Çağımızın Tedirgin İnsanı
Karen HorneyÇağımızın Tedirgin İnsanı Gönderileri
Çağımızın Tedirgin İnsanı kitaplarını, Çağımızın Tedirgin İnsanı sözleri ve alıntılarını, Çağımızın Tedirgin İnsanı yazarlarını, Çağımızın Tedirgin İnsanı yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Öyle görünüyor ki, kültürel olarak belirlenmiş güçlükleri şiddetli bir şekilde hisseden kimseler -özellikle çocukluk yaşantılarında bu gibi güçlüklerin etkisini şiddetle duymuş olanlar-, bunun sonucu olarak da bu güçlüklerin içinden çıkamıyanlar ya da kişiliklerinden çok şey yitirerek çıkabilenler büyük bir olasılıkla nevrotiktirler. Onları kültürümüzün üvey çocukları olarak niteleyebiliriz.
Toplum, bireye hür olduğunu, bağımsız olduğunu, hayatına dilediği gibi biçim verebileceğini söylemektedir; «büyük hayat oyunu»nu dilediği gibi oynayabilecek, etkili ve güçlü olabiiiyorsa istediği şeylere ulaşabilecektir. Oysa gerçekte insanların çoğu için bütün bu imkânlar sınırlıdır.
Çağdaş kültür ekonomik yönden bireyler-arası yarışma ilkesine dayanmaktadır. Yalnız başına kalmış olan birey, aynı gruptan olan başka insanlarla mücadele etmek, onları geçmek ve çoğu zaman onları bir yana itmek zorundadır.
İnsanlara verebileceği her türlü mutluluğa rağmen hayat aynı zamanda kaçınılmaz acılarla doludur.
Masochistic olayları açıklayabilmek için birçok denemeler yapılmıştır. Bu denemelerin en çok dikkati çekmiş olanı Freud’un ölüm içgüdüsü ile ilgili varsayımıdır.
Kısaca söylemek gerekirse, bu varsayıma göre, insanın içinde etkin bir halde bulunan iki temel biyolojik kuvvet vardır: Hayat içgüdüsü ve ölüm içgüdüsü. İnsanın kendisini yok etme amacını güden ölüm içgüdüsü, libido ile ilgili itkilerle birleştiği zaman masochism olayına yol açmaktadır.
Nevrotik bir insan bir yandan ne kadar değersiz bir insan olduğunu tekrarlayıp dururken, bir yandan da başkalarının kendisine saygı ve hayranlık göstermesini şiddetle isteyebilecektir; aynı zamanda en ufak bir eleştiriye bile katlanamadığını açıkça belli edecektir.
Kusursuz bir insan olmak için gösterilen zorlu çaba, büyük ölçüde, beğenilmemenin her türlüsünden kaçma ihtiyacından doğmaktadır.
Bu arada, aşağılık duygularının bir insanın durumunu gerçekten sarsabileceğini, zayıflatabileceğini gözden kaçırmamalıyız; çünkü kendini küçültme eğilimleri insanın kendine olan güvenini sarsmaktadır. Bir dereceye ka dar kendine güvenme herhangi bir başarının temel şartıdır: ister salataya konulan bir sosu değiştirmek söz konusu olsun, isterse öteberi satmak, bir görüşü savunmak, yakın bir ilişki kurulabilecek biri üzerinde iyi bir etki uyandırmak söz konusu olsun, bir insanın bir dereceye kadar kendine güvenmesi gerekir.
...insan kendi malı olan, kendisiyle ilgili olan şeylerin değerini küçültür ve başkalarının sahip olduğu şeylerin gerçekten istenmeğe değer şeyler olduğu gibi bir yanılgıya kapılır. Bu konuda kendini o derece aldatabilir ki, başka birinin kendisinden üstün olduğu tek bir elverişli durum yüzünden kendini gerçekten sefil, zavallı bir halde görebilir; ama bunun dışında kalan bütün öteki şeylerde hiç de onun yerinde olmak istemeyeceğini unutabilir.
Hiç şüphesiz, hoşlandığımız kimseden bir şeyler bekleriz: Zevk ya da tatmin, bağlılık, yardım, vb. Gerekli olduğu zaman ondan bir fedakârlık da bekleriz. Bu gibi isteklerde bulunabilmek, hatta bu istekler için mücadele etmek genellikle ruh sağlığının belirtisidir.
Baskı altına alınmış bir duygunun patlayıcı niteliği son derece güçlüdür. çünkü kişilik bütününden ayrılmış olması yüzünden daha büyük, çoğu zaman akla hayale sığmayacak kadar büyük boyutlara ulaşmıştır.
Nevroz, korkular ve bu korkulara karşı başvurulan savunma mekanizmaları ve birbiriyle çatışan eğilimlere uzlaştırıcı çözüm yolları bulma denemeleri ile belirlenmiş olan ruhsal bir bozukluktur. Pratik nedenlerle, böyle bir bozukluğa ancak belli bir kültürün ortak davranış kalıbından saptığı zaman «nevroz» adını vermek uygun olacaktır.
Bir insanın sahip olduğu imkânlarla hayattaki gerçek başarıları arasındaki tutarsızlık da, aynı şekilde, yalnızca dış etkenlerden ileri gelmiş olabilir. Ama herhangi bir insan, birtakım yetenekleri olduğu ve bunların gelişmesi için elverişli ortamlar bulunduğu halde verimli olamıyorsa, bu durumda imkânlarla başarılar arasındaki tutarsız lık bir nevroz belirtisi olarak görülmelidir; ya da mutlu olabilmesi için hiçbir eksiği olmadığı halde hayatın tadını çıkaramıyorsa; ya da güzel bir kadın olduğu halde erkekler için çekici olmadığını sanıyorsa, bir nevrozla karşı karşıya bulunuyoruz demektir. Başka bir deyimle nevrotik bir insan kendini, kendi yoluna dikilen bir engel olarak görmektedir.
Eğitim görmüş olan her insan, «normal» olarak kabul edilen şeylerin değişebileceğini bir dereceye kadar bilir.
Evet niçin? Mutlu olabilmek için var olan temel şartlara rağmen bazı insanlar neden mutlu olamıyor?