Tarihçi İlber Ortaylı’nın önerdiği Cumhuriyet dönemimize ışık tutacak Sovyet General Frunze’nin Türkiye Anıları kitabı, Frunze’nun Kasım 1921 ile Ocak 1922 yılları arasında Türkiye’ye yapmış olduğu diplomatik ziyaretinde kaleme aldığı Türkiye hakkındaki notlarıdır.
Batum özerinden Trabzon’a sonrasında Trabzon’dan gemi ile Samsun’a, daha sonra ise Samsun’dan Ankara’ya uzun bir kara yolculuğu yapar. Gözlem yapmak için bu yolculuklarda gidiş ve dönüşte farklı güzergahları tercih eder. Anadolu’nun içler acısı halini kaleme alır.
Yabancı bir diplomatın gözünden savaş yorgunu ülkemizde yolculuk boyunca uğradıkları köylerde, kasabalarda halkla sohbet eder, gözlemler yapar, yaşantılarını inceler. Samsun-Merzifon yöresindeki Rumların, İstanbul ve Yunanistan’dan gelen subaylar tarafından örgütlenip isyan çıkarması yöredeki Müslüman ve Hıristiyan halkların savaş ortamındaki gerek sefil hayatları gerekse karşılıklı cinayetlerle perişanlıklarını anlatır. Savaşın acımasız yükünü kadınların ve çocukların çektiğini tüm çıplaklığı ile dile getirir Frunze. Savaş sonrasında Yunanistan ile yapılan mübadele değişimine sebep olacak olaylardan biride Samsun yöresindeki Rum ayaklanmasıdır.
Devletin düzen kurmaya çalışması, 12 yıl savaşan toplumun savaştan yılgınlığı, Mustafa Kemal’in mücadeleye başlaması ile insanlardaki umudun artması, Sovyetler ile kurulan diplomatik ilişkilerin yöre halkında oluşturduğu umutları da görürüz kitapta.
Ülkemizin kuruluş sürecini, yokluk içindeki halkın nasıl mücadele ettiğini daha iyi anlamak ve Ülkemiz kuruluş değerlerine saygı duymak adına okunası bir kitap.
İlber Ortaylı nın önsozünü yazip onerdiği bir eser. Milli Mucadele'nin en çetin zamanlarında Ukrayna asıllı Rus generalin Trabzon-Samsun üzerinden Ankara'ya yaptığı seyahati anlatıyor. Yerli Rumların cikardiğı isyana denk gelen bu seyahatite Rus general yolda gördüklerini ve memleketin ahvalini anlatiyor. Yokluk, yoksulluk, aci ve yrajedinin her türlüsünün hüküm sürdüğü Anadolu topraklarinin ve insanlarının ne büyük zorluklara şahit olduğunu bir yabancı gözüyle tarafsızca anlatılıyor. Keyifli okumalar...
