Felsefeye Başlangıç
Mehmet Emin ErişirgilEn Beğenilen Felsefeye Başlangıç Gönderileri
En Beğenilen Felsefeye Başlangıç kitaplarını, en beğenilen Felsefeye Başlangıç sözleri ve alıntılarını, en beğenilen Felsefeye Başlangıç yazarlarını, en beğenilen Felsefeye Başlangıç yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Oneriler
Yapmaktan en hoşlandığın şey kendi eylem gücünü artırmak ya da bireyin eylem gücünün kendisine devredildikleri aktörlerin girişimini boşa çıkararak bireyin kendi eylem gücünün farkına varmasını sağlamak olsun. Eylemler anlaşılabilmeni sağlıyor ise sözleri boşuna harcama. Eylem söz konusu olduğunda doğruluk ikinci planda kalmalıdır.
Elbette bir felsefe diploması almak için herhangi bir üniversitenin felsefe bölümünde dört yıl okumak yeterlidir ancak filozof olmak için “orjinal tek bir düşünce” yeter. Felsefe insanın yaşamıdır. Bir çocuk felsefe yapmak için bir yaşlının olduğundan daha küçük değildir. Düşüncenin yaşı değil, derinliği ve kuşatıcılığı vardır. Bu derinlik, karmaşık ve anlaşılmaz olmak değildir. Albert Camus’nün ve Aydınlanma düşünürlerinin benimsediği gibi filozofların zaman zaman derdi sade ve basit olmak da olmuştur. Açık bir görüş ve hangi temeller üstünde yaşadığını ve düşündüğünü görmek ise hemen hemen her düşünürün temel çabası olmuştur. Bir kimseyi, olduğu haliyle göstermek ya da ona, yapmak zorunda olduğu şeyi söylemek teşekkür edilecek ya da itiraz edilecek bir şey değildir. Hepimiz bir balığın yüzdüğünü, bir duvarın bir şeyi engellediğini, bir patetesin kızardığını apaçık biliyoruz. İşte bunun gibi bir felsefecinin okuyan, düşünen soru soran, araştıran ve yazan bir kimse olduğunu biliyoruz. Bir düşünür gizem hakkında düşünür ancak bu düşünür kendi yaşamını olduğundan daha gizemli hale getiremez.
Felsefenin malzemesi kavramlardır. Kavramların anlamını en doğru şekilde kavramak için onların yazıldığı dili bilmek gerekir. Günümüzde insanlık hafızasının bir kuşaktan diğerine aktarıldığı ve bu hafızanın her detayının saklandığı en yaygın dil İngilizcedir. İngilizce “yabancı dil” değildir artık, çünkü İngilizce’nin “yabancı” olduğu bir yer kalmadı. İngilizce global dünyanın anadilidir. O nedenle içinde yaşadığımız çağda İngilizceye hakim olmak felsefeye başlamak isteyen herkesin öncelikle edinmesi gereken kozmopolit bir yetenektir. Kısaca, İngilizce bugün dünyadaki geçerli iletişim dilidir.
Hayattaki en zor ve en güçlük hissettiren düşünce bir insana nelerden sorumlu olacağını düşündürüp, onu bu yönde eyleme geçirmektir. İnsanlar boş zaman sahibi olduklarını ve bu boş zamanlarda “özgür” olduklarını düşünürler, böylece “özgürlük” üzerine düşünmeye ihtiyaç duymazlar, bu keyifli zamanlarda “özgürlük”ten söz edene de katlanamazlar. “Özgürlük”ün ne demek olduğu hakkındaki cevap arayışı nelerden yoksun olduğumuzun düşünülmesiyle şiddetlendirilebilir. Özgürlüğün ne demek olduğu nihai bir şekilde hemen cevaplanmasa da şu bulunduğumuz hale nasıl geldiğimizin haritası “özgürlük” kavramı kılavuzluğunda tesbit edilebilir.
Okumayı sevmek ruhu anlama çabasından kaynaklanır. Örneğin psikoloji ilgi çekicidir, çünkü insanların duygu ve düşünce dünyalarına onları rahatsız etmeden, sessizce ve görünmeden girebilmenin yollarını bulabileceğinizi düşünürsünüz. Sadece bu nedenle bile kitap okumaya ve okuduklarınızı anlatmaya değer. Başkalarına da bunları okumalarını önerin,
Felsefeye başlayan bir kimse öncelikle hangi yapıtları okumalıdır?
Felsefeye yeni başlayan kimseler olarak öncelikle, bu kitapçığın ön kapağında resimlerini gördüğünüz18 felsefenin iki büyük hocası olan Platon ve Aristoteles’in yapıtlarını okumalısınız. Lütfen hemen bugün ya da yarın Platon’un diyaloglar şeklinde yazılmış yapıtlarını edinin ve öncelikle Theaitetos, Sempozyum, Sokrates’in Savunması, Sofist, Menon, Protagoras diyaloglarını ve Devlet kitabını okuyun. Ardından felsefe tarihinin ilk sistematik yapıtı olarak kabul edebileceğimiz Aristoteles’in Metafizik ve Nikhomakhos’a Etik adlı kitaplarını edinerek arşivinize ekleyin. İlk ders kitaplarınız bunlar olmalıdır.
Agathon: “Sokrates, benim yanıma uzan, uzan da eşiklerde erdiğin hikmeti ben de edineyim sana dokunarak. [...]” (s.33), “Sokrates oturmuş ve “ah ne hoş olurdu Agathon” demiş, “tıpkı bir yapağıyla daha dolu bir kaptan daha boş bir kaba akan su gibi, birbirimize dokunmakla daha dolumuzdan daha boşumuza akan bir şey olsaydı hikmet.” ” s.35, prg. 175d,e. Platon (2007) Symposion, Grekçeden çeviren Eyüp Çoraklı, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
Felsefenin işi onu yapmaya çalışanların beklentilerine uygun “iyi” bir şey sunmak değildir. Düşünce dünyasından bihaber şu anki zihinsel güçlerinizin birikimiyle karşılaştığınız şeyleri ölçmek için dayandığınız “iyilik” kavramınızın ne kadar kötü bir durumda olduğunu zamanla büyük bir şaşkınlık içinde öğreneceksiniz. Felsefenin içine girdikçe iyilikleriniz değil kötülükleriniz çoğalacak. Zamanla dünyanın, tarihin ve tüm iktidar güçlerinin üzerinize doğru geldiği ve çoğunluk tarafından pek de tercih edilmeyecek bir konuma yerleşeceksiniz. Gerçektende bu saydığım güçlere karşı olmayan ve onunla uyumlu geçinen tek bir filozof bulmak çok zordur.
Entelektüel hayata küçük bir not defteri ya da günlük tutarak girmeye başlayıp, kendi düşünce dünyanızı oluşturabilirsiniz. Bu konuda kendinize söz verin ve hemen yarın bunu yapmaya başlayın ya da bugün. İnsanların çoğunluğunun hayatı, bu hayatın gerisinde bırakılmış bir leke olarak kalıyor görünüyor. İnsanlığa bir şey bırakmak bir hayal olabilir. Eğer bunu yapamıyorsak insanlığı meşgul etmemek gerekir. Ya bir şey bırakmak, ve bunu kimseye zarar vermeyen bir hırsla başarmaya çalışmak gerekir ya da hiçbir iz bırakmadan çekip gitmek. Eğer insanlıkla ilgili dertleriniz var ise bunlar yapabileceğiniz şeyler olabilir.