Hayali Coğrafyalar Gönderileri
Hayali Coğrafyalar kitaplarını, Hayali Coğrafyalar sözleri ve alıntılarını, Hayali Coğrafyalar yazarlarını, Hayali Coğrafyalar yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Türk topluluklarının tarihine dair, gerçek karşılığı olmayan bir dizi iz yaratılmıştır. Mardin’in alakasız köşelerine Peçenekler, Kayılar serpiştirilmiş, Trabzon’un dağlarında Kıpçaklar türetilmiştir. Bir Türk aşiretinin izinin görüldüğü yerde o aşiretin gerçek bir tarihi varlığı olup olmadığını anlamak zorlaşmıştır. Bu da, uzun vadede, Türk etnik unsurunun tarihine verilmiş ciddi bir hasardır.
Yeradlarının en çok değiştirildiği bölgeler Doğu Karadeniz sahil şeridi ile Kürt çoğunluğa sahip olan Güneydoğu illeridir.
Trabzon merkez sancağında değiştirilen ad oranı, Rize’deki gibi %90’ın üzerindedir.
Yeni seçilecek adların eskileriyle ses veya anlam bakımından benzeşmesi tavsiye edil-miştir. Oysa Cumhuriyet döneminde izlenecek olan siyaset bunun tersidir; bu dönemde yeni adların eskileriyle ses veya anlam bakımından benzeşmemesine özellikle gayret edilecektir. Bu anlamda Cumhuriyet’in yaklaşımı Enver Paşa’nınkinden daha radikaldir. Eski adların hiçbir iz bırakmayacak şekilde silinmesi hedeflenmiştir.
Adı değiştirilecek olan yerler “Ermenice, Rumca ve Bulgarca, hasılı İslam olmayan milletler lisanıyla yadedilen” yerlerdir.
Cumhuriyet döneminde bu politika sürdürülecek, ancak “İslam olmayan milletlerin” dillerine bu kez Kürtçe ve Arapça gibi İslam olan fakat Türk olmayan toplumlarının dilleri de eklenecektir.
Başkumandan Vekili Enver Paşa’nın 23 Kânunuevvel 1331 [6 Ocak 1916] tarihli tamimi, Cumhuriyet döneminde izlenecek olan yeradları politikasının temel gerekçelerini veciz bir şekilde ortaya koyar:
1- Memalik-i Osmaniyyede Ermenice, Rumca ve Bulgarca, hasılı İslam olmayan milletler lisanıyla yadedilen vilayet, sancak, kasaba, köy, dağ, nehir, ilah. bilcümle isimlerin Türkçeye tahvili mukarrerdir. Şu müsaid zamanımızdan süratle istifade edilerek bu maksadın fiile konması hususunda himmeti-nizi rica ederim.
İlginçtir ki topyekûn değiştirmenin gerçekleşti-ği 1928-1980 aralığında verilen adların neredey-se tamamı, Pınarbaşı, Armutlu, Karabelen, Esentepe vs. gibi siyasi açıdan “nötr” isimlerdir.
Kent ve kasabalara devletin ideolojik öncelik-lerini yansıtan adlar verilmesi, en eski devlet-lerden beri sık rastlanan bir olgudur.
Kolektif kimliklerin en önemlilerinden biri olan yerel kimliği tahrip etmek, bu anlamda, kişileri toplum içinde yalnız ve çıplak bırakmakla eşdeğerdir.
Yeradlarının gelişigüzel değiştirilmesi, kültür mirasının tahribiyle eşdeğerdir: