Hamsiname Gönderileri
Hamsiname kitaplarını, Hamsiname sözleri ve alıntılarını, Hamsiname yazarlarını, Hamsiname yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.HAMSİ
Peki, bu canlı ile alâkalı eski kaynaklarımızda nasıl bilgiler var, kültürü kitaplara nasıl yansımış, hakikaten o dönemin yazarları da onu balıkla nitelemekten imtina etmişler midir? Gelin birlikte bakalım. Önce Hammâmizâde Mehmed İhsan Efendi’nin (1885-1948) 1928 yılında yayımlanmış 
Hamsiname sinden yola çıkalım. İhsan Efendi, hamsinin yaşadığı coğrafyaya, özelliklerine, isimlendirmesine, kültür ve edebiyata yansımasına, aynı zamanda oluşturduğu kültüre de eserinde yer vermiş.
Yedikıta Dergisi - Sayı 187 (Mart 24)
Bir fakirin bir iki küp hamsisi medfun ise,
Şüphesiz Karun'dan âlâ servet ve sâmânı vardır.
medfun:gömülmüş, sâmân:zenginlik
Sayfa 34 - PhoenixKitabı okudu
Simitin hamsiyi İstanbullu sırma çöreğe
Vaz ederken, kadrine bir başka bürhan istemez.
Bürhan:delil, ispat
Sayfa 34 - PhoenixKitabı okudu
Hamsinin Satış ve Nakliyesi
Almayan olursa çeker ah u vah,
Büyük bayram eder alan mübarek.
Sayfa 34 - PhoenixKitabı okudu
Gıdada, Sağlıkta Yemek ve İlaç Olarak Hamsi
Her evin olsa da on beş sakası,
Sönmez midelerde yanan mübarek.
Saka:su taşıyan kimseler, sucu
Sayfa 51 - PhoenixKitabı okudu
Gıdada, Sağlıkta Yemek ve İlaç Olarak Hamsi
Suyuna aldanmamak lazımdır. Ancak turpla birlikte yendiğinde o kadar da su içilmediği tecrübe edilmiştir. Hamsinin midelerdeki bu zararlı hayatını öldürmek için üstüne tatlı bir içecek almak Trabzon'ca eskiden adet haline gelmişti. Mesela Görele kazası taraflarında üzümden yapılan ve adına "nardenk" denilen şerbetten içilirdi. Eskiler kitaplarında böyle bir içeceğe mahikeş* derler.
*balık öldüren
Sayfa 51 - PhoenixKitabı okudu
Gıdada, Sağlıkta Yemek ve İlaç Olarak Hamsi
Hassasin taayyinde aciz etba-yı zaman
Çok fakire kuvvet-i can çok hastaya derman olur
Hastalanmaz suyunu nûş eyleyenler mutlaka
Müstafil her dert için vardır devası hamsinin
Ab-ı şerbettir sanırsın hastayı bi-çareye
Südbahş didedir, merhem olur her yare,
Var mıdır bundan daha bimara nafi bir gıda
Taayyin:meydana çıkma, nûş:içen, içici, bimar:hasta
Sayfa 54 - PhoenixKitabı okudu
GIDADA VE SAĞLIKTA, YEMEK VE İLAÇ OLARAK HAMSİ
Verir Lokman ile Hızır'ın hayatından eser hamsi
Bir ecelden başka cümle illete dermanı var
Sayfa 55 - PhoenixKitabı okudu
Hamsi hakkında Hamamizade'nin Bildirisi
-Hamsi ne zaman ve nerede yenilmelidir? Ne zaman yenilmesi daha fazla yararlıdır?
-Bu sorunuz biraz garip, biraz da gereksizdir. Bu mübarek mâhluku bulduğunuz zaman, bulduğunuz yerde yemelisiniz. Yararlı olduğu zamanı da soruyorsunuz. Bunun için meşhur hekim Hayyam'ın bir rubaisinde, şarabın ruhperver olduğu zamana ait tavsiyesini size tekrarlayabilirim.
"Hamsi,cuma, cumartesi, pazar, pazartesi, salı, çarşamba, perşembe günleri geceli gündüzlü yendiği zaman faydalıdır. Bunların dışındaki günlerde zinhar yenmemelidir."
Sayfa 112 - PhoenixKitabı okudu
Hamsi Yemekleri,Hamsi Suyu
Hastalanmaz suyunu nûş edenler mutlaka,
Müstakil her dert için vardır devası hamsinin,
Hastalar can vermedikçe akraba etmez telaş,
Hamsi suyundan ki derman etmenin imkânı var,
Mübtelayı dert çeşme var iken hamsi suyu,
Göz tabibi gözüne soksun şifa eczasını,
Sayfa 71 - PhoenixKitabı okudu
Hamsi Yemekleri, Hamsi Pidesi
Mısır unuyla çünkü hamsiden olur âlâ pide,
Ekil eden artık yanında başka nân istemez,
Ekil:yemek yemek, nân:ekmek
Sayfa 70 - PhoenixKitabı okudu
Hamsi Yemekleri, Hamsi Kuşu
Yedinci hamsi kuşudur adı,
Soğuksu başında çıkarmış tadı,
Gerçi kuştur ama yoktur kanadı,
Hoş refiktir o uçmayan mübarek,
Sayfa 67 - PhoenixKitabı okudu
Hamsi Yemekleri (Hamsi Çıtlaması)
Çıtır pıtır konuşur yar şivekâra bakın,
Yedikçe neşelenir çıtlama-yı hamsiden
Sayfa 64 - PhoenixKitabı okudu
Hamsi Yemekleri (Hamsi Kayganası)
Birisi de sebze ile kaygana,
Çekişir onun için gelin kaynana,
Kopar evlerde büyük fırtına,
Üst gelir ziyade atan mübarek
PhoenixKitabı okudu
Hamsi Yemekleri
Hocanın biri vaaz meclisinde - halkı cennetin vasıflarıyla teşvik ederken- yemeklerden hep tatlıları saymış: Baklava, güllaç, muhallebi, sütlaç... Bu arada hamsi isminin geçmediğini gören bir kısım Trabzonlu, sebebini vaiz efendiden sormuşlar. Olumsuz cevap alınca da,
Senin olsun o cennet,
neyleriz biz o cenneti,
gitmeyiz biz o cennete
diye söylene söylene meclisten çıkıp gitmişler.
Sayfa 57 - PhoenixKitabı okudu