Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Teolojik ve Felsefi bir Değerlendirme

Fideizm Nedir?

Osman Murat Deniz

Fideizm Nedir? Gönderileri

Fideizm Nedir? kitaplarını, Fideizm Nedir? sözleri ve alıntılarını, Fideizm Nedir? yazarlarını, Fideizm Nedir? yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Akılla temellendirilemediği için "imanın sırları" olarak adlandırılan birtakım inanç esaslarının varlığı, pek çok Hristiyan düşünürü fideist bir iman anlayışını benimsemeye itmiştir. Batı'daki algılanış biçimiyle fideizme paralel bir olguyu İslam düşüncesinde bulmak mümkün görünmemektedir. Bundan dolayı İslam'da bir Tertullian ya da Kierkegaard yaklaşımları ile mukayese edilebilir teolojik ve felsefi bir zemine dayandırılmış radikal/katı fideist yaklaşımlara rastlanmaz.
Rasyonalizmin epistemik bakış açısındaki katı tutumuna karşı alınan tepkisel tavır da, kişiyi fideizme götüren epistemolojik nedenlere kaynaklık etmektedir. Bu bağlamda, fideistlerin iddia ettiği gibi, doğal teolojiye ve akla müracaat etmenin kişiyi agnostisizme ya da deizme götüreceği düşüncesi tutarlı gözükmemektedir. Bununla birlikte, ılımlı fideizm çatısı altında doğal teolojiyi reddeden, fakat herhangi bir şekilde akıl ile imanın çatıştığını varsaymayan bir düşünceyi savunanlar da vardır. Bu düşünce de eleştirel bir değerlendirmeyi gerektirmektedir.
Reklam
Metafiziğin konusuna giren sorunları akla başvurarak bir karara bağlama yönünde atılacak her türlü adım, bizi hakikate yaklaştırmak bir yana, can sıkıntısını ve ümitsizliği beslemekten öte bir işe yaramayacaktır.
Sayfa 202Kitabı okudu
Kierkegaard’a göre var olan birey, aynı zamanda iki yerde bulunamaz. Dolayısıyla hem özne hem nesne olamaz. “Aynı zamanda aynı yerde olmaya yakınlaştığında, tutkuludur demektir. Fakat tutku sadece bir anlıktır ve tutku öznelliğin doruk noktasıdır.”
Sayfa 192Kitabı okudu
James, iki hipotez arasında bir karara varmayı, bir tercih olarak isimlendirir. Tercihler, (1) canlı ya da cansız, (2) zorunlu ya da kaçınılabilir, (3) önemli ya da önemsiz, olabilirler. Bu noktada hipotezinin merkezine gerçek tercih (genuine option) kavramını yerleştirir. James, gerçek tercihi, canlı, zorunlu ve önemli alternatif inançlar arasında seçimde bulunmak olarak tarif eder.
Sayfa 188Kitabı okudu
Kierkegaard'a göre sıçrama gereklidir; çünkü Hristiyan imanı, insan aklının mantıksal olarak çelişkili bulduğu enkarnasyonun gerçekliğine inanılmasını ister. Dolayısıyla, kişinin saçma olduğunu bildiği şeye inanma noktasına gelebilmeyi başarması gerekir.
Sayfa 179Kitabı okudu
Reklam
Kierkegaard'ın bir iman sıçrayışını zorunlu gören iman anlayışını dikkate aldığımızda, iman ile irade arasında kurduğu ilişkinin yönünü belirleyen etkenin Hristiyanlığın özünden kaynaklandığını görmek şaşırtıcı değildir.
Sayfa 179Kitabı okudu
Matematiğin doğruları, hiçbir şekilde isteğime veya nedeni olmayan bir kararıma bağlı değildir. Şüphesiz bir teoremin geçerliliği, bir aksiyomlar sistemine dayanır. Ama bu sistemin içinde henüz kanıtlanmamış doğruluğu temellendiren şey, mantıksal bakımdan düzgün bir biçimde gerçekleştirilen bir tümdengelimdir.
Sayfa 178Kitabı okudu
inançlarımız, kaynaklarını sadece eğilimlerimizde ya da tutkularımızda bulmaktaysalar ve aklın denetimindeki kanıtlara dayanan bir temele sahip değilseler, yanlış olma ihtimalleri çok yüksektir.
Sayfa 178Kitabı okudu
Fideizmin aklın karşısına iradeyi yerleştirmesi, eğer imanın talep ettiği kesin karar ve teslimiyet sağlanacaksa, neye inandığının değil, nasıl inandığının daha önemli olduğunu iddia eden anlayışının bir uzantısı olarak görülebilir.
Sayfa 177Kitabı okudu
30 öğeden 1 ile 10 arasındakiler gösteriliyor.