Gramsci ve Felsefe
Jacques TexierGramsci ve Felsefe Gönderileri
Gramsci ve Felsefe kitaplarını, Gramsci ve Felsefe sözleri ve alıntılarını, Gramsci ve Felsefe yazarlarını, Gramsci ve Felsefe yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.J.B. Vico
Bu filozofun yapıtına iki temel fikir egemendir: birincisi, insanın kendi öz tarihinin yapıcısı olduğu fikri, ikincisi de insanın gerçekten ancak yaptığı şeyi bildiği fikri. Bundan, mantıksal olarak, insanın ancak kendi öztarihini "kavranabilir" duruma getirebileceği sonucu çıkar (t.2, p.38; O.C., p. 62). Doğayı, ancak onu yaratmış bulunan Tanrı bilebilir. Kapital'de, Marx, işte bu öncüye saygı gösterir. Kendi görüşlerini Darwin'inkilerle ve türlerin tarihini toplumsal kuruluşların tarihiyle karşılaştıran Marx, toplumsal kuruluşların tarihinden söz ederek, şöyle yazar: "Ve, Vico'nun dediği gibi, insan tarihiyle doğal tarih, birini bizim yapmamız, öbürünü yapmamamızla ayrıldıklarına göre, insan tarihini yazmak daha kolay olmayacak mıdır?"10
Yeni bilim (1744) adlı yapıtın yazarı, Napolili filozof J.B. Vico,10. 10 Le Capital, Livre I, t.2, p. 59 (Türkçe bir çevirisi için, bkz.: Karl Marx, "Kapital", Sol Yayınları, Ankara, 1978, c. I, s. 387, not 4.)
İnsanın kendi üzerindeki bilinci artık evrensel ama soyut bir "düşünüyorum" değildir.
Düşünüm, insanın derece derece kendi üzerine edindiği bilgi demektir. Felsefe, insanın kendinin bilincidir.*
* Öyleyse, bu nedenle, insanın kendi olmayan şey üzerine, yaratmadığı şey üzerine bilinci; özyaratım süreci ya da tarihin çıkış noktası ya da öngerekirliği olarak Varlık bilincidir de
Hegel bize her şeyde Sonucu ona götüren (ve onu "oluşturan") gelişmeden ayırmamayı öğretmişti. Felsefel girişim de düşünümsel uğrak üzerinde durmak, Tin'in Görüngübilimi'nin bu büyük düşüncesini kavramakta yardımcı olabilir. Ama, insanın ve dünyasının aynı zamanda hem özüretimi (auto-production) ve hem de özbilinci (auto consience), yani Gerçekliğin "yaratılış" ve bilgisi olan Sonucu unutmak mı gerekir? Düşünümsel ilerlemenin Heidegger'in sözünü ettiği o "hiçbir yere götürmeyen yollar" dan mı yapılması gerekir?
Ütopyaların değeri, işte böyle açıklanır. Felsefe ile tarihin, ya da ussal düşünce ile gerçeğin -tamamlanmış bir durum olarak değil, ama ara vermeden gerçekleşen bir süreç olarak anlaşılması gereken - bu özdeşliği (t.2, p.39; O.C., p. 62)*, Gramsci'nin, Marksizmin felsefesinin "saltık tarihselcilik" olduğu yolundaki olumlamasını
*A.Gramsci'nin italya'da Einaudi'de yayımlanan yapıtlarına (11 cilt) ve Gilbert Moget ile Armand Monjo tarafından çevriler (Editions Sociales) OEuvres choisies'lerine (Seçme Yapıtlar) göndermede bulunuyoruz.
Birbirimizi anlamak istiyorsak
Önce sözcükler üzerinde anlaşmak gerektiği doğrudur...
Sayfa 80Kitabı okudu