İnsanlar güneş ışığına yükselişten o kadar korkabilir ki , o yükselişi torunları için tamamen imkansız hale getirmek arzusuyla, içinde doğdukları mağaranın altından derin bir çukur kazarak o çukura çekilebilir. -Spinoza
Esas olarak gülünç bulduğumuz şey alışılagelmiş olduğunu hissettiğimiz şeyden farklılıktır. Bir şeyle alay ederken uyguladığımız genel ölçütlerimizin kaynağı adetin ve alışılagelmiş olanın yönetimidir.
Esas olarak gülünç bulduğumuz şey alışılagelmiş olduğunu hissettiğimiz şeyden farklılıktır. …Bir şeyle alay ederken uyguladığımız genel ölçütlerin kaynağı âdetin ve genel alışılagelmiş olanın yönetimidir.
Hepimiz biliriz ki, çok hoş bir adamdan söz ederken, biraz yüzeye tutunuruz. Neredeyse tüm durumlarda ortaya çıkacak bazı hoş olmayan şeyleri derin bir şekilde tahlil etmeyiz.
Adalet, toplumsal erdemdir. Benim izlenimim güven diyebileceğimiz bir şeyin ima ettikleridir. Yalan söylemek ve emanet alınan şeyleri geri vermemek güveni kötüye kullanmaktır. Adaletin güvenle bir ilgisi vardır. Bu, insan toplumunun mümkün olması anlamına gelir. Hemen bir zorlukla karşılaşırız. Güveni engelleyen ya da onu tehlikeye atacak hiçbir şey yapmayalım. Peki güvenmenin kendisine ne yapmalı? Bütün insanlara güvenmeli miyiz? Bütün insanlara güvenebilir miyiz? Güvenilir olana güveniriz. Güveni hak etmeyenlere güvenmeyiz. Adalete ait tavırlarda hemen garip bir farklılaşma olur. Güveni hak edenlere, yani iyilere karşı olumlu; güveni hak etmeyenlere, yani kötülere karşı olumsuz bir tavra sahip oluruz. Bu ikilik, iyi ve kötüye karşı farklı bir tavır, adalete aittir.
Eğer genel olarak dürüstlük vesaire ile ilgili bir şey söylersek, aynaya bakıp kendimizin bu konuda nasıl bir eğilimde olduğumuzu sormak her zaman iyidir. Öz bilinç ve farkındalık, bazı şeylerin en basit işaretidir.