Hafız Divanı

Ferhat İle Şirin

“Ferhat, Şirin adlı kızın âşıkıdır. Erkek evlat bırakmadan ölen bir hükümdarın yerine Banu adlı bir kızı geçiyor. Bu kızın, kız kardeşinin adı Şirin’dir. Banu, Şirin’e bir köşk yaptırıyor. Köşkü Bihzad adlı bir ressam, güzel resimlerle süslüyor. Bihzad’ın Ferhat adlı bir oğlu var. Bu da babasıyla çalışırken Banu, Ferhat’a âşık oluyor, Ferhat da

devamını oku

Divanasigi

Kıraat İlmi nedir ?

“Kuran’ın yedi türlü okunuşu vardır. Bu okunuşlara “Kıraati seb’a - Yedi okunuş” denir. Mâna bozulmamak üzere bu çeşitli okunuştan bahseden bilgiye “Kıraat ilmi - Okuyuş bilgisi” denir. Kıraat bilgisinin yedi imamı vardır. Bu suretle bu yedi kıraat on dört rivayetle bize kadar gelmiştir.”

Reklam

Divanasigi

Zühal/Mitolojide Zaman Tanrısı

“Zühal gökle yerin oğludur. Mitolojide zaman tanrısıdır ve ekimi, biçimi korur. Rengi siyaha bakar boz yeşildir. Tabiatı sevdavi, mizacı soğuk ve kurudur. Seneye hâkim olunca soğuk çoğalır, sıcak memleketlerde bile hararet azalır. Bu bakımdan nahsı ekber, büyük hayırsız ve yomsuz yıldızdır. Yalnız gündüzün tabiatı hararet olduğundan ve hararet de soğukluğu giderdiğinden gündüz kutsuz ve yomsuz sayılmaz. Zühal, birinci iklime hâkimdir. Sanatkârlarla dar geçimli adamların ve padişah mensuplarının yıldızı Zühal’dir. Yunanlılar, Zühal’i yarı beline kadar göğsü açık, yalnız arkasıyla başının ön tarafı kapalı bir yaşlı adam şeklinde tasvir ederlerdi. Elinde kâh bir üzüm bıçağı, kâh orak bulunurdu. Şarkta sağ elinde bir insan kafası tutan, sol eliyle bir insan avucunu tutmuş bulunan bir yaşlı adam, yahut beyaz ata binmiş, sağ elinde bir kılıç olan bir adam şeklinde tasvir edilir.”

Divanasigi

Abıhayat/Bengisu

“Abıhayat, Türkçe’de Bengisu denen ve içenin kıyamete kadar yaşayacağı bir sudur. Buna “Abıhayvan” ve “Abızindeganî” de derler. Güya İskender, bir memlekete varınca oralılar, ileride bir deniz olduğunu, deniz geçilince karanlıklar ülkesine girileceğini ve bu suyun, karanlıklar ülkesinde bulunduğunu haber vermişler. Hızır Peygamber ve İlyas Peygamber de İskender’le berabermiş. Bengisu’yu aramaya giderlerken karanlıklar ülkesine gelmişler. İskender’de karanlıkları aydınlatan iki mücevher varmış, birisini Hızır’a vermiş. Suya hangisi rastlarsa, öbürüne haber vermek şartıyla ayrı ayrı yollardan o ülkeye dalmışlar. Hızır’la İlyas, bir hayli gidip yorulmuşlar. Bir yerde oturup yanlarında bulunan pişmiş balığı yemek istemişler. Hızır, yemekten önce o civarda bulunan bir suda ellerini yıkamış. Elinden bir damla su balığa damlamış. Balık, hemen canlanıp sıçrayarak suya atılmış. Hızır, abıhayatın bu su olduğunu anlamış, İlyas’la beraber kana kana bu sudan içmiş. Fakat ikisine de İskender’e haber vermemeleri emredilmiş, onlar da haber vermemişler. Bir rivayete göre de İskender, karanlıklar ovasına girmeye korkmuş ve abıhayattan mahrum kalmış. Hızır’la İlyas, ebedi hayata erişmişler. İlyas denizde, Hızır karada zorda kalanlara yardım eder.”

Divanasigi

Nergis çiçeği

“Nergis, Yunanca Narsis diye anılır. Mitolojide bir ırmakla bir perinin oğludur. Bu delikanlıya insanlar da âşıktır, periler de. Ses adlı peri de buna âşık olmuş, bu aşk yüzünden ölerek taşa dönmüş ve yalnız sesi kalmıştır. Kızlar aşktan anlamayan bu delikanlıyı mabutlara şikâyet ederler. Mabutlar da şu cezayı verirler: Bir gün Narsis, bir ırmakta kendisinin aksini görerek âşık olur, kendi aksine dalar gider. Bir aralık aksini kucaklamak için ırmağa eğilir ve muvazenesini kaybedip düşer, boğulur. Vücudundan bir çiçek peyda olur ki, bu çiçek tıpkı bir göze benzer ve bütün güzellikleri seyredip durur. Edebiyatta Nergis’in göze benzetilmesi, bu hikâyenin tesiriyledir.”

Divanasigi

Halvet nedir ?

“Halvet, yalnızlık mânasına gelir. Tarikatta halveti esas tutanlar, dervişi dar bir yere koyarlar. Derviş orada kırk gün, her gün biraz daha az yemek şartıyla riyazata girmiş olur. Aynı zamanda az uyur ve ibadette bulunur. Bu kırk günlük halvete Arapça’da ve İran dilinde kırk ve kırk günlük müddet mânasına gelen “erbain” ve “çile - çihle” de denir.”