Sözler ve Alıntılar
"Yeraltı Adamı"nın benliği ben ve diğerleri arasında kalıyor.
Sayfa 18
Dostoyevski’nin, cezasını çekmek üzere gönderildiği Sibirya’daki kamptan gözlemler içeren "Ölüler Evinden Notlar", Çarlık Rusyası’nın gerçek yüzünü ve tüm yurttaşlarına yaşattığı adaletsizliği aktarıyor. Dostoyevski, mahkûmları psikolojik tahlilleri, bakış açısı ve çarpıcı yorumlarıyla ele alarak, bir bilim insanı tavrıyla izliyor.
Sayfa 29 - Dostoyevski'nin 'ölüler evi'
Konu Dostoyevski olunca, aceleyle kesin bir karara varmanın riskler taşıdığı ince bir çizgi var gibi görünüyor. Aslına bakılırsa, düşünürler konusunda açıklamaya direnen egzantrik tutumlara ılımlı yaklaşmakta hiçbir sakınca yok. Düşünür bazen bir aracı olur düşünce sevgisine, kişi düşünürü sevdiğini düşünürken düşünceyi sevmiş olur. Hegel’in aklın kurnazlığı dediği şeyin en hoş formlarından biri olabilir bu. Diğer yandan, bir okur için Aristoteles’in trajediye özgü olduğunu söylediği, anagnorisis, bir tanıma anı da var sanki: Yakından uzağa, kendinde’den kendi için’e. Öyle sanıyorum ki, bu kritik andan geçmeyen bir okur, yazarını tam olarak tanıyamaz. Kaybetmekten endişe duyduğu bir nesneyle iş görür, endişe düzeyi arttıkça hırçınlaşır.
Sayfa 14 - Sonsöz: Sevgi ve Tanıma
Korkulan şey ne kadar uzakta hayal edilirse o kadar rahatsız edici olmaktan uzaklaşıyor...
Sayfa 35
"Canın sıkılmasın diye ne kadar çok şey yaparsan o kadar çok canın sıkılacaktır."
Sayfa 43
Yeraltı İnsanı kendi içinde o kadar boğulmuştur ki devamlı hata yapıp, sonra onun suçluluğunu duymaktan, kendisini onaylatma çabasından ne kendisine ne de başka bir şeye dair değişim başlatamayacak hâle gelmiştir, eleştirel baktığını düşünebileceğimiz toplumla olan derdi aslında onun gözetimiyle, yaşamını belirlemesiyle değil, onun tarafından kabul görmemesiyle ilişkilidir. Bu keşmekeşte sıkışıp kalır, eleştirdiği şeyden kaçamaz tam tersine o olma arzusunu sonuna kadar hisseder.
Sayfa 21
Yeraltı Adamı kendi dışında kalana, başkasına dair olana yabancılaşmıştır, -“‘Bana çay içmek mi istersin, yoksa dünyanın batmasını mı?’ diye sorsalar, hemen ‘Dünyanın batmasını isterim!’”- kendi düşeceği durumların üzerine düşüne düşüne kaybolmuştur.
Sayfa 21