Edebiyat Kuramları ve Eleştiri
Berna MoranEdebiyat Kuramları ve Eleştiri Gönderileri
Edebiyat Kuramları ve Eleştiri kitaplarını, Edebiyat Kuramları ve Eleştiri sözleri ve alıntılarını, Edebiyat Kuramları ve Eleştiri yazarlarını, Edebiyat Kuramları ve Eleştiri yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Bir edebiyat eseri [bu] olumlu yan etkileri açıkça ders vererek değil, çeşitli kişileri çeşitli durumlarda canlı olarak önümüze koymakla daha iyi meydana getirir. Öyleyse bir eserin yararlı yan etkileri olabilmesi için ilk önce başarılı bir sanat eseri olması şarttır.”
Sayfa 306
Tabiattaki nesnelerin taklitlerini veriyor diye sanatları hor görmemeliyiz; unutmamalıyız ki görünen nesneleri kopya etmez sanat; tabiatın kendisinin kopya ettiği idealara uzanır doğrudan doğruya... Tabiatın eksikliklerini giderir. Fidias, Zeus'un heykelini yaparken duyu dünyasından bir model kullanmadı, fakat Zeus görünür olmak isteseydi nasıl bir form alırdı diye düşündü ve bunu kavradı.
Sayfa 35
Tabiatın dünyası pirinçtendir, şairlerinki altından.
Sayfa 34
Bir yazar kinci bir adamın duygularını başarı ile dile getirdi diye kendisinin de kinci bir adam olarak bu duyguları yaşamış olması gerekmez: Kinci bir adamın psikolojisini kavraması, duygularını tasavvur edebilmesi ve bunları dile getirebilecek kadar usta olması gerekir.
Sayfa 131 - Cem Yayınevi/8. Baskı
Edebiyatın Tanımı ve Değer Ölçütleri Sorunu
Şu sonuca varıyoruz ki edebiyatın özü diye bir şey olmadığına göre böyle bir özü teşkil eden özellikleri ortaya çıkararak bunları, herkes tarafından kabul edilen ölçütler olarak kullanamıyoruz.
Sayfa 306
Edebiyatın Tanımı ve Değer Ölçütleri Sorunu
Kapalı kavramlar ancak matematik ve mantık kavramlarıdır. Üçgenin doğru ve gerçek tanımı yapılabilir, bu bir kapalı kavramdır, çünkü yeni durumlar meydana gelemez. Fakat sanatın, edebiyatın, romanın v.b. doğru ve gerçek tanımları yapılamaz, çünkü öyle yeni ve değişik eserlerle karşılaşabiliriz ki bunların taşıdıkları özellikler tanımda da değişiklik yapmamızı gerektirir.
Sayfa 304
Edebiyatın Tanımı ve Değer Ölçütleri Sorunu
Edebiyatın tanımını yapmaya kalkışanlar bütün edebiyat eserlerinin ortak özelliğini bulmak iddiasındadırlar ve deminki 'spor' örneğinde olduğu gibi bunda bir imkânsızlık vardır. Zira ortak özellik yok, eserlerin bazıları arasında benzerlik vardır sadece.
Sayfa 303
Edebiyat ve Hakikat
Yalnız kendi inançlarımızı dile getiren eserlerden zevk alabilseydik, okuyabileceğimiz edebiyat çok sınırlanırdı.
Sayfa 293
"Bir faninin öldüğüne kimse şaşmaz ve kimse düşünmez ki o da kendisini ölümden bizim kendimizi sandığımız kadar uzak sanırdı. İnsanlar, birbirlerinden uzak mesafelerle ayrılmış yıldızlar gibi, kendi hususi boşlukları içinde dönen, hepsi yalnız, hepsi mahrem ve başkalarına kapal birer dünyadır."
Sayfa 279
Tolstoy çağının üst tabakasını, temiz yüreklilikten yoksun, samimiyetini kaybetmiş, bozulmuş bir sınıf olarak görüyordu. Oysa köylü ve fakir halk temizdir, iyidir.
Sayfa 127 - Anlatımcılık II
Sanatın doğru tanımını yapabilmek için, Tolstoy'a göre, insanın yaşamında neye yaradığına, neye hizmet ettiğine bakmalıdır. Biz konuşma yoluyla düşüncelerimizi aktarırız, ama duygularımızı ancak sanat yoluyla aktarabiliriz. Bundan ötürü sanat insanlar arasında iletişim sağlayan bir araçtır ve çok önemlidir. Sanat olmasa insan hayvana benzer.
Sayfa 120 - Anlatımcılık II
Aktarımcılar ise sanatın amacını, varlığının nedenini yalnız anlatımda değil, aynı zamanda aktarımda buluyorlar. Sanatın rolü hayatımızı zenginleştirmektir. Bir insanın birey olarak kendi hayatındaki yaşantılarının, duygularının çeşitliği sınırlıdır. Ama sanat sayesinde başkalarının duygularını ve yaşantılarını paylaşır ve böylece yaşantı dünyası çok daha zenginleşmiş olur. Budur sanatın insana sağlayacağı en büyük yarar.
Sayfa 118 - Anlatımcılık II
"Insanın" diyor Tolstoy, "bir zaman duymuş olduğu bir duyguyu kendinde canlandırdıktan sonra, bu duyguyu başkalarının da aynen duyabilmesi için hareket, çizgi, renk, ses ya da sözcükler aracılığı ile onlara aktarması — sanat eylemi budur işte.
Sayfa 115 - Anlatımcılık II
Croce, Aesthetics kitabına şöyle başlar: "Bilginin iki çeşidi vardır. Ya sezgiseldir ya da mantıksal; ya imgelem (muhayyile) ile elde edilir ya da akıl ile; ya tikel olanın bilgisidir ya da evrensel olanın; ya bireysel şeyler hakkındadır ya da onlar arasındaki ilintiler hakkında, yani ya görüntüler meydana getirir ya da kavramlar.
Sayfa 108 - Anlatımcılık I