Din Psikolojisine Giriş
Hayati HökelekliEn Beğenilen Din Psikolojisine Giriş Gönderileri
En Beğenilen Din Psikolojisine Giriş kitaplarını, en beğenilen Din Psikolojisine Giriş sözleri ve alıntılarını, en beğenilen Din Psikolojisine Giriş yazarlarını, en beğenilen Din Psikolojisine Giriş yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Modern gelişmeler, bir taraftan dinin kurumsal ve geleneksel, otoriteye bağlı yapı ve daha çok biçimsel uygulamalarını zayıflatırken; öte yandan bireysel, bilinçli, derinlikli, manevi yönü ağır basan yeni dindarlık modellerinin gelişmesine de zemin hazırlamıştır.
Sayfa 15Kitabı okuyor
Bilginin aşırı bir artışı ve çoğalması söz konusu, ama garip bir biçimde bu bilgi artışı insanları daha bilgili kılmıyor. Aşırı bilgi, bilgilendirici fonksiyonunu neredeyse yitirmiş, çünkü bu bilgi çokluğu sağlıklı bir zihnin işleyişini neredeyse felç ediyor.
Sayfa 11Kitabı okuyor
Tanrı Tasavvurunun Oluşumu
Tanrı tasavvurlarının oluşmasında cinsiyet farklılıklarının da etkili olduğu görülmektedir. Kızlar daha çok Tanrının yakınlığını, koruyuculuğunu, sevgisini öne çıkarırken, erkekler daha çok Tanrının gücünü ve cezalandırıcılığını öne çıkarmaktadırlar (Yıldız, 2007).
Batı'lı bilim adamlarının İslam'la ilgili din çalışmaları nesnel gerçekliği ortaya çıkarmadan çok uzak, tek yönlü, bu ülkelerdeki ideolojik duruşlarca ileri düzeylerde belirlenmiş bulunmaktadır. İslam daima Avrupalılar tarafından ideolojileştirilmiştir ve Müslüman toplumların hem siyasal hem de dini yönlerinin daha insaflı, objektif ve bilimsel çalışılmasına ulaşmaya direnç de oldukça fazladır. Son yıllarda Batılı psikolog ve sosyal bilimcilerin İslam'la ilgili en temel ilgilerinin "şiddet ve terörizm" konusuyla sınırlı kalması bu yargıyı güçlendirecek niteliktedir.
Aynı dinde eğitilen insanlar bile, dinî eğitimlerinin sosyo-kültürel arka planına bağlı olarak farklı davranışlar ortaya koyabilirler. Bu yüzden sosyolojik ve psikolojik faktörler arasında ayrım yapmak kolay değildir.
“Esasen imân, psikolojik gerilimleri denge hâlinde tutan bir güven ilişkisi olarak gerçekleşir.”
Din karşıtı söylemler, dindarları dışlayıcı tavırlar, popüler kültürün kuşatıcı etkileri ile düzenlenen gündelik hayat ortamları, çoğu zaman sağlıklı bir dini kimlik oluşumunun önündeki en önemli engeldir.
Modern Din Psikolojisinin asıl kurucusu ve atası olarak W.James (1842-1910) kabul edilir. Din Psikolojisinin bağımsız bir bilim olması James'in çalışmalarına çok şey borçludur. Aslı bir konferanslar dizisinden oluşan "Dinî Tecrübenin Çeşitliliği" (The Varieties of Religious Experience: A Study in Human Nature, 1902) isimli eseri ile bu alandaki çalışmalar için büyük bir çığır açmış olup hâlen bu alanın en temel kaynağı olarak kabul edilir.
DİNDARLIK VE BENLİK SAYGISI
Bireylerin sahip oldukları Tanrı imajlarının benlik saygısı düzeylerini etkilediği görülmüştür. Bu konuda gerçekleştirilen bazı araştırmalar, "seven", "koruyan" ve "kollayan" bir Tanrı tasavvuruna sahip olanların "cezalandırıcı" ve "otoriter" bir Tanrı tasavvuruna sahip olanlara göre daha yüksek bir benlik saygısına sahip oldukları görülmüştür.
İTAAT DİNDARLIĞI
Burada birey kendi içsel yönelimlerinden daha çok toplumun beklentileri ve standartlarına sıkı sıkıya bağlı bir dini anlayış veya yaşayış tarzını benimser. Bu yolda ilerlerken inananların dikkati kendilerinden uzaktır; merkezde dini lider, grup ve kurallar vardır...
B.Ziya Egemen (1952) "İslam Din Psikolojisi" kavramını ısrarla vurgular. Günümüzde din psikolojisindeki literatürün çeşitlilik ve zenginliğine rağmen bu malzemenin birinci derecede Hristiyanlık merkezinde toplanması ve diğer dinleri ihmal etmesinde açık bir taassubun olduğunu ifade eder.
Türkiye'de Din Psikolojisi Çalışmaları
Daha yakın zamanlarda, H.Kayıklık' ın, Orta Yaş ve Yaşlılıkta Dinsel Eğilimler (Adana, 2003) konulu araştırması, gelişim kuramları çerçevesinde, 40-94 yaşları arasında 394 kişilik bir örneklem grubu üzerinde yapılan alan araştırmasına dayanmaktadır. Bu araştırmada elde edilen sonuçlara göre, yaşın artmasıyla birlikte genel dinî yaşayışta da bir artış ortaya çıkmaktadır. Öğrenim düzeyi yükseldikçe dindarlıkta da bir azalma görülmektedir. Kadınlar erkeklere kıyasla daha dindardırlar.
Dindarlıkla mutluluk arasındaki olumlu ilişki üç temel sebebe dayanarak açıklanabilir:
Dini inançların insan hayatına anlam ve güven sağlaması.
Yaşanan dini tecrübeler ve yerine getirilen dini görevlerden kaynaklanan huzur ve tatmin.
Dini grubun sağladığı sosyal destek. Yaşadıkları ortamda kendilerini yalnız hissetmeyen, başkalarından destek alan insanlar kendilerini daha mutlu hissederler.
Ona göre dinin ilk ve derin kaynağı kalptir, duygudur. Dinî duygu bir dine bağlanan bireyin zihinsel yapısını biçimlendirici en önemli etkendir.