Garibname
Aşık PaşaGaribname Sözleri ve Alıntıları
Garibname sözleri ve alıntılarını, Garibname kitap alıntılarını, Garibname en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Dünya mülkünden kazandıklarını; hakkın ve batılın, doğru ve yanlışın ne olduğunu bilmeye çalış. Dünyada bunu bilmeyen ve asıl maksada ulaşamayan, yarın ahirette muradına eremeyecek ve cemalullahı da göremeyecektir.
Bu dünyada kör olan, ahirette de kördür, üstelik iyice şaşırmıştır (İsra 72). Bu sözden kendini anlamalısın; eğer arifsen de ne olduğunu bilmelisin. Sen kendini bildiysen Hakk'ı da bildin demektir. Gerçekte ilmin aslı o sendedir, gayret et de bir oku.
Sayfa 73Kitabı okuyacak
Hâlini bilmeyen ve kendini sorgulamayan, insan suretinde de olsa hayvandır.
Sayfa 112Kitabı okuyor
Asıl hüner, insanın kendini bilip haddi aşmamasıdır; asıl günah da kendi hâlini bilmemesidir. Kim kendini bilirse Hakk'ı da bilir ve o böylece Allah'ı bulur; kim kendini bilirse Rabbini bilir.
Sayfa 78Kitabı okuyor
İnsanın kendi işini ve hâlini bilmesi ne güzeldir. Bütün işlere vâkıf olup anlasa, arif olup da bu sözü görse ve bu sözün manasının nereden geldiğini, aslının ne olduğunu ve kaynağını bir bilse... Görmekten maksat, bilmektir, bilmek ise insanın kendisine gelmesidir. Bu sözün anlamını bilmek istersen gözünü açıp aklını başına topla.
Dünyada bu yaratılanları gör ve ona göre ibret al. Varlıklardan ibret alanların gönlünde hikmet kaynayıp yeşerir. Şimdi bu manadan birkaç cevap gören sayısız sevap alır. Mananın sözünü can kulağı duyar, mana ve hıkmetin yüzünü de ancak can gözü görebilir. Aslında bu manayı hissettirmeyen ve gönlü Allah aşkına uydurmayan nefistir. Allah'ım, nefsin isteklerini bırakıp aşka uymayı herkese nasip et.
Sayfa 110Kitabı okuyacak
Gözünü aç! Ömür, bir yel gibi esti; geçip giden günler bir daha geri gelmez. Allah seni niçin bu dünyaya gönderdi, ömrünü boşa mı harca, dedi. Buraya gelişin kulluk içindi, sen bütün aklını ve canını dünyaya değiştin. Bütün bunlar önüne çıkıp ameller açıldığında insanlar, utancından kaçacak yer arar. Bunun derdini şimdiden çekmeli, yola çıkanın azığını yanına alması ve hazırlığını yapması lâzım.
İyilikle bakan bütün kusurları örter,
Öfkeyle bakansa bütün kusurları ortalığa saçar.
Sayfa 12Kitabı okuyor
Söz, güzellik ve sevinç verirken gönülleri de yıkabilir. İtibar kazananlar ve seçilenler, söz ile seçildiler. Söz güneştir, mânâsı da Tanrı'nın ışığı; bu yüzden gönülleri neşelendirir. Güneş, bu can göğünde durmadan döner; bazen doğup görünür, bazen de batıp kaybolur. O, ağız denen doğudan doğar, nefes burcundan göğe yükselir. Sohbet mülkünü aydınlatıp sonra da kulak denen garptan batar. Ses menzilinde seyreder; nereden gelip nereye gittiğini bir gözet; bir anda yine dolaşıp gelir.
Kendindeki bu nakşı okuyan, mesleğin sırlarını öğrenir ve anlayan da ince ve zariftir. Açıkçası kendi nefsini bilmeyen; bu hikmet ve mânâlardan mahrum kalmıştır. Kendini okuyarak anlayıp bilen kimsenin yerde ve göktekiler önünde açıkça görünür. Kendini bilen Rabbini bilmiş demektir, kendine gelen de Allah'ı bulmuştur.
Aşık, kendini bilenlerin yolunda toprak olup yüzünü sür ve canını ver. Bunların toprağı, iksirdir, hangi varlığa dokunurlarsa altın eylerler. Allah'ım, bizi o eşikten ayırma.
Sayfa 111Kitabı okuyacak
Allah, âlemi yarattığı gibi vücudu da toprak ve sudan yaptı. O her işin temelini ikiden eyledi, âlemdeki cisimler ve adları bunu gösterir. Dünyada o ikiden ne varsa, bir örneğini de sende yaratmıştır. Her birinin nasıl olduğunu bu hikâyeyle anla.
Dünyada gök var ise sende de gönül vardır; sen de gök gibi geniş ol. Dünyada yer, sende de vücut var; sen de yer gibi secdede ol. Dünyada gündüz var ise sende marifet ve ehliyet; geceye karşılık da bilgisizlik; arş var ise sende can ve gönül; ferşe karşılık da su ve toprak vardır. Dünyanın yazına karşılık sende safa, gönül hoşluğu; kışın yerine ise cefa ve eziyet vardır. Dünyadaki kuru ve yaş, sayısız nimetin canı gökten gelir, vücudu ise yerden çıkar. Sendeki ilim ve marifet nereden gelmektedir? Onun harfi gönülden manası da candandır. Dünyada bir zaman gelir, güneş doğar; öyle bir vakit olur, bu defa yağmur yağar. Sendeki sevincin oluşması güneşe; kaygı ve keder ise gözyaşı ve buluta benzer.
Sayfa 72Kitabı okuyacak
Bu hikmette Allah'ın lütfunu söyleyeceğim. Sözü anlayan, ilgilenendir, güzel yüzü de gören sevebilir. Görmeyen için güzel ve çirkin aynıdır, bilmeyene ise cehennem ve cennet yoktur. Anlayan; görüp ve bilen kimsedir, bu sözü de ancak ilgilenen anlar.
Tanrı'nın rahmetini hatırlayıp verdiği nimetlere şükredelim. Esirgemediği rahmeti devamlı gökten yağmakta ve sınırsız nimetleri de yerden bitmektedir. Her türlü nimetleri o bitirir ve bütün canlılara ulaştırıp besler. Her vücutta bu kadar organa da nice sayısız nimetler verir.
Kulağa güzel sesleri sofra yaptı, göze de güzelliklerİle ziyafet çekti. Ağza yedirdiği nimetler, çeşitlidir, dima- ğa da sayısız lezzetler tattırmıştır. Gönülde gizlenenleri de alnına bakıp görmelisin. Aklın ürettiklerine ve devlet olan bahtın da yerine getirdiği hükümlere dikkat et. Nefesle göğe yükselen duaları, bu iyilik ve ihsanları, kim nasıl övebilir? Daha bunlar gibi yarattığı sayısız nimetler için Allah, zikredilir. Eğer değerini verirsen hepsini elde edersin.
Sayfa 99Kitabı okuyacak