Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Osmanlıca Yazılmış İlk Göktürkçe İncelemesi, Türk Dili Derneği 1

En Eski Türk Yazısı

Necib Asım

En Eski Türk Yazısı Hakkında

En Eski Türk Yazısı konusu, istatistikler, fiyatları ve daha fazlası burada.
9/10
1 Kişi
7
Okunma
2
Beğeni
663
Görüntülenme

Hakkında

Burcu Yanıklar 1893 yılında Danimarkalı dilbilimci Vilhelm Thomsen tarafından, Rus türklük bilimcisi Vasili Radloff' un da yardımıyla çözülen Türk Alfabesi, aynı yılın 15 Aralık günü Danimarka Kopenhag Kraliyet Bilimler Akademisi' nde bilim dünyasına açıklanmıştır. Bundan 2 yıl sonra İkdam gazetesinin 1895 yılında Osmanlı'da duyurduğu bu çalışmalar, bunu izleyen 2 yıldan sonra Necib Asım tarafından 1897 yılında Osmanlıca olarak yayımlanmıştır. Kopenhag' taki ilk bildirinin özeti sayılabilecek bu yapıt, bir kitapçıktan ibaret olsa da, bizim açımızdan tarihi bir öneme sahiptir. Bugün bile Avrupa'da yayımlanan bir romanın, ülkemizde ortalama 2 yıl sonra çevirisinin yayımlandığı göz önünde bulundurulursa, o dönem için 4 yıl çok hızlı bir çeviri süresi olarak değerlendirilebilir. Bu da, Osmanlıların Göktürkçe' yi yakından izlediklerinin apaçık kanıtıdır. Necib Asım Yazıksız, o dönem elinden geldiğince çalışmaları dilimize kazandırmış, Avrupa'da olup bitenleri Anadolu topraklarında somutlaştırmıştır. Avrupalı araştırmacıların sonradan yaptıkları düzeltmeler de Necib Asım'ın yeni çalışmalarında yerini bulmuştur. Çalışmaları sıcağı sıcağına çevirdiği için pek olağandır. Bu yüzden şu an okuduğunuz bu betikde de kimi yanlışlar söz konusudur. Ancak anadilimizde yapılan ilk inceleme olması bakımından bizim için tarihi bir önemi vardır. Türk Dili Derneği olarak, hem Necib Asım Yazıksız' ın ruhunu şad etmek, hem de Osmanlıca ile Göktürkçe' nin birbirinin rakibi değil, Türkçe'nin iki ayrı evresi olduğunu ve ikisinin de birlikte incelenebileceğini göstermek adına bu çalışmayı yeniden yayımlıyoruz. Üstelik bu çalışma, ilk kez Latin harfleri ile tarafımızdan yayımlanmaktadır. Dilimize uğurlu olması dileğiyle... Türk Dili Derneği
Çevirmen:
Burcu Yanıklar
Burcu Yanıklar
Tahmini Okuma Süresi: 2 sa. 43 dk.Sayfa Sayısı: 96Basım Tarihi: 7 Ağustos 2019Yayınevi: Kutlu Yayınevi
ISBN: 9786058422940Ülke: TürkiyeDil: TürkçeFormat: Karton kapak
Reklam

Kitap İstatistikleri

Kitabın okur profili

Kadın% 45.5
Erkek% 54.5
0-12 Yaş
13-17 Yaş
18-24 Yaş
25-34 Yaş
35-44 Yaş
45-54 Yaş
55-64 Yaş
65+ Yaş

Yazar Hakkında

Necib Asım
Necib AsımYazar · 4 kitap
Necip Asım Yazıksız (d. 29 Aralık 1861 Kilis – ö. 12 Aralık 1935, İstanbul), asker, müderris, tarihçi, Türkolog , milletvekili. Türk Ocakları'nın kuruluşunda rol aldı. Çoğu küçük risalelerden oluşan 40 civarında eser yayımladı. İlk kez Türk tarihini kaleme alanlardan birisidir. Türk dilinin sadeleşmesinde büyük emek sarfetmiştir. Türkiye’de dilbilimin gelişip yerleşmesinin öncülerindendir. Bilmisel çalışmaları için Fransızca, Arapça, Uygurca ve Çağatayca öğrendi. TBMM'de III., IV., V. dönem Erzurum milletvekili olarak yer aldı. 1861 yılında Kilis’te doğdu. Babası, Balhasanoğulları diya anılan bir sipahi ailesinden Hacı Asım Bey’dir. İlk ve orta öğrenimini Kilis’te yaptı. 1875’te Şam Askeri İdadisi’nde başladığı lise öğrenimine İstanbul’daki Kuleli Askeri Lisesi’nde devam etti. Bu sırada devrin ünlü bilim adamlarından Hoca Tahsin Efendi’den çeşitli konularda dersler aldı. 1878’de Ahmet Mithat Efendi ile tanıştı ve onun teşviki ile Tercüman-ı Hakikat Gazetesi’nde fen alanında yazılar yazdı[1]. 1879’da girdiği Harbiye’den Piyade Mülazimi (Teğmen) rütbesi ile mezun oldu. Öğretmenlik Yaşamı Eğitimini tamamladıktan sonra askerî rüştiyelerde ve sonra Harbiye’de Türkçe, Fransızca ve tarih gibi dersler okuttu. Bu dönemde birçok gramer, okuma, coğrafya ve tarih kitapları yayınladı. Bu küçük okul kitaplarından başka “Medrese-i Edep”, “Medeniyete Hizmet”, “Sitler” gibi çeşitli eser ve tercümeleri, Fransızca, hatta fizik ve resim derslerine ait risaleleri basıldı. Fransız şarkiyatçı Léon Cahun’un Türk tarihi üstüne eserlerini ve Gök Bayrak (1876) adlı romanın tercüme etti. Bir yandan da Türkçülük çizgisi belirgin olan İkdam Gazetesi’nde Türk tarihi ve Türkçülük ile ilgili makaleler yayımladı. Yazdığı makalelerin şöhreti 1890’larda Avrupa’ya kadar ulaştı[1] Paris’te faaliyet gösteren “Asya Cemiyeti”’ne üye seçildi ve 1892’de çalışmalarını takdir için Şikago’da açılan sergide kendisine bir madalya takdim edildi. Bilimsel araştırma ve incelemelerini sürdürüken askeri okullardaki öğretmenlik görevi de devam eden Necim Asım, 1913’te miralay (albay) rütbesi ile emekli oldu. Darulfünun Müderrisliği II. Meşrutiyet’ten sonra İstanbul Darülfünun’nda Türk Tarihi ve Türk Dili Tarihi dersleri verdi. İstanbul Darülfünununda Türkoloji bölümünü kuran ve Türk Dili Tarihi kürsüsünün ilk profesörü kabul edilen Necip Asım, dilbilimin Türkiye’de gelişip yerleşmesinin öncülerinden birisi oldu. Türk Yurdu, Bilgi, Edebiyat Fakültesi Mecmuası, Türk Tarih Cemiyeti Mecmuası gibi birçok mecmuada makaleler yazdı, kitaplar çıkardı, çeviriler yaptı. Osmanlı Tarihi Araştırmaları Necip Asım Bey, Osmanlı Tarihi’nin yazılması ve belgelerin toplanması için Sultan Mehmet Reşat önderliğinde 27 Kasım 1909’da kurulan ve kendisine her türlü vasıtayı kullanma, arşivlerde inceleme yapma yetkisi verilen Tarih-i Osmani Encümeni’nde yer aldı. Encümen, yazacağı Osmanlı Tarihi’nin ilk cildini yazma görevini 9 Şubat 1910’daki ilk toplantısında Necip Asım ve Mehmet Arif Bey’e vermişti. İki araştırmacı, yedi yıllık çalışmadan sonra Osmanlı Tarihine ait tek cilt yayımlayabildi. Bu cilt, pozitivizme dayalı olmadığı gerekçesiyle Köprülüzade Mehmet Fuat, Akçuraoğlu Yusuf, Ahmet Refik tarafından ciddi biçimde tenkit edildi.[2] Türk Derneği Necip Asım, 1911 yılında Türk milliyetçiliğini esas alarak kurulan ilk dernek olan[2] Türk Derneği’nin kurucuları arasında yer aldı ve başkanlığına getirildi. Mehmet Arif ile birlikte yürüttüğü Osmanlı tarihi ile ilgili çalışmalarını bu derneğin tüzel kişiliği altında gerçekleştirdi. Derneğin bazı üyeleri ile birlikte 1915 yılında kurulan Asar-ı İslamiye ve Milliye Tedkik Encümeni’ne katıldı. Türkçeciler Osmanlılık düşüncesinin iyice yerleşmiş olduğu Abdülhamit devrinde Türkçü ve Türkçeci olarak belirmiş olan en kuvvetli fikir adamlarımızdandır.O günlerde Türkçeciler grubunda Ahmet Mithat Efendi ve Şemsettin Sami ile birlikte yer almıştır. Vav’lı Türk Ünvanı 1910’larda Türk kelimesinin eski harflerle nasıl yazılacağı konusunda belirsizlik sürüyordu. Necip Asım’a gelinceye kadar kelimenin yazımında “ü” sesini veren “vav” kullanılmıyordu. Necip Asım Bey, “Türk”’ü “vav” ile yazmaya başlayan kişidir. Bu suretle Türkler’den bahsedilirken kullanılan “Etrâk-i bî-idrâk” (İdraksiz, anlayışsız Türkler) ifadesinin yazılması mümkün olmaktan çıkmıstır[1]. Necip Asım Yazıksız ve onun gibi düsünen Veled Çelebi bu yüzden biraz da küçümseyici bir ifade olarak “Vav’lı Türkler” diye anılmıstır. Milletvekilliği 1927’de Erzurum milletvekili olarak TBMM’e girdi ve ölümüne kadar milletvekilliğini sürdürdü. Türk Dil Kurumu çalışmalarında yer aldı. Soyadı Kanunu çıktığında “Yazıksız” soyadını aldı. Yazılarında Başhasanoğlu ve Balkanoğlu adlarını da kullandı. Ölümü 12 Aralık 1935’te Kadıköy’deki evinde yaşamını yitirdi. Erenköy’de Sahrayıcedit mezarlığına gömüldü. Vasiyeti gereği mezar taşına “Necip Asım, Türk tarihi müellifi, 1861-1935” yazıldı[1]. Bazı eserleri - Ziya ve Hareket - Güvercin Postası - Yeni Tertipte Osmanlı Sarfı - Ev Kızı - Lügatı İlmiye ve Fenniye - Usul-İnşa - Kitap - Ural ve Altay Lisanları - Mükemmel Sarf ve Nahiv-i Osmani - En Eski Türk Yazısı: Yazarın Orhun Abideleri adlı eserinde Orhun harfleri ile ilgili bölüme kaynaklık eden küçük kitaptır. Osmanlı Türkçesinde yazılan bu eser, Burcu Yanıklar tarafından günümüz Türkçesine uyarlanmıştır. - Türk Tarihi Umumisi - Milli Aruz - İlm-i Lisan - Osmanlı Tarihi - Eski Savlar : Divânu Lügati't-Türk’te geçen 290 atasözü ve bu özellikteki diğer sözlerle bunların açıklamalarını, bazılarının bugünkü karşılıklarını bir araya getiren eserdir. - Orhon Abideleri: Necip Asım Yazıksız’ın, Orhun Abideleri hakkında, kitabeleri ilk defa okuyan Vilhelm Thomsen’in eserini esas alarak ve Şemseddin Sami’nin daha önce meydana getirdiği basılmamış Orhun Abideleri adlı eserinden yararlanarak yazdığı eserdir. - Celaleddin Harzemşah Hibetü’l-Hakayık: Necip Asım Yazıksız’ın, Ayasofya Kütüphanesinde bulduğu ve okumayı başardığı 11. Yy. şairi Yüknekli Mahmut oğlu Ahmet adlı Türk şaire ait olan Atebetü’l-Hakayık adlı eserin lehçemize tercümesidir.