlerinde - tabii önceden yazılı izin alınmadan - ve 1600'lerin sonuna kadar İtalya'da da uygulanmaktaydı.
Sayfa 67
Vərəm (mycobacterium tuberculosis)
Tüberküloza yakalanan bir kişi birkaç ay içinde ölebilir, uzun süre hasta olarak yaşayabilir ya da tümüyle iyileşebilirdi. İlk belirtiler döneminde hastaları kuru kuru öksürür, göğüs ağrılarından yakınır ve nefes almakta zorluk çekerledi. Daha ileri dönemlerde öksürek daha şiddetlenir, zaman zaman ateş yükselir, nabız hızlanır ve yanaklar kızarırdı. Son dönemlerde ise hasta bir deri bir kemik kalır, yanakları çöker, gözleri içeriye kaçar, ancak fısıltıyla konuşabilir ve ölümün pençesinde kaçınılmaz olan "mezarlık öksürüğü" ile sarsılırdı.
Sayfa 60
Vibrio cholerae
V. Cholerae'nin bağırsak yüzeyinde çoğalmasını sağlayan TCP maddesini üretiyor; CTX-o adı verilen öbür gen topluluğu ise bağırsak hücrelerine girip onları kandırarak ev sahibi insanın suyunu en son damlasına kadar pompalayıp ölmesine yol açmalarını sağlayan ölümcül zehri üretiyor. Ne gariptir ki V. Cholerae'nin bilinen 200 türü tuzlu haliçlerde yaşarken, yalnızca ölümcül kolera genlerine sahip 01 ve 0139 insanlar tarafindan kirletilen sularda bulunuyor. Bu ilginç bir soruya yol açmakta: Kim kimi kirletiyor?
Sayfa 41
152 öğeden 1 ile 15 arasındakiler gösteriliyor.