Ahmet Mithat Efendi doğu ile batı çatışamsını iki farklı karakter üzerinden ele aldığı bu eserde; bir tarafta geleneklerinden uzak, batılılaşmanın yanlış ve kendi işine yarayan kısımlarını örnek alan, zengin, hoppa, bilgisiz, tembel ve züppe olan Felatun Bey’in, diğer tarafta geleneklerine bağlı, kendi özünden ödün vermeyen, çalışkan, merhametli, iyilik seven ve kötülük düşünmeyen Rakım Efendi’nin hayatlarını anlatmaktadır. Her ne kadar kitabın ismi Felatun Bey ile Rakım Efendi olsada yazar genel itibariyle örnek alınması gereken ve iyi karekter olan Rakım Efendi üzerine kitabını kurgulamıştır. Diğer karekterin ise eserinde ki şu sözleriyle “ O hoppayı bu hikayeye hiç katmamalıydık. Öyle gerekirdi ama nasılsa katmış bulunduk.” diyerek olumsuz bir örnek olduğunu göstermiştir.
